قطب شمال همیشه قلمرویی از یخ و برف بوده و اکنون قلب این جهان یخ زده، با سرعت سرسام آوری در حال گرم شدن است و دانشمندان در تلاش برای درک کامل آن هستند.
به گزارش ایسنا، در حالی که جهان بهطور کلی از زمان شروع انقلاب صنعتی حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد گرم شده است، قطب شمال حدود سه درجه سانتیگراد گرم شده که اثرات مخربی برای مردم و اکوسیستمها داشته است. این سرعت سریعتر گرم شدن اغلب به ذوب شدن یخ دریا نسبت داده میشود.
این واقعیت که قطب شمال چندین برابر سریعتر از میانگین جهانی گرم میشود، فقط کنجکاوی علمی نیست بلکه آژیر قرمزی محسوب میشود که نشاندهنده اختلال بزرگ است. این گرمایش شدید تبدیل به دگرگونیهای سریع و غیرقابل پیشبینی هم در قطب شمال و هم برای سیستمهای سیارهای وسیعتر میشود.
درک این فرآیندها به ما نمیگوید که آیا قطب شمال به شدت تغییر خواهد کرد اما بهطور اساسی نشان میدهد که این تغییر با چه سرعتی اتفاق میافتد. سرعت گرم شدن قطب شمال، عامل تعیینکننده واکنش ما نسبت به این مورد است. دانستن اینکه آیا ما دههها یا سالها برای سازگاری وقت داریم، تفاوت بین انتقال برنامهریزی شده و مدیریت بحران تمام عیار را ایجاد میکند.
هر کسری از درجه گرمشدن که بتوانیم از آن جلوگیری کنیم به زمان بیشتری برای آمادهسازی زیرساختها، محافظت از جوامع آسیبپذیر و تغییر سیستمهای جهانی برای جهانی در حال تغییر تبدیل میشود.
ازن، نقشی حیاتی در اتمسفر دارد و از ما در برابر تشعشعات مضر خورشید محافظت میکند، با این حال، با نزدیکتر بودن به سطح زمین، بهعنوان گاز گلخانهای قوی عمل و به گرم شدن سیاره کمک میکند. در قطب شمال، شرایط جوی منحصربهفرد به ازن اجازه میدهد بیش از حد انتظار باقی بماند و اثر گرمایش آن را افزایش دهد.
هوای سرد و پایدار قطب شمال بهطور فزایندهای توسط تودههای هوای گرمتر از عرضهای جغرافیایی پایینتر مختل میشود. این طلسمهای گرم به دلیل تغییرات آبوهوایی گستردهتر و شدیدتر میشوند. آنها ازن اضافی را به قطب شمال منتقل میکنند و تنها از طریق گرمای خود به ذوب یخ سرعت میبخشند.
تصور قطب شمال بهعنوان بیابان بکر و دست نخورده به سرعت در حال محو شدن است. واقعیت این است که فعالیتهای صنعتی ما سایهای طولانی باقی میگذارند و حتی به دورترین نقاط جهان میرسند.
ذرات میکروسکوپی به نام دوده، محصول جانبی احتراق سوختهای فسیلی از کارخانهها، وسایل نقلیه و منابع دیگر، مسافتهای زیادی را با جریان هوا طی میکنند. این لکههای ریز و تیره در نهایت روی برف و یخ بکر قطب شمال مینشینند. دوده مانند اسفنج گرمایی مینیاتوری عمل میکند و بر خلاف برف و یخ سفید بازتابنده که نور خورشید را به فضا بازتاب میکند، دوده تابش خورشید را جذب میکند.
این جذب به یک اثر گرمکننده تبدیل میشود. وجود دوده بهطور قابل توجهی آب شدن یخهای قطب شمال را تسریع و به افزایش سطح دریاها و اختلال در اکوسیستمهای متعادل کمک میکند.
قطب شمال، نقش مهمی در سیستم آبوهوایی پیچیده زمین دارد. تغییرات در این گستره سرد و سفید اثرات آبشاری بسیار فراتر از مناطق قطبی دارد. هر تکه یخی که در قطب شمال ذوب میشود مستقیماً به سطوح بالاتر اقیانوس تبدیل میشود. جوامع ساحلی در سراسر جهان در برابر این بحران آسیبپذیر هستند و این مورد بر جریانهای اصلی هوا و آب که گرما و رطوبت را در سراسر سیاره پخش میکنند نیز تأثیر میگذارد.
کارشناسان اظهار کردند در حالی که وضعیت بسیار ناامیدکننده است، اما خبر خوب این است که ما ابزارهای قدرتمندی برای کند کردن و بهطور بالقوه محدود کردن تحول قطب شمال داریم. هر انتخابی که میکنیم و هر تغییر سیاستی که از آن حمایت میکنیم، مستقیماً بر سرعت و میزان گرمایش بیشتر تأثیر میگذارد.
وابستگی بشر به سوختهای فسیلی، عامل اصلی گرمایش جهانی، ازجمله تغییرات شتابان در قطب شمال است. اولویت دادن به منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر، سرمایهگذاری در بهرهوری انرژی و دور شدن سریع از وابستگی به سوختهای فسیلی ضروری است که مستقیماً بر سرنوشت قطب شمال تأثیر میگذارد.
کاهش انتشار گازهای گلخانهای هنوز بهترین گزینه است. کاهش انتشار گازهای گلخانهای میتواند سرعت گرم شدن را کاهش دهد تا زمانی که دمای زمین به صفر برسد اما تا زمانی که نتوانیم دیاکسیدکربن بیشتری را از اتمسفر خارج کنیم، دما پایین نخواهد آمد.
منابع
arcticwwf.org
earth.com