ورود پدافندغيرعامل به كتب راهنمايی و دبيرستان

ایسنا: رييس سازمان پدافند غيرعامل با بيان اينكه پدافند غيرعامل به معناي مديريت تهديد شامل رصد، مديريت و تلاش براي كاهش آثار تهديد است، گفت: در شرايط امروز تهديدات از حوزه نظامي بيرون آمده و محور آنها در قالب فن‌آوريهاي نو قرار گرفته است، تهديدهاي جديد بيشتر در حوزه رسانه، فن‌آوري اطلاعات، حمله‌هاي سايبري و عمليات رواني صورت مي‌گيرد.

سردار غلامرضا جلالي در جمع مديران و سردبيران خبرگزاری ایسنا، با بيان اينكه پدافند غيرعامل به معناي مديريت تهديد شامل رصد، مديريت و تلاش براي كاهش آثار تهديد است، افزود: حوزه‌هاي جديد تهديد بايد براي هر كشوري از جمله كشور ما شناسايي شود.

به عنوان مثال محور تهديدات امريكايي‌ها، تهديد‌هاي مردمي است و بر اساس قدرت اداره مردم تهديدات خود را سازماندهي مي‌كنند و اگر دولت قدرتي در اداره مردم داشته باشد، در ابتداي امر اين قدرت و ظرفيت دولت محور تهديد قرار مي‌گيرد. در جنگ‌هاي جديد، زيرساخت‌هايي كه با آنها مردم اداره مي‌شوند، محور تهديد نظامي قرار مي‌گيرد و به عنوان مثال در جنگ‌ها تا 80 درصد اهداف غيرنظامي و زيرساختي نظير مخازن آب و انرژي، پل‌ها، راه‌ها، مدارس و بيمارستان‌ها در ابتدا مورد حمله قرار مي‌گيرند، چرا كه اين زيرساخت‌ها محورهاي اصلي اداره مردم هستند.

رييس سازمان پدافند غيرعامل با اشاره به تهديدهاي جديد در حوزه رسانه، فن‌آوري اطلاعات، حمله‌هاي سايبري و عمليات رواني، گفت: در حال حاضر 21 كشور در دنيا داراي زير ساخت‌هاي IT حياتي هستند و اگر اين زير ساخت‌ها آسيب ببيند، حيات جامعه آنها به خطر مي‌افتد و به همين دليل آنها حاضرند براي دفاع از منفعت خود، حتي جنگ هم داشته باشند.

سردار جلالي با بيان اين كه اداره مردم در شرايط جنگ و تهديد از طريق رسانه‌ها بيشترين حساسيت و اهميت را دارد، ادامه داد: نيازهاي انساني در پدافند غيرعامل در سه بخش نيازهاي حياتي، نيازهايي كه كيفيت زندگي را ارتقاء مي‌دهد و نيازهايي كه منافع را توسعه مي‌دهند تعريف شده و فعاليت رسانه در شرايط بحران را بايد در گروه اول نيازهاي حياتي قرار داد.

وي با بيان اينكه گاهي وجود رسانه براي اداره مردم در شرايط بحران بسيار مهم است، اضافه كرد: در شرايط بحران كه زيرساخت‌ها آسيب مي‌بيند و مردم در شرايط هراس و نگراني به سر مي‌برند، 80 تا 90 درصد كارها بر عهده رسانه قرار مي‌گيرد و اگر استفاده و همراهي درستي وجود نداشته باشد، نمي‌توان مردم را در شرايط بحران اداره كرد.

رييس سازمان پدافند غيرعامل با اشاره به توجه امريكايي‌ها در داشتن رسانه‌هاي تبليغاتي گسترده، سيستم‌هاي ضدرسانه و نيز امكاناتي كه با آن مي‌توانند رسانه‌هاي كشورهاي ديگر را از كار بياندازند، تاكيد كرد: وجود ماهواره‌هاي مجزا در كشورهاي ديگر در جهت تضعيف فرهنگ‌ها و متمركز كردن يك مجموعه اتحادي در رسانه‌هاي جمعي است تا هر زمان كه مي‌خواهند يك حادثه يا اتفاق را گسترش داده و يا سانسور كنند؛ در همين قالب مجموعه اتهامات، اشتباهات و يا نگراني‌هايي كه در قالب جنگ‌ها اتفاق مي‌افتد، پاك مي‌شود و رسانه در اين حوزه‌ كاركرد پاك كردن ضايعات جنگ را دارند.

وي خاطرنشان كرد: در برخي از جنگ‌ها كه در مناطق دورتر با وجود طي مسافت و نبودن همسايگي انجام مي‌شود، خبرهايي براي كل دنيا مخابره مي‌شود كه امريكايي‌ها اعلام مي‌كنند و اخبار اشتباهات، قتل‌عام‌ها و استفاده از سلاح‌هاي غير مجاز به گوش نقاط ديگر نخواهد رسيد.

سردار جلالي اظهاركرد: درعين حال در زمان وقوع هر جنگي اولين اقدامات آن حمله و تخريب رسانه‌ها است و اولين هدفي كه در جنگ عراق مورد حمله امريكايي‌ها قرار گرفت صدا‌وسيماي عراق بود، چرا كه بدون داشتن رسانه امكان اداره مردم وجود ندارد.

وي اذعان كرد: براي اين كه رسانه در شرايط خاص و بحران به صورت منسجم فعال و پايدار باقي بماند، از يك سو دولت‌ها بايد اقداماتي را انجام دهند و از سوي ديگر رسانه‌ها بايد نسبت به اين مساله حساسيت به خرج دهند و شبكه ارتباطي‌شان را از يك كشور به چند كشور افزايش دهند، تا در زمان وقوع خطر اتصال شبكه‌اي آنها قطع نشود.

رييس سازمان پدافند غيرعامل با بيان اين كه در شرايط فعلي تمركز فعاليت‌ها در امور رسانه را روي صدا و سيما متمركز كرده‌ايم، بيان كرد: البته بايد به صورت موازي با ساير رسانه‌ها نيز همكاري كرد، چرا كه شايد صداوسيما نتواند در مقابل همه فضاهاي حادثه‌ساز مقابله كند.

وي بيان كرد: حوزه سوم حمله امريكايي‌هاي در حوزه رسانه حمله در قالب محتوا و تهديد نرم است و در حال حاضر ديگر سلاح‌ها و ابزارها در اين حوزه‌ كاملا شناخته شده و بايد به شناسايي و پيدا كردن راه‌هاي مقابله با اين نقشه‌ها بپردازيم.

سردار جلالي يادآور شد: در حال حاضر دفاع غيرعامل در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي و فن‌آوري اطلاعات، انجام مي‌شود و براي مثال دفاع سايبري در اين شرايط بسيار مهم است.

وي با بيان اين كه در حوزه تهديد نرم و مقاوم‌سازي زيرساخت‌ها همكاري وزارت ارتباطات و فن‌آوري اطلاعات و نيز صدا و سيما، تعاملات و همكاري‌هاي خوبي داشته‌ايم، عنوان كرد: به عنوان مثال در حوادث پس از انتخابات و با توجه به حمله‌هاي سايبري امريكايي‌ها و ماهواره‌ها و نيز در حوزه اينترنت، اگر هماهنگي‌هاي انجام شده با مخابرات نبود، صدا‌وسيما قادر به پايداري مناسب نبود اما با توجه به انتقال سيگنال ارسال امواج در صداوسيما از طريق فيبرنوري اين مشكل برطرف شد.

رييس سازمان پدافند غيرعامل خاطرنشان كرد: در حال حاضر نيز در حال ايمن‌سازي شبكه فيبرنوري در قالب همه شبكه‌هاي ارتباطي هستيم و تمام نقاط ضعف شبكه فيبر نوري در حال تبديل به نقاط قوت است.

وي با بيان اينكه مسوولان بخش گاز كشور سند توسعه گاز را تهيه كرده‌اند اما در قالب اين سند هنوز مشخص نيست كه مي‌خواهند با اين گاز چه كار كنند، افزود: گاز قابليت انبار ندارد و اين نوع سياستگذاري‌ها براي اين محصول استراتژيك بسيار خطرناك است.

وي ادامه داد: يك و نيم سال است كه سياست خودرو‌هاي گاز‌سوز آغاز شده و در اين فاصله كوتاه تبديل به چهارمين كشور مصرف كننده گاز خودرو در دنيا شده‌ايم.

الگوي برنامه‌ريزي در حوزه پدافند غيرعامل مستقل و متناسب با شرايط ايران است

سردار جلالي با بيان اينكه الگوي تهديد در مورد كشورها متفاوت است اظهار كرد: برنامه‌ريزي‌هاي كشور روسيه و چين به دليل وجود دشمن مشترك داراي همانندي‌هاي زيادي با الگوي ايران است. به عنوان مثال طرح پدافند غيرعامل شهر تهران از نظر راه‌هاي مقابله و جهتگيري‌هاي تعيين شده درصد زيادي با طرح پدافند غيرعامل شهر مسكو يكسان است در حاليكه براي تهيه اين طرح‌ها هيچ هماهنگي بين دو كشور صورت نگرفته بود.

وي الگوي برنامه‌ريزي در حوزه پدافند غيرعامل را كاملا مستقل و متناسب با شرايط ايران عنوان كرد و گفت: براي بررسي‌هاي بيشتر از كشورهاي سوئيس، كره‌شمالي و روسيه بازديد به عمل آمده و الگوهاي ساير كشورها را نيز از طريق اينترنت بررسي كرده‌ايم.

وي با تاكيد بر اينكه يكي از نقاط قوت كشور روسيه در بحث پدافند غيرعامل داشتن قوانين محلي و ملي است، اضافه كرد: در اين كشور هر شهروند وظايف و حقوق حكومتي خود را كاملا مي‌داند و در شرايط بروز حادثه و بحران اين اطلاعات كمك زيادي براي رسيدن به اهداف برنامه‌ها مي‌كند. اما متاسفانه در كشور ما بجز وجود مشكلات و مسايل ديگر، با ضعف قانون نيز مواجه هستيم.

شرايط موجود در حوزه پدافند غيرعامل از لحاظ ساختاري مطلوب نيست

گروه‌هاي مردمي امداد دوره‌هاي آموزشي لازم را نمي‌گذرانند

رييس سازمان پدافند غيرعامل در پاسخ به اين سوال كه نقش جمعيت هلال احمر در مورد حوادث مختلف چيست؟ توضيح داد: اشكال كار اين است كه مجموعه‌هاي مردمي و NGOهايي نظير جمعيت هلال احمر را دچار سازوكارهاي اجرايي كرده و بار دولت را روي دوش آنها انداخته‌ايم در حالي كه جمعيت هلال احمر در بعضي از حوزه‌ها نيروهاي متخصص ندارد و اين ساختار موظف بايد از سوي دولت تامين شود. همچنين بسياري از نيروهاي امدادي در كشورهاي مختلف علاوه بر غواصي، ‌اسكي و انواع مهارت‌هاي ديگر، امدادگري را انجام مي‌دهند.

وي اضافه كرد:‌ در كشور ما ابزارهاي امدادي و آموزشي زيادي وجود دارد اما از آن‌ها استفاده نمي‌كنيم و در بخش‌هاي مختلفي كار را به گروه‌هاي مردمي از جمله بسيج يا هلال‌احمر مي‌سپاريم در حاليكه اين گروه‌ها آموزش‌هاي لازم را نگذارنده‌اند.

سردار جلالي در ادامه گفتگوي خود با ايسنا با بيان اينكه شرايط موجود در حوزه پدافند غيرعامل از لحاظ ساختاري مطلوب نيست و ما با وضع مطلوب فاصله‌ داريم، خاطرنشان كرد: در روسيه يك سازمان مسئول در مورد دفاع غيرنظامي و شرايط اضطرار تشكيل داده‌اند و همه مسائل در داخل آن پيگيري مي‌شود و يك نفر هم پاسخگوست. اما در ايران همه چيز به صورت غيرمتمركز دنبال مي‌شود و اگرچه هر سازماني برنامه‌ريزي خود را به سازمان‌هاي ديگر اعلام مي‌كند؛ اما در نهايت عملكرد هر يك جدا از يكديگر است.

رييس سازمان پدافند غيرعامل با بيان اينكه دفاع سايبري در كشور براي پايداري كشور با هر محتوايي بر عهده اين سازمان قرار دارد، تصريح كرد: البته دستگاه‌هاي ديگري از جمله پليس اينترنت در حوزه مجازي فعاليت‌هايي را انجام مي‌دهد و گاهي سپاه پاسداران نيز در حوزه‌هاي دفاعي همكاري‌هايي را با سازمان پدافند غيرعامل دارد.

ورود آموزش پدافندغيرعامل به كتب درسي مقاطع راهنمايي و دبيرستان

پذيرش دانشجو در 10 رشته كارشناسي ارشد مرتبط

وي در ادامه با اشاره به اقدامات اجرايي سازمان در سه سطح، خاطرنشان كرد: در يك سطح براي مديران، مسوولان و نخبگان و در سطح ديگر كه به صورت عملياتي آيين‌نامه‌ها و نظامات فني و مهندسي براي كارشناسان، مديران اجرايي، دانشجويان و يا اساتيد آموزش داده مي‌شود.

سردار جلالي خاطرنشان كرد: سطح ديگر آمادگي و مقابله با بحران براي عامه‌ي مردم و عناصر اجرايي در سطوح اوليه است.

وي با اشاره به بازديدي كه از مجموعه پدافند غيرعامل در روسيه داشته است، خاطرنشان كرد: در اين كشور از دوره‌هاي اوليه تا دانشگاه موضوع پدافند غيرعامل در قالب كتابهاي آموزشي، فيلم و سي‌دي آموزش داده مي‌شود و ما نيز از تجربه اين كشورها استفاده كرده و آموزش را در سطح كتابهاي راهنمايي و دبيرستان، توليد فيلم رشد، شركت در جشنواره فيلم رشد، تهيه‌ي انيميشن‌هاي آموزشي و جزوه‌هاي درسي انجام داده‌ايم.

وي افزود: همچنين كتابي مجزا براي معلمان و درسي با موضوع پدافند غيرعامل در كتاب آمادگي دفاعي دوره دبيرستان طراحي كرده‌ايم. ضمن اينكه براي دختران در دوره راهنمايي نيز كتاب آموزش دفاعي در حوزه‌هاي غيرنظامي طراحي شده و امسال در كليه آموزشگاه‌ها توزيع شده است.

سردار جلالي خاطرنشان كرد: همچنين 10 رشته كارشناسي ارشد با موضوعات مرتبط با پدافند غيرعامل طراحي شده كه تاكنون در شش حوزه آن از طريق بورسيه دانشجو جذب شده است.