عصرایرن؛ مجله تصویری سلاح- تانک بخار یک نسخه آمریکایی متحرک با استفاده از مکانیسم زنجیر بود که در اوایل سال 1918 به دنبال تقلید از تانک بریتانیایی مارک IV طراحی شد. مهم ترین تفاوتی که میان این دو تانک دیده می شد، چیزی نبود جز نیروی محرکه مدل آمریکایی. این محصول با استفاده از انرژی بخار به حرکت در می آمد.
تانک مارک IV
تانک بخار
نسخه توسعه یافته از تانک بریتانیایی، توسط افسری از سپاه مهندسی ارتش آمریکا پیشنهاد داده شد. به واسطه تلاش های وی این پروژه با بودجه اولیه 60 هزار دلاری وارد مراحل پژوهشی و در ادامه ساخت و ساز نهایی شد. اما دلیل تمایل به کار با بخار در قالب نیروی محرکه اصلی تانک چه بود؟ این رویکرد در شمار زیادی از خودروهای نظامی آن زمان به چشم می خورد زیرا موتورهای بنزینی هنوز فاقد قدرت و کیفیت مطلوب برای تامین الزامات حرکتی در محیط های جنگی بودند. البته گفتنی است که هدف از تولید تانک بخار علاوه بر مورد نام برده، نکته مهم تری محسوب می شد.
بر اساس برنامه ریزی های انجام شده قرار بود از این محصول به عنوان "تانک شعله افکن" که توانایی ایجاد رشته ای کنترل شده از آتش را دارد، استفاده شود. این سیستم هم از طریق انرژی به دست آمده از بخار فعال می شد و می توانست انبارهای مهمات دشمن را هدف قرار دهد.
در ادامه تانک بخار به یک موتور بنزینی کمکی با قدرت 35 اسب بخار تجهیز شد. دو موتور بخار 2 سیلندر اصلی نیز مجموعه فوق را برای دست یابی به حداکثر سرعت 6 کیلومتر بر ساعت همراهی می کردند. سوخت این دو موتور بخار، کروزن یا همان نفت سفید نام داشت. سیستم انتقال سرعت هم دو دنده جلو و دو دنده معکوس را امکان پذیر ساخته بود.
از دیدگاه قدرت دفاعی، شعله افکن در کابین جلویی واقع شده بود و بردی معادل 27 متر داشت. به جز این سیستم، 4 تیربار با کالیبر .30 نیز برای تانک بخار در نظر گرفته شده بود. این تانک تقلیدی چیزی حدود 10.6 متر طول، 3.8 متر عرض و 3.2 متر ارتفاع داشت. عرض زنجیرهای مخصوص حرکت نیز نزدیک به 70 سانتی متر برآورد شده و هرکدام از این قطعات فلزی مجهز به لبه های زیر برای تمیز کردن گل و لای بودند.
تانک بخار با وزن تقریبی 50.8 تن، می توانست تا 8 نفر خدمه را در خود جای دهد. این 8 نفر متشکل از یک فرمانده، یک راننده، یک اپراتور کار با شعله افکن، یک مکانیک و همینطور چهار توپچی بود.
با وجود نقاط قوتی که از نظر تئوری برای این محصول پیشبینی شده بود، تنها یک دستگاه از آن در ماه آوریل سال 1918 به نمایش درآمد که آن هم برای انجام آزمایشات مختلف به فرانسه فرستاده شد. این پروتوتایپ آمریکا نام گرفت و در آن شعله افکن با یک برجک چرخشی در قسمت سقف کابین جایگزین شد.
قابل توجه است که این پروژه با مشکلاتی جدی نیز همراه بوده است. از جمله اساسی ترین چالش های پیش روی مدل آمریکایی تانک مارک IV، می توان به آسیب پذیری شدید مجموعه با توجه به دو مخزن بخار فعال و همچنین ذخایر سوختی بزرگ برای تامین گرمای مورد نیاز موتورهای اصلی، موتورکمکی و شعله افکن اشاره کرد.
- وزن: 50.8 تن
- طول: 10.6 متر
- عرض: 3.8 متر
- ارتفاع: 3.2 متر
- خدمه: 8 نفر
- پوشش زرهی: 13 میلی متر
- سلاح اصلی: شعله افکن
- سلاح ثانویه: 4 مسلسل کالیبر .30
- نسبت نیرو به وزن: 9.8 اسب بخار به تن
- سرعت: 6 کیلومتر بر ساعت
مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.