نماینده مجلس: بیشتر و کمتر از برجام نمی خواهیم/ با آمریکایی ها در سه موضوع به توافق نرسیدیم

به نظرمی آِید که نتایج مذاکرات دوحه ۱ بعد از تجزیه و تحلیل در پایتخت ها و همچنین سفر آقای بایدن به منطقه، آشکار خواهد شد. البته برخی گزارشات حاکی است که آقای بایدن در سفر به منطقه مرتکب اشتباهات تاریخی و راهبردی خواهد شد، زیرا به نظر می رسد، گزارشاتی که از وضعیت منطقه برای آقای بایدن تهیه کرده اند، گزارش های نادرست و گمراه کننده ای است.

چند ماهی بود که از مذاکرات وین خبری نبود، مذاکراتی که در پی کشمکش‌های تهران- واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، متوقف شده بود با سفر «انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با هدف شکست بن بست مذاکرات ایران و ۱+۴ به ایران رنگ و بوی تازه ای به خود گرفت.پیرو این سفر«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز هفته گذشته به تهران آمد و نوید یک راه حل میانه را داد.

در هر حال این دور از مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و ایران از طریق اتحادیه اروپا، سه شنبه گذشته در دوحه (پایتخت قطر) آغاز و چهارشنبه پایان یافت. پس از پایان این نشست منابع غربی و برخی مقامات ارشد امریکایی از عدم حصول نتیجه در این دو روز گفتند.

خبر آنلاین در گفت و گو با وحید جلال زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم به بررسی علت های به نتیجه نرسیدن این نشست پرداخته است که در پی می خوانید:

*چهار ماه پس از توقف مذاکرات وین، هفته گذشته نشستی در دوحه برگزار شد که به نتیجه نرسید، چرا این نشست بی نتیجه ماند؟ آنها چه می گفتند و ما چه می خواستیم؟

مذاکرات در اسفند ماه سال گذشته تقریبا به یک نقطه مطلوب دو طرف رسیده بود و طرفین آماده توافق بودند. متاسفانه در جلسات آخر، آمریکایی ها زیر میز زدند و از پذیرش دو سه مورد از توافقات قبلی، امتناع کردند و خواستار تغییراتی تازه شدند.

*همان بحث بازگشت لیست اسامی تحریمی ها و تضمین های مورد نظر ما؟

بله ، توافق شده بود تعدادی از نهادها و افراد حقیقی و حقوقی از لیست قرمز تحریم خارج شوند، اما تغییر موضع دادند و گفتند ممکن است آنها را دوباره به فهرست تحریمی ها بازگردانیم.

در بحث تضمین ها نیز آمریکایی ها، پذیرفته بودند یک بازه زمانی برای تضمین انتفاع اقتصادی در توافق قید شود اما در جلسات آخر مذاکرات وین ( اسفند ماه) دراین مورد هم تغییر موضع دادند. این بدعهدی ها سبب شدکه ابتدا آقای رابرت مالی و سپس آقای باقری وین را ترک کنند.

*چه تحولی رخ داد که باوجود این چالش ها، مذاکرات پس از چهار ماه وقفه، دوباره از سر گرفته شد؟

بعد از سفرهای آقایان مورا و بورل به تهران و پایتخت برخی از کشورها و انجام مکاتبات، مذاکرات به شکل دیگری و نصفه نیمه ادامه داشت. جمهوری اسلامی هیج وقت از مذاکرات فرار نکرده، بنابراین، آمادگی برای مذاکرات محدد را البته نه در وین و نه در آن قالب قبلی بلکه در دوحه قطر و در شکل جدید اعلام کرد. بنا شد دیپلمات های ما با آقای مورا مذاکره کنند و ایشان نتایج مذاکرات را به آقای مالی در دوحه منتقل کند.

*ایران در چه موضوعاتی نتوانست با امریکایی ها به تفاهم برسد؟

با آمریکایی ها در سه موضوع به تفاهم و توافق نرسیدیم یکی بحث تضمین ها بود که عرض کردم، در این بخش، آمریکایی ها، می بایست، تضمین می دادند حداقل تا پایان دوره بایدن انتفاع اقتصادی جمهوری اسلامی برقرار خواهد بود اما متاسفانه توانایی اینکار را ندارند.

نکته دوم بحث پادمان بود، ما در مذاکرات اسفند ماه با غربی ها به این تفاهم رسیده بودیم که با آژانس در رد و بدل متون و سوال و پرسش و پاسخ جمهوری اسلامی به توافق برسیم تا در خرداد ماه و در اجلاسیه شورای حکام بحث پادمانی ما حل و فصل شود و پرونده مختومه شود که خُب دیدیم، نه فقط این اتفاق نیافتاد بلکه آژانس و شورای حکام علیه جمهوری اسلامی قطعنامه صادر کرد، البته محتوای قطعنامه ملایم بود اما جمهوری اسلامی همین را هم برنتابید و ما در دوحه تاکید کردیم، بحث پادمان باید پایان یابد. بحث سوم هم همین لیست قرمز تحریمی هاست که جمهوری اسلامی تاکید دارد، افراد حقیقی و حقوقی که تفاهم شده از لیست حذف شوند ، دیگر نباید به بهانه های دیگری، مجددا به لیست قرمز بازگردانده شوند.

آمریکایی ها مدعی هستند جمهوری اسلامی حرف جدیدی نزده و حرف های قبلی را تکرار کرده، در حالی که ما همین موضوعات را با آقای مورا و آقای بورل و ۱+۴ مطرح کرده بودیم و گفته بودیم اگر جمهوری اسلامی از این مذاکرات انتفاع اقتصادی به دست نیاورد، اصلا نقض غرض است و رفتن ما به مذاکرات اصلا هیچ سودی به حال جمهوری اسلامی ندارد. ما نه بیش تر از برجام می خواهیم و نه به کمتر از برجام راضی می شویم. حالا، آمریکایی ها باید اراده سیاسی خودشان را نشان دهند و درخواست های بحق جمهوری اسلامی را در قالب مذاکرات وین و برجام بپذیرند.

*خاموش کردن دوربین های پادمانی در ناکامی مذاکرات دوحه تاثیر گذار بود؟

نه، این دوربین ها در مذاکرات دوحه تاثیر منفی در تصمیمات دو طرف نداشت. طبق قانون راهبردی لغو تحریم های مجلس ما یک بازه زمانی را برای دولت مشخص کرده بودیم که اگر تحریم ها در آن بازه زمانی لغو نشود به اقدامات یکجانبه و داوطلبانه ایران در پروتکل الحاقی پایان دهد. جمهوری اسلامی، حُسن نیت نشان داد و با این پیش فرض که ممکن است مذاکرات به نتیجه برسد، دوربین ها را در مدت زمان مشخص شده، جدا نکرد و تصویر برداری ادامه یافت و البته تصاویر را در اختیار آژانس قرار ندادیم.

ما در حال طی کردن یک پروسه با آژانس هستیم اما این پروسه، جداگانه است و ارتباطی به مذاکرات دوحه نداشت. ما از حق قانونی خودمان استفاده کردیم ،پروتکل داوطلبانه است و این حق اولیه ما بوده که در مقابل اقدامات خصمانه آژانس در نپذیرفتن درخواست های به حق ایران، دسترسی های دوربین ها را قطع کنیم و دوربین ها را از محل شان جدا کنیم.

قطعنامه آژانس، جمهوری اسلامی را به یک موضعی رساند که اقدامات متقابلی را انجام دهد که به مذاق غربی ها خیلی خوش نیامد و آن پایان تصویر برداری دوربین های پادمانی بود.هر چند ما تصاویر را به آژانس نمی دادیم اما دوربین ها به تصویر برداری خودشان ادامه می دادند و فایل آنها در جمهوری اسلامی محفوظ بود. اقدام دیگر، بکار گیری نسل جدید سانتریفیوژها در نطنز بود که غربی ها نسبت به آن نیز واکنش نشان دادند.

*به عنوان رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، چشم انداز آینده برجام را چگونه می بینید. آیا جمهوری اسلامی به نتیجه مطلوب و دلخواه خود خواهد رسید؟

این سوال خوبی است، نماینده آمریکا در سازمان ملل چند روز پیش اعلام کرد که امریکا می خواهد تحریم ها را لغو کند و جمهوری اسلامی به تعهدات خودش برگردد، این، همان حرفی است که جمهوری اسلامی بارها بیان کرده که آمریکا باید تحریم ها را لغو و انتفاع اقتصادی کشورمان را حداقل تا پایان دوره ریاست جمهوری بایدن تضمین کند و اگر این شروط برآورده شود، جمهوری اسلامی نیز همانگونه که بارها اعلام کرده به تعهدات برجامی خود باز خواهد گشت. اما امریکایی ها در جلسات مذاکراتی متاسفانه، تن به این تعهدات نمی دهند.

اگر امریکا اراده سیاسی برای برگشت به برجام نداشته باشد قطعا این مذاکرات به نتیجه مطلوب دو طرف نخواهد رسید. اکنون، توپ در زمین امریکایی هاست، کاخ سفید در موضع گیری های رسمی از بازگشت به برجام و پذیرش الزامات آن مانند لغو تحریم ها سخن می گوید اما در مذاکرات برجامی حاضر نیست تضمین بدهد که اعضای خارج شده از لیست قرمز را مجددا به لیست بازنگرداند و مسائل پادمانی جمهوری اسلامی هم طبق توافقاتی که با آژانس داشتیم حل شود. اگر این موانع ، رفع شوند به توافق خواهیم رسید اما اگر امریکایی ها بخواهند با همین رویکرد ادامه دهند و گمان کنند جمهوری اسلامی از مواضع خود، عقب خواهد نشست، قطعا مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید.

*با توجه به شرایط موجود بنظر شما دور بعدی مذاکرات چه زمانی انجام خواهد شد؟

به نظر می آِید که نتایج مذاکرات دوحه ۱ بعد از تجزیه و تحلیل در پایتخت ها و همچنین سفر آقای بایدن به منطقه، آشکار خواهد شد. البته من همین جا فرصت را غنیمت می شمرم و عرض می کنم که بعضی از گزارشات حاکی از این است که آقای بایدن در سفر به منطقه مرتکب اشتباهات تاریخی و راهبردی خواهد شد، زیرا به نظر می رسد، گزارشاتی که از وضعیت منطقه برای آقای بایدن تهیه کرده اند، گزارش های نادرست و گمراه کننده ای است. بنابراین، توصیه می کنیم دستگاه دیپلماسی آمریکا، بایدن را از تکرار اشتباهات گذشته روسای جمهور آمریکا در مورد جمهوری اسلامی بازدارند.

*زمان دقیقی برای آغاز دور بعدی مذاکرات، قابل اعلام یا گمانه زنی است؟

خیر . گویا، آقای بایدن طی یکی دو هفته آینده به منطقه سفر می کند اما نمی توان زمان دقیقی برای آغاز دور بعدی مذاکرات اعلام کرد.

پیشگوییِ امباپه؛ پشیمانی در کار نیست، ۲۰۲۵ سالِ ماست

بیشتر بخوانید:

جلال زاده نماینده مجلس: اروپا شبکه های معاند علیه ایران در فضای مجازی را قطع کند تا اینترنت در ایران وصل شود

تغییر تیم مذاکرات هسته ای ؛ ممکن یا غیر ممکن

روزنامه جوان: غربی ها شکست مذاکرات قطر را به گردن ایران انداختند

دیدار باقری با مقامات روسیه بعد از نشست دوحه

مذاکرات مُرد، زنده باد مذاکرات! / چرا باوجود بن‌بست در گفتگوهای هسته‌ای، مذاکرات ادامه می‌یابد؟

تماشاخانه

آنچه از بم برجای ماند / ۲۱ سال بعد، هنوز برخی زخم‌ها باز هستند (فیلم)

درماندگی ارتش اسراییل و روی آوردن به ربات ها / بیمارستان کمال عدوان با ربات منفجر شد (فیلم)

فیلم های دیگر