کلینیک تغذیه عصرایران/ از رژیم لاغری ناامید نشوید!

دکتر حمیدرضا فرشچی http://www.novindiet.com
متخصص تغذیه بالینی و متابولیسم، فوق تخصص دیابت و چاقی از انگلستان

شاید شما هم از آن دسته از افرادی هستید که رژیمهای لاغری فراوانی را امتحان نموده اید و "دیگر از رژیم گرفتن خسته شده اید". در این مقاله به چند علت رایج برای این ناامیدی و نیز راهکارهایی برای برون رفت از این معضل می پردازیم.

1.    هدف گذاری نادرست: در خیلی از موارد توقعی که شما از خودتان دارید، انتظاری منطقی نیست. بدین معنا که شما خانمی را در نظر بگیرید که در سن 35 سالگی و پس از 2 زایمان که همراه با استراحت مطلق و افزایش وزن  بی رویه بوده با نگاه به تصاویر دوران عروسی خود، انتظار دارد که به وزن آن زمان باز گردد. مشکل آن موقع بیشتر می گردد که این راه طولانی افزایش وزن را که در طی بیش از شاید 10 سال طی نموده است بخواهد در یک فرصت چند روزه و یا چند هفته ای باز گردد!!

آقای دیگری را در نظر بگیرید که در سن 40 سالگی می خواهد به وزن زمان پس از دوران سربازی خود باز گردد. با اینکه از نظر علمی دچار چاقی نیست ولی از وزن خود راضی به نظر نمی رسد. هر دوی این افراد در رژیم خود ناموفق خواهند بود چرا که وزن طبیعی شما با افزایش سن بالا خواهد رفت و اگر حتی شما در کوتاه مدت نیز موفق به کاهش وزن مورد نظر بشوید بدن شما به طور فیزیولوژیک در کوتاه مدت وزن کاهش یافته را بازخواهد گرداند.

2.    رژیمهای نادرست و برق آسا از علل دیگر بی انگیزگی افراد در کاهش وزن است. چرا که شاید شما با در دست داشتن رژیمهای تبلیغاتی چند روزه و با حذف کلیه مواد کربوهیدراتی و یا خوردن نا متعارف وزن خود را سریعا در یک یا دو هفته کاهش دهید. اما واقعیت آنست که شما یک روزه چاق نشده اید، لذا یک روزه هم نمی توانید این مشکل را حل نمایید. شما نباید این حقیقت را کتمان کنید که خوردن یک لذت است که در افراد چاق این لذت شاید کمی بیشتر از معمول هم باشد. شما نمی توانید و نباید  این لذت را به یکباره ریشه کن کنید، بلکه باید آن را مدیریت کنید.

نکته مهم دیگر در رژیمها برق آسا آنست که عوارض این نوع رژیمها باعث خواهد شد با اصرار نزدیکان این رژیم را قطع نمایید . بلافاصله بعد از آن نیز وزن شما سریعا افزایش می یابد. نتیجه آن که این خاطر شما را از تلاش مجدد برای رژیم مایوس و ناامید می گرداند.

3.    اختلالات هورمونی: اختلالات هورمونی بویژه در خانمها یکی از دلایلی است  که تلاشهای شما را برای کاهش وزن بدون توفیق می نماید. اگر مدام رژیم می گیرید ولی وزنتان کاهش نمی یابد از پزشک معالج خود بررسی هورمونی را در خواست نمایید.

4.    علل محیطی: خانواده ای که برنامه غذایی نادرست که حاوی غذاهای پرانرژی فراوان است راا استفاده می نمایند و یا در خانواده ای که کنترل وزن از الویتهای مورد نظر نمی باشد، امکان ادامه رژیم غذایی صحیح نا ممکن خواهد بود. جالب است بدانید در زوجهای جوانی که یک نفر لاغر  و نفر دوم چاق می باشد احتمال آن که فرد لاغر چاق گردد به مراتب بیش از آنست که فرد دچار افزایش وزن به وزن طبیعی بازگردد.

5.    عدم فعالیت بدنی: باید بپذیرید که فعالیت بدنی جزء لاینفک یک برنامه کاهش وزن است. اگر می خواهید با یک سفر و یا شرکت در مهمانی وزنتان افزایش نیابد راهی جز افزودن فعالیت بدنی نخواهید داشت. منظور از افزایش تحرک این نیست که شما ورزشکار شوید ولی می توانید با یک برنامه مناسب در یک مدت زمان مشخص توانایی بدنی خود را افزایش دهید. در نتیجه رژیمهای غذایی بسیار کم کالری که به شما توصیه می نمایند که نیازی به ورزش ندارید را تجربه ننمایید.
 

برای بازسازی انگیزه لازم برای کاهش وزن توجه به چند نکته ضروری است:

1.    همانطور که بیان شد، وزن شما بطور معمول با افزایش سن و وابسته به شرایط تاهل شما و نیز شیوه های زندگی به مرور افزایش می یابد ولی مهم آنست که از افزایش شدید و پیشرونده آن جلوگیری نمایید و چنانچه وزن و شاخص توده بدنی شما در محدوده طبیعی قرار گیرد انتظار رویاهای غیر منطقی دوران قدیم را از سر خود خارج کنید.

2.    برای وزن خود هدف درستی انتخاب کنید تا دچار یاس و ناامیدی نشوید و انگیزه خود را از دست ندهید. اینکه با دیدن یک فیلم و یا یک فرد ورزشکار بخواهید تناسب اندام مشابه آنها داشته باشید در حالیکه توان و وقت فعالیت بدنی مشابه آنان را ندارید این انتظار از وزن برای شما غیر منطقی است. یک ورزشکار و یا هنرمند بدلیل شغل خود شاید خیلی از تمرینات را برای خود در نظر بگیرد که برای شما میسر نمی باشد ولی شما با داشتن یک هدف درست  می توانید تناسب اندام و از آن مهمتر سلامتی خود را در هر سنی هستید تضمین نمایید. جالب است که بدانید با 10 در صد کاهش وزن، خیلی از مشکلاتی که در اثر چاقی برای شما ایجاد شده است را می توانید ریشه کن نمایید.

3.    فکر معجزه و دارویی که برای شما نقش کیمیا را بازی کند از ذهن خود بیرون کنید. چون متاسفانه چنین اعجازی در عالم امکان وجود ندارد و این را فقط در گپ های دوستانی که موفق و یا ناموفق در کنترل وزن بوده اند و یا در تبلیغات رسانه ای می توانید بیابید. پس به جای جستجوی چنین گنجی ، معجزه را در خود بیابید و اینکه با تغییر عادات زندگی تان که موجب شده اند دیگر شما تناسب اندام معمول خود را نداشته باشید وزن و تناسب اندام سالم خود را در یک دوره زمانی باز یابید.

4.    فرصت کافی به خود بدهید. وزنی که در طی چندین سال بدلیل عدم توجه به خود و یا هر دلیلی دیگری اضافه کرده اید نمی توانید در فرصت چند روزه و یا چند هفته از شر آن راحت شوید. کاهش وزن نیم تا یک کیلو گرم در هفته هدفی منطقی و بدون عوارض خواهد بود البته در کسانی که دچار افزایش وزن شدید هستند در مراحل اولیه کاهش وزن بیشتری را در هفته می توانند تجربه نمایند و هر چه به وزن مطلوب خود نزدیک می شوند سیر کاهش وزن آهسته تری می یابند.

5.    انگیزه لاغر شدن را در خودتان پایه گذاری کنید نه دیگران. اینکه همسرتان و یا نزدیکان شما چه فکر می کنند گرچه می تواند کمک کننده باشد ولی اگر انگیزه اصلی تغییر در خود شما نباشد بعد از مدتی رنگ باخته و به افزایش وزنی حتی بیش از وزن اولیه منجر می شود. این موضوع بویژه در نوجوانانی که آمادگی رژیم غذایی را ندارند به مراتب بیشتر خواهد بود.

علاوه بر نکات فوق الذکر که انگیزه شما را در شروع رژیم غذایی صحیح دو چندان می نماید توجه به نتایج مطالعات اخیر جالب خواهد بود:

مطالعات جدید انجام شده در زمینه احساس افراد پس از کاهش وزن نشان داده است: افرادی که کاهش وزن یافتند کیفیت زندگی آنان به دلایلی که در زیر نام برده شده ، بهبود قابل توجهی یافته است. بهبود کیفیت کلی زندگی(95%) – بهبود سطح انرژی و توان بدنی(92%) – بهبود تحرک(92%) – بهبود اخلاق و ارتباط با دیگران (91%) بهبود اعتمادبه نفس(91%)- بهبود سلامت جسمی(69%)- بهبود روابط با افراد غریبه(69%)- بهبود عملکرد در روابط جنسی (65%) بهبود روابط با همسر(56%) – بهبود عملکرد شغلی(54%) – بهبود سرگرمی و تفریح ها(49%)

نتایج این گزارش با مشاهدات چندین ساله ما در زمینه کاهش ورن افراد،مطابقت دارد. افراد پس از کاهش وزن گویی مانند غنچه گل، دوباره شکفته می شوند.

لذا توصیه ای که می شود داشت آنست که فهرستی از تغییراتی که فکر می کنید پس از کاهش وزن آنها را حس خواهید کرد، یاداشت کنید و یا اینکه در مورد اینکه زندگی تان پس از کاهش وزن چگونه خواهد شد ، بنویسید و نیز یک فهرست از مزایای مرتبط با سلامت  را تهیه کنید.. در اغلب افراد، این کارها به تغییرات بزرگی در زندگی شان منجر می شود.