عصر ایران – جنگل بارانی آمازون یکی از متنوعترین مکان های روی سیاره زمین است. این جنگل خانه برخی از باورنکردنی حیواناتی است که تا به حال دیده ایم.
انواع مختلف جانواران خانه خود را در سطوح و لایه های مختلف از جنگل بارانی آمازون می سازند. برخی در کف زمین زندگی می کنند، در شرایطی که برخی دیگر در بالای درختان حضور دارند. در ادامه با چند نمونه از حیوانات جالب توجه ساکن جنگل بارانی آمازون بیشتر آشنا می شویم.
مارمولک عیسی که از نظر علمی به نام باسیلیسک شناخته می شود، نام خود را به واسطه توانایی دویدن روی سطح آب گرفته است.
مارمولک عیسی مربوط به خانواده ایگوانا است و برای گریز آسان در صورت حمله یک شکارچی ترجیح می دهد نزدیک به آب زندگی کند.
این مارمولک ها می توانند تا 1.3 پوند (590 گرم) وزن داشته باشند و طول آنها تا دو فوت (61 سانتیمتر) نیز می رسد.
عقاب هارپی یکی از قدرتمندترین پرندگان شکارچی جنگل آمازون و همچنین بزرگترین پرنده شکاری در قاره آمریکا است. طول بال عقاب هارپی می تواند به 6.5 فوت (198 سانتیمتر) برسد و هر چیزی از حیوانات تنبل تا میمون ها، و حتی گهگاهی گوزن های کوچک را شکار می کند.
عقاب هارپی یک شکارچی مادرزاد است که چنگال های آن می تواند تا پنج اینچ (13 سانتیمتر) نیز رشد کند. هارپی های ماده اندازه ای دو برابر پرندگان نر دارند و می توانند تا 24 پوند (11 کیلوگرم) وزن داشته باشند. متاسفانه، جنگلزدایی بر جمعیت عقاب های هارپی تاثیرگذار بوده و شاهد کاهش تعداد این پرندگان هستیم.
پروانه مورفو آبی طول عمر بسیار کوتاه 115 روزه دارد و می توان آن را در جنگل های بارانی آمریکای لاتین مشاهده کرد که به طور معمول نزدیک به کف جنگل پرواز می کند. رنگ آبی روشن بال های این پروانه تشخیص آن در جنگل بارانی را تسهیل می کند.
پوتوها استاد استتار هستند. این پرندگان شبگرد در طول روز به استراحت می پردازند. رنگ پوتوها تشخیص آنها در طبیعت را دشوار می کند زیرا می توانند به خوبی با پوست درختان ترکیب شوند. چشمان بزرگ پوتوها به آنها در شکار حشرات در تاریکی شب کمک می کند.
پوتوها بیشتر انفرادی زندگی می کنند، اما زمانی که پرنده ماده تخم می گذارد، هر دو پرنده نر و ماده مراقبت از آن را بر عهده می گیرند.
دلفین صورتی که به نام دلفین رودخانه آمازون نیز شناخته می شود، به واسطه رنگ بدن و دهان باریک و دراز خود شناخته شده است. این دلفین ها که در آب شیرین زندگی می کنند، هنگام تولد به رنگ خاکستری هستند و به تدریج رنگ آنها به صورتی تغییر می کند.
دلفین های صورتی حیوانات خوش خوراکی هستند و از لاک پشت، خرچنگ و میگو تا انواع مختلف ماهی در منو غذایی آنها قرار دارد.
آلودگی آب رودخانه با جیوه و ورود آلاینده های دیگر، جمعیت این دلفین ها را آسیبپذیر کرده است.
قورباغه شیشه ای نام خود را به واسطه شکم شفاف خود دریافت کرده که اندام های داخلی این حیوان را در معرض دید قرار می دهد. آنها به طور معمول رنگی سبز در قسمت پشت بدن خود دارند.
قورباغه های شیشه ای را می توان در جنگل های بارانی آمریکای مرکزی و جنوبی مشاهده کرد.
کیمن های سیاه شکارچیان سرسختی هستند که از انواع مختلف ماهی ها، لاکپشت ها و خزندگان و جوندگان تغذیه می کنند. برخی از کیمن های سیاه نر تا 13 فوت (4 متر) نیز رشد می کنند.
کیمن سیاه از نظر ظاهری شبیه به تمساح آمریکایی است، اما بدن تیرهتری دارد. دندان های کیمن سیاه برای قفل کردن و نگه داشتن طعمه شکل گرفته و برای پاره کردن مناسب نیستند، از این رو، آنها ابتدا صبر می کنند تا طعمه خفه شده و سپس آن را به طور کامل می بلعند.
کاپیبارا بزرگترین جانور جونده جهان و از بستگان نزدیک خوکچه هندی است. کاپیباراها به طور طبیعی پوست خشکی دارند، از این رو، در نزدیکی آب زندگی می کنند که برای سلامتی آنها ضروری است. از آنجایی که این حیوانات از گیاهان تغذیه می کنند برای تامین غذای خود روی آب حساب باز می کنند.
کاپیباراها شناگران ماهری هستند و می توانند برای فرار از دست شکارچیان نفس خود را در زیر آب تا پنج دقیقه نیز نگه دارند.
سمور غول پیکر در مقایسه با سمورهای عادی بسیار بزرگ است. طول آنها می تواند تا شش فوت (183 سانتیمتر) نیز برسد و بزرگترین سمور ثبت شده 70 پوند (32 کیلوگرم) وزن داشته است.
سمورهای غول پیکر کاملا پوشیده از خز متولد می شوند. این شامل پوزه آنها نیز می شود که آنها را به یکی از معدود پستاندارانی تبدیل می کند که بینی پر مویی دارند.
این پستاندار توانایی استفاده از دم خود به عنوان یک دست و پای پنجم را دارد که به وی اجازه می دهد به راحتی و سریع در میان درختان و پوشش گیاهی متراکم جنگل حرکت کند.
دم میمون عنکبوتی به اندازه ای قوی است که می تواند وزن کلی حیوان را تحمل کند و با استفاده از آن از شاخه ها آویزان شود. میمون های عنکبوتی به صورت گروهی زندگی می کنند.
ماهی های پیرانا از شهرت بدی به دلیل شرور بودن خود برخوردار هستند، اما آنها در واقع برای بقای خود تلاش می کنند و تنها هنگام غذا خوردن هیجانزده می شوند.
در واقعیت، ماهی های پیرانا به طعمه های بزرگی مانند انسان یا کاپیبارا حمله نمی کنند، مگر این که منبع غذای آنها از قبل مرده باشد یا به شدت آسیب دیده و در حال مرگ باشد.
پیراناهای بزرگتر می توانند تا یک فوت (30 سانتیمتر) رشد کنند و تا چهار پوند (1.8 کیلوگرم) وزن داشته باشند.
لاکپشت ماتاماتا بومی آمریکای جنوبی است و می توان آن را در رودخانه های آمازون و اورینوکو یافت. برآمدگی های روی لاک و پوزه نوک تیز الماسی شکل ظاهر متمایزی به این لاک پشت می بخشند.
لاکپشت های ماتاماتا زندگی در پهنه های آبی کم عمق با کف نرم و گل آلود مانند باتلاق ها، مرداب ها و جویبارها را ترجیح می دهند اما در بخش های کم عمق رودخانه آمازون نیز یافت می شوند.
حشره سر بادام زمینی نام خود را از شکل سر که شبیه به بادام زمینی با پوست بنظر می رسد، گرفته است. این حشرات توانایی گاز گرفتن یا نیش زدن ندارند، از این رو، شیوه دفاعی دیگری را در برابر شکارچیان بکار می گیرند.
این حشره زمانی که بال های خود را باز می کند لکه های روی بال های پایینی شبیهچشم هایی بزرگ بنظر می رسد و می تواند شکارچیان احتمالی را بترساند.
آناکوندای آمازونی به خانواده مار بوآ تعلق دارد. مار آناکوندا سمی نیست، اما یکی از مرگبارترین حیوانات در جنگل بارانی آمازون است.
آناکونداها پیش از ان که طعمه خود را بطور کامل ببلعند، آن را خفه و خرد می کنند. این خزنده قدرتمند اساسا در بالای زنجیره غذایی آمازون قرار دارد، اما گهگاه خود طعمه کیمن ها و جگوارها می شود.
قورباغه دارت سمی ممکن است بسیار کوچک بنظر برسد، اما به طور باورنکردنی مرگبار است. این حیوانات کوچک رنگ هایی درخشان دارند تا به شکارچیان احتمالی هشدار دهند.
به گفته نشنال جئوگرافیک، یک قورباغه دارت سمی طلایی دارای سم کافی برای کشتن 10 مرد بالغ است.
نکته جالب این است که قورباغه های دارت سمی که در اسارت متولد و بزرگ شده، هرگز سم تولید نمی کنند و دانشمندان معتقدند سم آنها از گیاهان و حشراتی که می خورند، جذب می شود.
مورچه های گلوله ای به واسطه داشتن نیش هایی فوق العاده دردناک مشهور هستند. همچنین، گزش مورچه گلوله ای با احساس تیر خوردن مقایسه می شود و درد آن در نهایت پس از حدود 12 ساعت از بین می رود.
مورچه های گلوله ای در کلونی های صدها نفری در پایین درختان زندگی می کنند، از این رو برای تامین غذای خود می توانند به سطوح بالاتر دسترسی داشته باشند. مورچه های گلوله ای بومی آمریکای مرکزی و جنوبی هستند.
افعی های چالهمژه ای را می توان در جنگل های بارانی گرمسیری و همچنین کوهپایه ها یافت. آنها می توانند از نظر رنگ بسیار متفاوت باشند، اگرچه اغلب به رنگ زرد درخشان هستند.
افعی چالهمژه ای حیوانی سمی است و نیش آن موجب آزاد شدن سم هموتوکسیک می شود که اختلال در سیستم قلبی عروقی و سیستم عصبی مرکزی را به همراه داشته و پس از فلج شدن طعمه، افعی چالهمژه ای آن را به طور کامل می بلعد.
افعی چالهمژه ای ترجیح می دهد در نزدیکی منابع آب باقی بماند و بیشتر عمر خود را روی درختان و درختچه ها سپری می کند.