كتاب «عليه اخبار جعلی» به كوشش سید غلامرضا فلسفي پژوهشگر حوزه سوادهاي رسانهاي روانه بازار كتاب شد.
فلسفی نويسندة كتابهاي دیگری در این حوزه از جمله «پنج گفتار دربارة اخبار جعلي» و «سواد خبري» است.
در پيشگفتار كتاب چنين آمده است كه اخبار جعلی تاريخي به بلنداي قدمت بشر دارد اما چه آناني كه به لحاظ قدمت به متأخر بودن اخبار جعلي باور دارند و چه ديگراني كه به سابقه متقدم و ديرپاي اين اخبار مؤمناند؛ بهطور قطع در يك موضوع اتفاقنظر دارند و آن اینکه در دوران پسا انقلاب دیجیتال، عواملي چون پيچيده شدن روابط انساني، پيشرفت فناوري و كثرت رسانهها موجبات فزوني اهميت و اثرگذاري اخبار جعلي را بیشازپیش مهيا و امکان رشد حداكثري آن را تسريع كرده است؛ مضاف آنکه از سال 2016 ميلادي با راهیابی دونالد ترامپ به كاخ سفيد همچنين برگزاري همهپرسي برگزيت، پژواك اين اصطلاح شوم در زيستبوم رسانهاي جهان پربسامدتر شد.
این در حالي است كه پس از رونمايي از چتجيپيتي در نوامبر 2023 ميلادي شواهد حاكي از آن است كه تأثیر هوش مصنوعي بر ساختن، نشر و بازنشر اخبار جعلي به حدي است كه برخي صاحبنظران، جعلياتي چون ديپ فيكها را -كه هنوز راهحلی تام و تمام براي شناسايي و مبارزه با آنها يافت نشده است- برابر آنچه وقوع آن در آیندهای نزديك متصور است، چيزي در حد يك شوخي كودكانه تلقي میکنند!
مؤلف در ادامه پيشگفتار اظهار رأی و نظر میکند كه جهت كنشگري سازنده در طريق مبارزه با ويروس جهش يافتة اخبار جعلي، دولتها و مخاطبان شبكهاي هر يك وظايفي خطير بر عهدهدارند كه در عين تلائم ماهيتي، پايبندي به انجام هرکدام نافي وظايف و مسئوليت آن ديگري نيست. چه دولتها به مسئولیتهای خود در اين خصوص عمل كنند و چه نكنند، شبكهوندان نبايد مسئولیتهای فردي و اجتماعي خود را در اين رابطه ناديده بگيرند. گام نخست در راه پذيرش اين مسئولیتپذیری، كسب توانمندي درباره اخبار جعلي، هوش مصنوعي و سوادهاي نوين مانند سواد خبري، سواد رسانهای ديجيتال و سواد هوش مصنوعي است كه موجب میشود فرد به هنگام حضور در فضاي سايبري و مواجهشدن با كران تا كران اطلاعات و اخبار، از خود صيانت كند.
كتاب در تلاش است تا بهموازات تبيين مسائلي جديد چون هوش مصنوعي و متاورس كه در حوزه ساخت اخبار جعلي دروازههای دوزخ را بر روي مخاطبان شبكهاي میگشایند، به معرفي شیوههای شناسايي و مبارزه با اخبار جعلي از ابعاد نرمافزاری، میانافزاری و مغزافزاری بپردازد.
ساختار كتاب از مقدمه، پيشگفتار و 16 نوشتار از مجموعة مطالب تألیف و ترجمه شدة مؤلف طي سالهای 1400 تا 1402 تشکیلشده است. از جمله عناويني كه در فهرست اين كتاب به چشم میخورد میتوان به ChatGPT و لجامگسیختگی اخبار جعلي، متاورس و حكايت اخبار جعلي، سواد خبري واكسنی برای مقابله با ويروس اخبار جعلي و پنج پرسش كليدي جهت تشخيص اخبار جعلي در رسانههای اجتماعی اشاره كرد.
كتاب «عليه اخبار جعلی» در 124 صفحه و به قیمت 120 هزار تومان توسط انتشارات يانا در شهريور 1402 منتشر و روانه بازار نشر شده است. علاقهمندان جهت تهیه کتاب میتوانند با انتشارات یانا به شمارههای 09115599404 و 01342555223 تماس بگیرند.