ارابه فرانسوی محبوب دوران جنگ سرد!(+تصاویر)

عدد 13 كه در عنوان تانك مذكور ديده مي شود هم به وزن 13 تني اولين پروتوتايپ هاي توليدي از آن اشاره دارد.خودروهاي ديگري مانند نفربر زرهي، شكارچي تانك و خودروهاي مخصوص تعمير و بازيابي نيز با الهام از شاسي تانك AMX-13 ساخته شده اند.

عصرایران؛ مجله تصويري سلاح- تانك سبك فرانسوي AMX-13 بين سال هاي 1952 تا 1987 توليد شد. اين تانك كه يكي از محبوب ترين تانك هاي سبك در زمان جنگ سرد محسوب مي شد، با نام شار (در زبان فرانسوي به معنی ارابه) 13t-75 Modèle 51 به ارتش فرانسه خدمت كرد و طي دوران فعاليت خود حداقل به 25 كشور ديگر نيز صادر شد. عدد 13 كه در عنوان تانك مذكور ديده مي شود هم به وزن 13 تني اولين پروتوتايپ هاي توليدي از آن اشاره دارد. AMX-13 مجهز به يك شاسي مقاوم و قابل اطمينان و همچنين برجكي نوسان كننده ساخت صنايعGIAT بود. با در نظر گرفتن تمامي پروتوتايپ ها و نمونه هاي صادراتي، بيش از 100 مدل از اين تانك شامل انواع مجهز به سيستم هاي ضد هوايي، موشك هاي هدايت شونده ضد تانك و توپ خودكششي وجود دارد. گفتني است كه خودروهاي ديگري مانند نفربر زرهي، شكارچي تانك و خودروهاي مخصوص تعمير و بازيابي نيز با الهام از شاسي تانك AMX-13 ساخته شده اند.

طراحي و توسعه

AMX-13 توسط كارگاه هاي Atelier de Construction d'Issy-les-Moulineaux (به اختصار AMX) در سال 1946 يه منظور پاسخ دهي به درخواست ساخت يك خودروي سبك با قابليت حمل و نقل هوايي براي پشتيباني از نيروهاي چترباز طراحي شد. بدين روند توليد اولين پروتوتايپ از سال 1948 آغاز شد. موتور در اين نمونه تمام طول سمت راست تانك را اشغال كرده بود و جايگاه راننده نيز در سمت چپ قرار داشت. همانطور كه گفته شد AMX-13 برخلاف اكثر خودروهاي زره پوش، مجهز يك برجك نوساني دو قسمتي بود. سيستم تسليحاتي 75 ميلي متري اصلي اين برجك با استفاده از مكانيسم گلوله گذار خودكار مسلح مي شد و بدين ترتيب شمار خدمه هاي تانك به سه نفر كاهش يافته بود. 12 گلوله موجود در خشاب طبل مانند اين سلاح، امكان انجام عكس العمل سريع توسط خدمه را فراهم مي ساخت. البته پس از اتمام مهمات، لازم بود تا روند بارگذاري مجدد از خارج خودرو صورت گيرد كه اين موضوع خود با توجه به خطر جاني براي خدمه مشكلي اساسي محسوب مي شد.

در ادامه توليد نهايي محصول از سال 1952 شروع شد و اولين سري از تانك هاي ساخته شده نيز سال بعد تحويل داده شدند. در سال 1964 روند ساخت تانك به كمپاني Creusot-Loire منتقل شد و كارخانه اوليه هم اقدام به توليد تانك اصلي ميدان نبرد AMX-30 كرد. به همين دليل حجم توليدي از تانك هاي AMX-13، افت شديدي را متحمل شد. پس از سال 1966، تمامي AMX-13 هايي كه به نيروهاي مسلح فرانسه خدمت مي كردند، به توپ 90 ميلي متري F3 مجهز شدند. 34 گلوله براي سلاح 90 ميلي متري وجود داشت كه 12 تاي آنها در خشاب ها قرار داشتند و مابقي نيز داخل برجك تعبيه شده بودند. اين سلاح قابليت شليك مهمات انفجاري موثرتري عليه تانك هاي ديگر را در اختيار داشت. در اواخر دهه 1960، حتي مدلي پيشرفته تر مخصوص صادرات از اين تانك توليد شد كه از حضور توپ بزرگتر 105 ميلي متري بهره مي برد.

هر چند طي سال هاي توليد تغييرات متنوعي در مورد برجك صورت گرفت، شاسي تانك تا سال 1985 تقريبا دست نخورده باقي مانده بود. اما در نهايت يك موتور ديزلي جديد، جعبه دنده تمام خودكار و يك سيستم تعليق مدرنتر براي AMX-13 انتخاب شد. روند توليد هم با آخرين مدل از AMX-13 مربوط به سال 1987، متوقف شد. در مجموع از دهه 1980 به بعد، ارتش فرانسه تانك مذكور را از خدمت نظامي كنار گذاشت. اين كشور اخيرا از خودروي زرهي AMX-10 RC استفاده مي كند كه با توجه به عملكرد، شباهت زيادي با AMX-13 دارد.

AMX-10 RC