100 سال پیش هم برخی باورهای غلط درباره بیماری آنفلوآنزا رایج بود که هیچ پایه علمی نداشت؛ امروز هم با انبوهی از اطلاعات گمراه کننده و باورهای غلط مواجهیم.

102 سال پیش از شیوع "پاندمی" (همه گیری) کرونا، جهان شاهد یک پاندمی بزرگ ویروس آنفلوآنزا بود که حدود 50 میلیون نفر از جمعیت جهان را ظرف مدت 2 سال (1918 تا 1920) به کام مرگ فرستاد.

به گزارش عصرایران، آنفلوآنزایی که به آنفلوآنزای اسپانیایی معروف شده اما هیچ ارتباط مستقیمی به کشور اسپانیا نداشته بلکه برای نخستین بار در بین نیروهای بریتانیایی شرکت کننده در جنگ اول جهانی شیوع پیدا کرده بود، به وسیله جابجایی همین نیروها (بریتانیایی) به سرتاسر جهان منتقل شد و یک پاندمی مرگبار را شکل داد که بیش از 50 میلیون نفر از جمعیت جهان را ظرف مدت 2 سال قربانی کرد.

طبق تخمین‌ها آنفلوآنزا 500 میلیون نفر از جمعیت دنیا (یک سوم جمعیت جهان در آن روزها) را مبتلا کرد که از این تعداد حدود 50 میلیون نفر در بیشترین میزان برآورد انجام شده، جان خود را از دست دادند.

تفاوت همه‌گیری کرونا با آنفلوآنزای یک قرن پیش در قربانیان آن است. در حالی که کرونا بیشتر سالمندان را می‌کُشد اما بیماری آنفلوآنزای یک قرن پیش بیشتر جوانان را به کام مرگ می‌فرستاد.

در آن 2 سال هم قوانین قرنطینه و سیاست‌های محدود کننده تجمعات مردمی در بسیاری از کشورها به مورد اجرا گذاشته شد، اما مقابله موثر و جهانی با یک بیماری تنفسی با امکانات بهداشتی آن زمان و در حالی که دنیا مشغول یک جنگ ویرانگر جهانی بود که همه امکانات اقتصادی ملت‌ها و دولت‌ها را به مدت 4 سال به کام خود بلعیده بود، بسیار دشوار بود.

در آن زمان هم مردم دنیا در جاهایی که امکانات و آگاهی بهتری بود با انواع و اقسام روش‌ها تلاش می‌کردند خود را از گزند ویروس آنفلوآنزا حفظ کنند که از جمله مهم‌ترین آنها زدن ماسک، شستشوی دست‌ها، ضدعفونی اماکن عمومی و لباس‌ها و.. و نیز نرفتن به اجتماعات عمومی بود.

در آن دوره هم برخی باورهای غلط درباره تاثیر برخی درمان ها رایج شد در حالی که هیچ منشا علمی نداشتند؛ در این دوره هم مواجه با انبوهی از باورهای غلط واطلاعات گمراه کننده هستیم که در سطحی گسترده در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی منتشر می شوند و عده زیادی از مردم را گمراه می کنند.

با این حال ویروس آنفلوآنزای 100 سال پیش در نهایت در عرض 2 سال حدود 50 میلیون نفر از جمعیت جهان را به کام مرگ کشید؛ در حالی که پیشتر جنگ اول جهانی هم حدود 13 میلیون غیرنظامی و 9 میلیون نظامی (در مجموع 22 میلیون نفر) را به کام مرگ کشیده بود.

بر اساس تخمین‌های مختلف در ایران هم آمار تلفات بسیار بالا بود و این آنفلوآنزای مرگبار در آن سال‌ها که سال قطحی بزرگ هم بود، جمعیتی بین 1 تا 4.5 میلیون نفر از ایرانیان را (بین 8 تا 22 درصد از کل جمعیت ایران) را به کام مرگ فرستاد. این بیماری در فازهای زمانی مختلف از سوی نیروهای بریتانیایی، روسی و عثمانی وارد قلمرو ایران شده بود.

آلبوم زیر از "گتی ایمجز" حاوی تصاویری از آن مقطع تاریخی در ایالات متحده آمریکاست:

مرد استرالیایی با ماسک اسکلتی خود در حال عکس گرفتن

بیمارستان صحرایی پایگاه نظامی "اِبِرت" در ایالت آرکانزاس آمریکا

بازیکنان و تماشاچیان بیس‌بال در آمریکا برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری آنفلوآنزا ماسک زدند

یک رفتگر شهرداری در شهر نیویورک آمریکا

انتقال بیمار آنفلوآنزایی در شهر "سنت لوییس" ایالت "میسوری" آمریکا. در این ایالت از ابتدای شکل گیری اپیدمی همه مدارس و کلیساها تعطیل شدند و اجتماع بیش از 20 نفر ممنوع اعلام شد.

اما درست مثل بحران کرونا در بحران آنفلوآنزای 102 سال پیش هم برخی کشورها و ایالات به قوانین قرنطینه احترام می گذاشتند و برخی رعایت مسایل بهداشتی را نمی‌کردند. در این عکس رژه سالانه روز یادبود در شهر "فیلادلفیا" مرکز ایالت پنسیلوانیا در اوج اپیدمی سال 1918 در حال برگزاری است. صفوف به هم فشرده مردمی بدون ماسک و دستکش. پاندمی آنفلوآنزای سال 1918 در مجموع بیش از 675 هزار آمریکایی را کشت.

صفحه نخست روزنامه "سیاتل تایمز" آمریکا در اکتبر 1918 که در تیتر یک خود خبر از بسته شدن کلیساها و مدارس در اثر همه‌گیری بیماری آنفلوآنزا می‌دهد.

در آن موقع هم مثل الان برخی باورهای خرافی درباره روش های پیشگیری از بیماری به شدت رایج شده بود. باور عمومی در آن سال ها این بود که بستن یک کیسه کافور به دور گردن مانع ابتلا به بیماری می شود. مقایسه کنید با انواع و اقسام باورهای غلط امروزی درباره راه های جلوگیری از ابتلا به کرونا: سشوار گرفتن بینی، پنبه آغشته به روغن بنفشه و یا دهها باور خرافی و یا غلط دیگر درباره راه های جلوگیری از انتقال که از سوی کارشناسان رد شده است.

ماسک‌های عجیب و غریب که با شلنگ به یک دستگاه وصل بود. (فوریه 1919)

ممانعت از سوار شدن یک مسافر بدون ماسک به سامانه حمل و نقل عمومی شهر سیاتل (مرکز ایالت واشنگتن در شمال غربی ایالات متحده آمریکا)

یک باور نه چندان علمی دیگر نیز این بود که قرقره کردن آب نمک گرم باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری می‌شود.

جلسه دادگاهی در شهر "سانفرانسیسکو" آمریکا برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در محیط مسقف، در یک پارک و در محیطی باز برگزار شده است.

روی پنجره یک قطار مسافربری نوشته شده: برای جلوگیری از انتشار بیماری پنجره را باز بگذارید تا هوا جریان داشته باشد. همچنین توصیه شده پنجره اتاق‌های خانه هم باز گذاشته شوند. درست مشابه توصیه‌های امروز درباره ضرورت تهویه مناسب هوا برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا

حضور دانش آموزان با ماسک در مدرسه. در آن زمان مثل امروز امکان آموزش از راه دور و از طریق آنلاین فراهم نبود و در بسیاری از مناطق مدارس دایر بودند.

یک بیمارستان صحرایی و اردوگاه نگهداری بیماران آنفلوآنزایی در آمریکا. در آن موقع پزشکان به بیماران توصیه می‌کردند روزانه نیم ساعتی در هوای آزاد پیاده‌روی کنند. این یک تجویز برای درمان بیماران بود؛ زیرا باور عمومی این بود که استنشاق هوای آزاد به بهبود بیماران کمک می‌کند.