درباره پورنوگرافی بر خالاف اعتیادهای دیگری همچون الکل، مواد و سیگار نمی‌توان به‌راحتی گفتگو کرد. والدین نیز درباره آن با فرزندان خود گفتگو نمی‌کنند و با وجود آنکه همه‌جا در اطراف ما حضور دارد، همگی به‌گونه‌ای وجود آن را انکار می‌کنیم. تابوی گفتگو درباره پورنوگرافی و بی‌خبری و ناآگاهی درباره آن باعث تشدید مشکلات آن می‌گردد. در این مجال کوتاه سعی کرده‌ایم به مشکلات تماشای پورنوگرافی اشاره کنیم و منابع معتبر را در این زمینه برای آگاهی بیشتر معرفی نماییم.

ورود به عصر دیجیتال و اینترنت، پورنوگرافی را وارد مرحله جدیدی کرد. دسترسی آسان و سریع به پورنوگرافی، بشر را در معرض انتخاب‌های جدید اخلاقی قرار داد. تحقیقات نشان می‌دهد در کمال ناباوری ۴۸ درصد فیلم‌های پورنوگرافی که تولید می‌شوند، مضامین خشونت‌برانگیز، زنا با محارم و پدوفیلیا دارند.

آیا نباید نگران تغییر ذائقه جنسی بشر باشیم؟ آیا نگرانی برای کودکان و نوجوانان که به جهت سهل‌الوصول بودن پورنوگرافی در معرض آن هستند، نابجا می‌باشد؟ آیا هزاران برده جنسی که هر ساله طعمه طمع و آز دیگران می‌شوند، ما را به‌عنوان مخاطبین پورنوگرافی نگران نمی‌کند؟ تاثیر پورنوگرافی بر مغز انسان چگونه است؟ آیا تماشای پورنوگرافی یک انتخاب است و یا فرد همانند یک اعتیاد، به پورنوگرافی وابسته می‌شود؟ تاثیر پورنوگرافی بر کیفیت رابطه جنسی چیست؟ آیا شیوع اختلالات و ناتوانی‌های جنسی ارتباطی با اعتیاد به پورنوگرافی دارد؟

پورنوگرافی چیست؟

واژه پورنوگرافی اولین بار در قرن نوزدهم وارد زبان انگلیسی شد. پورنوگرافی عبارت است از به تصویر کشیدن رفتارهای جنسی انسان و یا حیوان که هدفش تحریک و برانگیخته کردن مخاطب می‌باشد. در طول زمان، مصادیق پورنوگرافی متفاوت گشته است زیرا با غلبه فرهنگ برهنگی در غرب، دیگر تصاویری که در نیمه اول قرن بیستم تحریک‌آمیز تلقی می‌شد، در اواخر قرن بیستم به‌عنوان صحنه‌هایی عادی از زندگی روزمره مردم گشت و مخاطبان حساسیت‌های خود را در قبال این تصاویر از دست دادند. بنابراین در عصر کنونی تنها تصاویر رادیکال‌تر به‌عنوان پورنوگرافی شناخته می‌شود. بنابراین تصاویری ممکن است در یک فرهنگ، پورنوگرافی محسوب شود ولی در فرهنگ دیگر پورنوگرافی تلقی نشود.

اثرات پورنوگرافی بر مغز و رابطه جنسی

اولین بار در سال ۲۰۰۷ محققین در موسسه کینزی بودند که به رابطه پورنوگرافی و اختلال نعوظ و نیز کاهش میل جنسی اشاره کردند. آنها پس از مصاحبه با افرادی که در بارها و مکان‌هایی کار می‌کردند که همواره فیلم پورنوگرافیک پخش می‌شد، دریافتند بیش از نیمی از آنها به مشکل نعوظ دچار هستند. در طی تحقیق، وقتی آنها به تماشای فیلم پورنوگرافی کلاسیک می‌نشستند، هیچگونه نعوظی در آنها به‌وقوع نمی‌پیوست. آنها بیان داشتند تنها پس از مشاهده فیلم‌های پورنوگرافیک غیرمعمول یا خشن تحریک می‌شوند و به نعوظ می‌رسند. جالب آنکه ۲۵ درصد آنها در هنگام تماشای پورنوگرافی‌هایی که خودشان انتخاب کرده بودند نیز نعوظ پیدا نکردند.

پس از این تحقیق، روند تحقیقات بسیاری در زمینه تاثیرات فیلم‌های پورنوگرافیک به‌طور عام و تاثیر پورنوگرافی بر مغز به‌طور خاص آغاز شد. به‌طور مثال در سال ۲۰۱۴ گروهی از دانشمندان عصب‌شناسی به همراه یک روانپزشک از دانشگاه کمبریج طی مطالعات خود بر روی افرادی که به تماشای پورنوگرافی اعتیاد داشتند، گزارش دادند که میل جنسی نیمی از آنها کاهش پیدا کرده است و بالاخص در رابطه با زنان دچار اختلال نعوظ هستند.

نتایج تحقیق دیگری در سال ۲۰۱۵ نشان داد دانش‌آموزانی که بیش از یکبار در هفته فیلم‌های پورنوگرافیک تماشا می‌کنند، ۱۶ درصد میل جنسی کمتری نسبت به افرادی که تماشا نمی‌کنند، دارند. این میزان برای دانش‌آموزانی که کمتر از یکبار در هفته فیلم پورنوگرافیک تماشا می‌کنند ۶ درصد بود.

تحقیقات انجام شده بر روی نوجوانان بین ۱۶ تا ۲۱ سال در سال ۲۰۱۴ در کانادا نشان داد ۵۳.۵ درصد نوجوانان پسر دچار مشکلات جنسی بودند. مشکل اختلال نعوظ که شایع‌ترین مشکل بود، ۲۷ درصد نوجوانان را دربرمی‌گرفت. پس از آن، اختلال میل جنسی بود که ۲۴ درصد نوجوانان به آن دچار بودند و ۱۱ درصد نیز به اختلال میل جنسی مبتلا بودند.

طبق تحقیقات صورت گرفته، هرچه سن فرد در شروع مداوم استفاده از پورن کمتر باشد و هرچه تمایل آنها برای اعمال صحنه‌های پورنوگرافی بر روی شریک جنسی‌شان بیشتر باشد، از رابطه با شریک جنسی خود کمتر لذت می‌برند و بیشتر به استفاده از پورنوگرافی روی می‌آورند. این امر یک سیکل معیوب ایجاد می‌کند.

تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، آشکار کرد افرادی که اکثر زندگی جنسی خود را به تماشای فیلم پورنوگرافی پرداخته‌اند، ساختار مغزشان تغییر پیدا می‌کند و تنها در هنگام تحریک دیداری می‌توانند به ارگاسم برسند. در مجموع نوجوانانی که در معرض پورنوگرافی بوده‌اند، ارزش‌ها و باورهای غیرواقعی درباره سکس دارند. آنها مشغولیت ذهنی زیادی با سکس دارند، آنها باور دارند که نمی‌توانند مانند یک مرد واقعی آنگونه که در فیلم‌ها می‌بینند رفتار کنند. دختران نوجوان نیز خود را در مقایسه با زنانی که در فیلم‌ها می‌بینند، از لحاظ فیزیکی بسیار پایین‌تر می‌بینند و در نتیجه احساس حقارت می‌کنند. آنها احساس اعتماد به نفس کمتری درباره خود دارند.

تحقیقات همچنین همبستگی بین رفتارهای هنجارشکن مانند مصرف مواد و قانون‌شکنی را با تماشای پورنوگرافی در نوجوانان مورد تایید قرار می‌دهند. این نوجوانان همچنین علایم بالینی مانند افسردگی و عدم وابستگی عاطفی به والدین را از خود نشان می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد بین تماشای پورنوگرافی و احساس تنهایی همبستگی وجود دارد. از سویی دیگر، تحقیقات نشان می‌دهد نوجوانانی که ارتباطات اجتماعی بیشتری دارند، در قیاس با همسن‌ و سال‌های خود احتمال کمتری دارد که پورنوگرافی تماشا کنند. این تحقیق همچنین کشف کرده است که مقدار زیادتر تماشای پورنوگرافی با اضطراب اجتماعی همبستگی دارد. به عبارت ساده، نوجوانانی که کمتر اجتماعی هستند، بیشتر به سمت پورنوگرافی می‌روند اما پورنوگرافی نیز باعث می‌شود نوجوانان کمتر اجتماعی باز بیشتر از قبل از اجتماع فاصله بگیرند. همچنین تماشای پورنوگرافی با خشونت در مدرسه نیز همبستگی دارد. در تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۱ افرادی که پورنوگرافی تماشا می‌کردند، در قیاس با افرادی که پورنوگرافی تماشا نمی‌کردند، از کیفیت زندگی پایین‌تری برخوردار بودند، تعداد روزهایی که از لحاظ روانی و فیزیکی سلامت بودند کمتر بود و در کل وضعیت سلامتی بدتری داشتند. تحقیقات نشان می‌دهد میزان تماشای پورنوگرافی با افزایش اضطراب، افسردگی، استرس و کارکرد اجتماعی در میان دانشجویان مرد کالج رابطه مستقیم دارد. هر چقدر فرد میزان بیشتری پورنوگرافی تماشا می‌کند، مشکلات او نیز بیشتر می‌شود.

مشاهده زیاد پورنوگرافی باعث می‌شود فرد از زندگی واقعی فاصله بگیرد و مهارت‌های لازم برای زندگی واقعی را به‌دست نیاورد، ضمن آنکه به جهت تاثیری که پورنوگرافی بر عزت‌نفس دارد فرد خود را از دیگران کنار می‌کشد. از بی‌شمار تحقیقات انجام شده، نتایج زیر را می‌توان نام برد:

- میزان تماشای پورنوگرافی با میزان رضایت از زندگی رابطه عکس دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با میزان خشونت در مدرسه رابطه مستقیم دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی و خودارضایی با احساس تنهایی و احساس شرم رابطه مستقیم دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با میزان تعاملات اجتماعی رابطه عکس دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با رفتارهای ضداجتماعی همچون مصرف زیاد الکل، زد و خورد، استفاده از اسلحه و موادمخدر و قمار رابطه مستقیم دارد.

- میزان تماشای فیلم‌های خشن، ترسناک و پورنوگرافی با نمرات پایین در مدرسه همبستگی دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با حمایت از خشونت علیه زنان و اعمال خشونت همبستگی دارد.

- تماشای زیاد پورنوگرافی با از دست دادن احساس شفقت و دلسوزی نسبت به زنانی که مورد تجاوز قرار گرفته‌اند و زنان در کل، همبستگی دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با تلقی زن به‌عنوان یک شیء جنسی رابطه مستقیم دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با کیفیت زندگی و وضعیت سلامت رابطه عکس دارد.

- میزان تماشای پورنوگرافی با داشتن دیدگاه‌های جنسیت‌زده همبستگی مستقیم دارد.

تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۴ نشان داد ۵۰ درصد از نوجوانان در دوران کالج پورنوگرافی تماشا می‌کنند، در حالیکه در سال ۲۰۰۸ این آمار تنها ۱۴ درصد بود. بنابراین باید منتظر سیل مشکلات جنسی در سال‌های پیش‌رو بود.

تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۴ توسط برونر و بن زیون نشان داد افرادی که به‌جهت مشاهده فیلم‌های پورنوگرافیک دچار اختلالات میل جنسی در رابطه خود با شریک جنسی شده‌اند، ۸ ماه پس از توقف کامل تماشای فیلم‌های پورنوگرافیک می‌توانند با شریک جنسی خود به ارگاسم برسند و از رابطه با شریک جنسی خود احساس رضایت دارند، اموری که پیشتر از آن ابراز نارضایتی می‌کردند. محققین پس از تحقیقات بسیاری (بیش از ۲۰۰ تحقیق مختلف) که بر روی رابطه بین پورنوگرافی و اختلالات جنسی انجام دادند، مشاهده کردند رابطه مستقیمی بین اختلالات جنسی و مشاهده پورنوگرافی وجود دارد و همچنین مشاهده کردند هرجا فرد از مشاهده فیلم‌های پورنوگرافی پرهیز می‌کند، پس از گذشت مدت زمانی اختلالات جنسی و مشکلات در رابطه بهبود می‌یابد.

کتاب «پورنوگرافی لذت ممنوعه» نوشته دکتر کامیار سنایی کوشیده است تا تاثیرات مختلف پورنوگرافی را از جوانب مختلف بر مغز، روابط انسانی و زندگی فرد، بر اساس تحقیقات بی‌شماری که در این حوزه صورت گرفته است، ذکر نماید. این کتاب همچنین به راه‌های ترک پورنوگرافی بر اساس تجربیات افرادی که به اعتیاد پورنوگرافی دچار بوده‌اند، می‌پردازد. از جمله اهداف این کتاب آن است تا نحوه تاثیر پورنوگرافی را در بستر جدید آن (اینترنت پُر سرعت) از منظر علوم عصب‌شناختی و روانشناختی درک کنیم. در نهایت، مهمترین هدف کتاب ارائه راهکارهایی برای رهایی از پورنوگرافی برای کسانی است که فکر می‌کنند در تله آن گرفتار شده‌اند.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه پورنوگرافی می‌توانید به «سایت تخصصی روانشناسی دکتر کامیار سنایی» مراجعه کنید.