تحریم رستوران‌های غربی در کشورهای عربی / کاهش 70 درصدی فروش سیب زمینی مک‌دونالد / حذف کوکاکولا و نستله از پارلمان ترکیه

  "کمپین های بایکوت و تحریم مرتبط با جنگ غزه به برندهای غربی در کشورهای عربی آسیب می‌زند"؛ این عنوان گزارش خبرگزاری رویترز دربارۀ موج تحریم برندهای غربی رستوران در کشورهای عربی به دنبال حمایت شعبه تل آویو این برندها از اسرائیل است.

  به گزارش عصرایران، رویترز نوشت: هنگام عصر در قاهره، یک کارگر مشغول تمیز کردن میزهای یک شعبه خالی رستوران‌های زنجیره‌ای مک‌دونالد است. به نظر می‌رسد شعبه‌های دیگر رستوران های زنجیره‌ای غربی در پایتخت مصر هم بدون مشتری‌اند.

  همۀ این رستوران‌ها به دلیل حمله نظامی اسرائیل به غزه با کمپین تحریم مواجه شدند. این هجوم بعد از حمله جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) به جنوب اسرائیل در 7 اکتبر / 15 مهر گذشته آغاز شد.

  برندهای غربی بار سنگین تحریم را در مصر و اردن احساس می‌کنند و نشانه‌هایی از گسترش این کمپین در برخی کشورهای عربی دیگر مانند کویت و مراکش وجود دارد.

شعبه‌ای از رستوران کنتاکی در قاهره پایتخت مصر که پس از بمباران غزه توسط اسرائیل در نوامبر 2023 بی‌مشتری به نظر می‌رسد. عکس: محمد عبدالغنی - رویترز

  این نگاه وجود دارد برخی از شرکت‌هایی که هدف این کمپین تحریم قرار گرفته‌اند، در حمایت از اسرائیل موضع‌گیری کرده‌اند و گفته می‌شود  با اسرائیل روابط مالی دارند یا در آنجا سرمایه‌گذاری می‌کنند.

  با گسترش کارزار، فراخوان‌های تحریم در رسانه‌های اجتماعی کشورهای عربی گسترش یافت و ده‌ها شرکت و محصول را در بر‌گرفت و خریداران را بر‌آن داشت تا به جایگزین‌های محلی روی آورند.

 در مصر که به دلیل محدودیت‌های امنیتی مجال اعتراض در خیابان وجود ندارد، برخی، تحریم را بهترین یا تنها راه برای رساندن صدای خود می‌دانند.

  خانم رهام حامد (31 ساله) که در قاهره زندگی می‌کند فست‌فودهای زنجیره‌ای و برخی مواد شوینده آمریکایی را تحریم کرده است. او می‌گوید: "احساس می کنم حتی اگر بدانم تأثیر بزرگی بر جنگ نداشته باشد اما این کمترین کاری است که ما می‌توانیم انجام دهیم. آدم احساس می‌کند دستش به خون آغشته نیست".

  در اردن، افرادی که از تحریم حمایت می‌کنند، گاه وارد شعبه های مک‌دونالد و استارباکس می‌شوند تا معدود مشتریان را تشویق کنند به جاهای دیگر بروند.

  کلیپ‌های ویدیویی از سربازان اسرائیلی که لباس‌ها را با شوینده‌ های برندهای معروف می‌شویند پخش شده و از بینندگان می‌خواهد آنها را تحریم کنند.

  "احمد الزارو" کارمند شعبه یک سوپرمارکت زنجیره‌ای بزرگ در پایتخت اردن (شهر امان) با اشاره به برند‌های معروف شوینده گفت: "هیچ‌کس این محصولات را نمی‌خرد".
مشتریان جایگزین‌هایی از محصولات محلی برای برندهای مشهور شوینده انتخاب کرده‌اند.

  در شهر کویت، در بررسی یک روزه مشاهده شد هفت شعبه استارباکس، مک‌دونالد و کنتاکی تقریباً کاملاً خالی از مشتری بودند. یکی از کارگران شعبه استارباکس که نام خود را اعلام نکرد گفت برندهای آمریکایی دیگری در کویت نیز تحت تأثیر قرار گرفتند.

 در رباط -پایتخت مراکش- یکی از کارگران شعبه استارباکس گفت: تعداد مشتریان این هفته به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. نه کارگر و نه شرکت اما هیچ آماری اعلام نکردند.

  مک‌دونالد ماه گذشته در بیانیه ای گفت از اطلاعات نادرست درباره موضع خود در مورد جنگ غزه ، "متحیر" شده و تاکید کرده درهایش به روی همه باز است.

شعبه مک‌دونالد در مصر هم اعلام کرد: مالکیت شعبه مصر مک‌دونالد 100 درصد مصری است. این شعبه همچنین متعهد شد 20 میلیون پوند مصری (650 هزار دلار) به غزه کمک کند.

  هنگامی که از استارباکس (کافه‌های زنجیره‌ای امریکایی عرضۀ قهوه) نظر خواسته شد، به بیانیه‌ای در تارنمای خود در مورد فعالیت‌های خود در خاورمیانه اشاره کرد که در ماه اکتبر به روز شده است. در این بیانیه آمده این مجموعه، غیرسیاسی است و شایعات مبنی بر حمایت از دولت یا ارتش اسرائیل را تکذیب می‌کند.

استارباکس  گفت  دیگر چیزی برای به اشتراک گذاشتن در مورد تجارت خود ندارد. استارباکس در اوایل این ماه میلادی درآمدی بی‌سابقه را برای چهارمین سه ماهه متوالی گزارش داده بود.  دیگر شرکت‌های غربی هنوز به درخواست‌های رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.

"واکنش بی سابقه"

 کمپین‌های بایکوت در کشورهایی که به حمایت قاطع از فلسطینی‌ها عادت دارند گسترش یافته است. مصر و اردن ده‌ها سال پیش معاهدات صلح با اسرائیل منعقد کردند اما به نزدیکی مردم با اسرائیل منجر نشد. اردن و مصر، اسرائیل را به رسمیت می‌شناسند و با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند.

 اعتراضات در قالب کمپین‌های تحریم برندهای غربی، نشان دهندۀ موجی از خشم به حمله نظامی اسرائیل به غزه است ؛ که ویران‌گرتر از حملات قبلی است و باعث بروز بحران انسانی و کشته شدن 13300 غیرنظامی شده است.

اسرائیل اعلام کرد در حمله حماس در 7 اکتبر حدود 1200 نفر کشته و حدود 220 گروگان گرفته شده اند.

 کمپین های بایکوت و تحریم قبلی در مصر، پرجمعیت ترین کشور عربی، تأثیری به مانند امروز نداشت. حسام محمود یکی از فعالان جنبش بایکوت، سلب سرمایه و تحریم در مصر گفت: "وسعت تجاوز به نوار غزه بی‌سابقه است، بنابراین واکنش چه در خیابان های عربی و چه حتی در سطح بین‌المللی نیز بی‌سابقه است."

 فعالان روی استارباکس و مک‌دونالد تمرکز کرده اند. شرکت استارباکس، اتحادیه کارگران خود را به دلیل انتشار بیانیه‌ای در مورد درگیری اسرائیل و حماس، بازخواست کرد.  شعبه مک‌دونالد در اسرائیل هم گفته بود غذای رایگان برای اعضای ارتش اسرائیل ارائه می دهد.

 یکی از کارکنان مدیریت مک‌دونالد در مصر -که خواست نامش فاش نشود- گفت: فروش سیب‌زمینی سرخ شده در ماه های اکتبر و نوامبر (دو ماه اخیر و همزمان با جنگ غزه)  نسبت به ماه‌های مشابه سال گذشته دست‌کم 70 درصد کاهش یافته است.

وی افزود:" حتی ممکن است ندانیم چگونه هزینه‌های خود را تامین کنیم." رویترز هنوز نتوانسته آمار اعلامی این کارمند را تأیید کند.

 "سامح سادات" سیاست‌مدار مصری و یکی از بنیان‌گذاران هلدینگ TBS، تامین‌کننده استارباکس و مک‌دونالد گفت متوجه کاهش یا کاهش حدود 50 درصدی سفارشات این دو مشتری شده است.

پاسخ متفاوت

 به‌رغم تلاش‌های برندهای هدف برای دفاع از خود و حفظ کسب‌وکارشان از طریق پیشنهادهای ویژه، کمپین‌های بایکوت و تحریم همچنان گسترش یافته و در برخی موارد از جهان عرب هم فراتر رفته است.

 در مالزی با اکثریت مسلمان، یکی از کارگران شعبه مک‌دونالد در شهر پوتراجایا -پایتخت اداری کشور- گفت: تعداد مشتریان این شعبه 20 درصد کاهش یافته است. رقمی که رویترز هنوز نتوانسته آن را تأیید کند.

 همچنین اپلیکیشن تاکسی‌ اینترنتی Grab در مالزی پس از اینکه همسر مدیر این اپ گفت در بازدیدهای خود از اسرائیل "کاملاً عاشق" اسرائیل شده  با درخواست‌هایی برای تحریم در مالزی مواجه شد.

او بعداً گفت این پست‌ها خارج از چارچوب‌اند. نمایندگان گراب و مک‌دونالد در مالزی پس از فراخوان های تحریم گفتند به فلسطینیان کمک خواهند کرد.

در اوایل ماه جاری، پارلمان ترکیه رستوران‌های خود را از محصولات کوکاکولا و نستله خالی کرد.  یک منبع پارلمانی به "خشم عمومی" علیه این دو برند اشاره کرد، حتی اگر هیچ شرکت یا آژانس دولتی ترکیه‌ای روابط خود را با اسرائیل قطع نکرده باشد.

  واکنش‌ها به کمپین‌های بایکوت متفاوت بوده است. در برخی کشورها از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و تونس تأثیر قابل‌توجهی نداشته حتی در جاهایی که تحریم واکنش گسترده‌تری داشت، برخی تردید داشتند تاثیر زیادی داشته باشد.

ع صام ابو شلبی، یک غرفه دار در قاهره، گفت تحریم و حمایت واقعی از فلسطینی‌ها مستلزم حمل سلاح و جنگ با اسراییل است.

بیشتر بخوانید:

مدیر عامل  مک دونالد: جنبش تحریم به خاطر فلسطین به ما ضربه می زند

شکایت مک دونالد مالزی از جنبش تحریم اسرائیل 

دردسر مکدونالدز در جنگ اسرائیل - غزه / غذای رایگان برای ارتش اسرائیل / موج تحریم در کشورهای عربی

تماشاخانه

کشف یک روستای ۶ هزار ساله در منطقه ۲۰ تهران / اسکلت یک دختر ۱۶ ساله با جمجه‌ای عجیب هم پیدا شد که کف خانه دفن شده بود (فیلم)