میزان سمی که روزانه مصرف می‌کنید!

اگر به‌تازگی درمورد ایمنی محصولات موجود در کابینت دارو‌های خود دچار تردید شده‌اید، به احتمال زیاد «والی سور» (Valisure) آزمایشگاهی کوچک در نیوهیوِن یکی از بزرگ‌ترین شهر‌های ایالت کنتیکت، جایی است که برای قدردانی یا سرزنش وجود دارد! تیم تحقیقاتی «والی سور» با دوازده دانشمند در طول پنج سال گذشته، مواد شیمیایی بالقوه سرطان‌زا را در دارو‌های پرمصرف، ضدعفونی‌کننده‌های دست، محصولات ضدآفتاب، اسپری‌های بدن ضدتعریق، شامپو‌ها و دارو‌های درمان جوش یافته‌اند.

به گزارش فرارو به نقل از تایم، زمانی که والی سور درمورد یافته‌های هولناک تازه خود زنگ خطر را به صدا در می‌آورد، با سیلی از گلایه‌ها و شکایت‌ها و البته جمع‌شدن محصولات از قفسه‌ها مواجه می‌شد. اما آن آزمایشگاه در عمل درحال از‌بین‌بردن توهمی است که حدود ۸۰درصد از امریکایی به آن باور دارند: «محصولاتی که خریداری می‌کنند، به اندازه کافی آزمون‌های ایمنی را پشت‌سر گذاشته‌اند تا ثابت شود مضر نیستند».

«ترزا موری»، مدیر دفتر نظارت بر مصرف‌کنندگان در گروه تحقیقاتی غیرانتفاعی منافع عمومی ایالات متحده (PIRG)  می‌گوید: «بسیاری از مصرف‌کنندگان تصور می‌کنند هر محصولی چون برای فروش عرضه شده است، لزوما ایمن است. با‌این‌وجود معمولا این تصور درستی نیست».

سازمان غذا و داروی ایالات متحده، علی‌رغم بودجه عملیاتی سالانه ۷ میلیارد دلاری خود، تمام شامپو‌ها یا مکمل‌های موجود در داروخانه‌ها را تجزیه و تحلیل قرار نمی‌کند. درواقع، سازمان غذا و داروی امریکا بسیاری از محصولات لوازم آرایشی را پیش از ورود به بازار موردتایید قرار نمی‌دهد، چه برسد به آنکه بخواهد آن مواد را از نظر میزان تاثیر بر سلامت انسان‌ها پس از سال‌ها مصرف منظم بررسی کند.

این خلاء اطلاعاتی، شبکه‌ای از سازمان‌های غیرانتفاعی، گروه‌های حمایت از حقوق مصرف‌‌کننده و دانشمندان مستقل را به وجود آورده است که به اطلاع‌رسانی عمومی درمورد خطرات احتمالی محصولات مصرفی اختصاص یافته‌اند. در‌این‌میان آزمایشگاه «والی سور» به‌طور منحصربه‌فردی توجهات را به خود جلب کرده است.

نتایج آزمایش‌های آن آزمایشگاه به جمع‌آوری محصولات از قفسه‌ها، برگزاری جلسات شهادت کنگره و مشارکت آن آزمایشگاه با سازمان‌های بزرگی مانند وزارت دفاع امریکا و سیستم بهداشتی امریکا منجر شده است. با‌این‌وجود، والی سور دشمنانی نیز دارد.

منتقدان و تنظیم‌کنندگان روش‌های آزمایش و مشروعیت یافته‌های علمی، آن آزمایشگاه را محکوم کردند و شک و تردید‌هایی را درمورد نتایج و داده‌های ارزیابی آن آزمایشگاه مطرح کرده‌اند، بنابراین هربار که نتایج بررسی‌های آزمایشگاه والی سور منتشر می‌شود، امریکایی‌ها می‌فهمند باید تا چه اندازه نگران باشند.

ایده راه‌اندازی آن آزمایشگاه مربوط به سال ۲۰۱۵ میلادی بود، زمانی که «دیوید لایت»، زیست‌شناس مولکولی از «آدام کلارک - جوزف»، دوست و همکلاسی سابقش در دانشگاه ییل درمورد مشکلی با داروهایش حرف‌هایی را شنید. کلارک - جوزف گفته بود هرچندوقت یک‌بار دستورالعملی را دریافت می‌کند که درباره عوارض جانبی داروها است. او گفت پزشکان عمدتا از این موضوع به‌عنوان ویژگی‌های ناگوار سیستم مراقبت بهداشتی چشم‌پوشی می‌کنند که در آن زنجیره‌های تامین به‌قدری پیچیده است که تضمین کیفیت دشوار است.

لایت خیلی بیش‌تر از دوستش از این مسئله تحت‌تاثیر قرار گرفته بود. او می‌گوید: «این برای هر دوی ما تکان‌دهنده بود که متوجه شدیم سازمان غذا و دارو همه چیز را آزمایش نمی‌کند و فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها نیز آزمایشی را انجام نمی‌دهند. آنجا بود که از خود پرسیدیم: «پس چه کسی واقعا محصولات را آزمایش می‌کند؟» 

درنتیجه لایت، رئیس والی سور و کلارک – جوزف به‌عنوان رئیس بخش تجزیه و تحلیل آن آزمایشگاه را در سال ۲۰۱۵ میلادی تاسیس کردند. آنها در ابتدا دارو‌های باکیفیت را آزمایش کردند، سپس آن دارو‌های آزمایش‌شده را از طریق داروخانه آنلاین خود فروختند. با‌این‌وجود، چهار سال پس از تاسیس والی سور، آن آزمایشگاه به شیوه‌ای جذاب‌تر برای خود نامی دست‌و‌پا کرد.

دانشمندان آن آزمایشگاه در سپتامبر ۲۰۱۹ میلادی یک «دادخواست شهروندی» را مطرح کردند، مبنی‌بر آنکه مردم عادی می‌توانند از آن برای درخواست استفاده کنند تا آن نهاد اعلام کند ماده سرطان‌زای احتمالی ان ـ نیتروسودیمتیلامین یا به اختصار NDMA در داروی رانیتیدین پیدا شده است.

وکلای دادگستری علیه GSK و Sanofi، شرکت‌های دارویی که داروی محبوب رانیتیدین را فروخته بودند، وارد پروسه حقوقی شدند. پس از این افشاگری بود که سازمان غذا و داروی امریکا در آوریل ۲۰۲۰ میلادی از همه تولیدکنندگان خواست تا رانیتیدین را از بازار خارج کنند.

سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرد این فراخوان را براساس آزمایش‌های خود و نه نتایج آزمایشات والی سور صادر کرده است. اگرچه نتایج آزمایش‌های سازمان غذا و دارو نشان داد سطوح  ان –نیتروسودیمتیلامین پیداشده در رانیتیدین بسیار کم‌تر از سطوح اعلام‌شده از جانب والی سور بودند.

سازمان غذا و دارو در پاسخ به درخواست والی سور اعلام کرد، علت بالا‌بودن رقم نمایش داده‌شده، توسط والی سور بدان خاطر بود که آن ازمایشگاه از روش‌های آزمایش شدید مانند قراردادن دارو‌ها در معرض گرما استفاده می‌کند که ممکن است موجب ایجاد و ضرررسانی ناشی از  ان-نیتروسودیمتیلامین باشد.

با‌این‌وجود، برای افکار عمومی گزارش‌ها و فراخوان‌های والی سور به معنای به‌صدادرآمدن زنگ خطر است. رسوایی مرتبط با رانیتیدین و غفلت سازمان غذا و داروی امریکا نسبت به خطرات ناشی از آن دارو موجب افزایش شهرت آزمایشگاه والی سور شد.

والی سور در سال ۲۰۲۱ میلادی تمام تمرکز خود را روی آزمایش محصول قرار داده. بسیاری از مشتریان والی سور عمدتا سازمان‌هایی مانند سیستم‌ مراقبت‌های بهداشتی هستند که دارو‌های زیادی خریداری کرده است و می‌خواهند بدانند درون آن دارو‌ها چه چیزی وجود دارد. لایت می‌گوید: حدود ۹۰درصد مواقع، نتیجه آزمایش بدون خطر است، اما گهگاهی کارکنان آزمایشگاه مورد نگران‌کننده‌ای را پیدا می‌کنند. برای مثال طی چند سال اخیر، والی سور بنزن ماده سرطان‌زا را در انواع محصولات مصرفی ازجمله کرم‌های ضدآفتاب، شامپو‌های خشک و محصولات درمان جوش پیدا کرد که منجر به انتشار اخبار فراوانی در این‌باره، همچنین جمع‌شدن محصولاتی از بازار شده است.

مجموعه‌ای از گروه‌های دیگر نیز در این عرصه فعالیت می‌کنند، برای مثال کارشناسان Cosmetic Ingredient Review ایمنی مواد مورد استفاده در محصولات زیبایی را ارزیابی می‌کنند. سیستم مراقبت‌های بهداشتی دانشگاه کنتاکی نیز تجزیه و تحلیل مستقلی روی دارو‌ها انجام می‌دهد. آن گروه‌ها نیز سروصدای زیادی با یافته‌های خود به‌راه انداخته‌اند.

دکتر «مگان شوارتزمن» از دانشگاه برکلی می‌گوید: «هرچه بیش‌تر به محصولات مصرفی نگاه کنیم، بدتر به نظر می‌رسند». با‌این‌وجود، شوارتزمن می‌گوید درک خطرات احتمالی ناشی از آن محصولات برای دانشمندان نیز همیشه آسان نیست، چه برسد به مصرف‌کنندگان عادی. او می‌افزاید: «در رنگدانه رژلب، سرب وجود دارد. اگر یک‌بار در ماه از رژلب استفاده می‌کنید، احتمالا چندان در معرض سرب قرار نمی‌گیرید، اما آیا استفاده از رژلب چندبار در هفته برای ایجاد مشکلات سلامتی در طول سال‌ها یا دهه‌های متمادی کافی خواهد بود؟ آیا این خطر به‌قدری زیاد است که رژ لب را به‌طور کامل حذف کنیم؟ سایر لوازم آرایش چه وضعیتی دارند؟ پاسخ به این پرسش‌ها حتی برای دانشمندان نیز دشوار است».

«دبرا کادن»، سم‌شناس و مشاور اصلی در شرکت مشاوره محیطی رامبول می‌گوید: «تقریبا غیرممکن است که بتوانیم مشخص کنیم تا چه میزان قرارگرفتن در معرض مواد شیمایی در صورت وجود در یک محصول، مسئول بروز مشکلات برای سلامتی‌مان خواهد بود؛ زیرا ما همیشه در معرض مواد شیمیایی سمی در غلظت‌های بسیارکم قرار داریم». او می‌افزاید: «برای مثال تعداد شگفت‌انگیزی از محصولات موجود در خانه یک خانواده از طبقه متوسط امریکایی، حاوی مواد شیمایی برای همیشه یا به اختصار PFAS هستند».

در‌این‌میان، سازمان غذا و داروی امریکا بسیاری از محصولاتی را که امریکایی‌ها روی سطح بدن و یا درون بدن مورداستفاده قرار می‌دهند، از واکسن گرفته تا محصولات دخانی را تنظیم می‌کند، اما دامنه نظارت آن نهاد بسته به محصول، متفاوت است. شرکت‌های داروسازی باید پیش از عرضه دارو‌های جدید به بازار آزمایش‌های بالینی پیچیده‌ای را انجام بدهند و تاییدیه سازمان غذا و دارو را دریافت کنند.

قانون ۲۰۲۲ حوزه اختیارات آن سازمان درمورد لوازم آرایشی و محصولات بهداشتی را گسترش داد، اما کارشناسان می‌گویند هنوز حفره‌های بزرگی در شیوه‌های تنظیم بسیاری از محصولات در ایالات متحده وجود دارد که طبق ساختار فعلی، شرکت‌های لوازم آرایشی می‌توانند تصمیم بگیرند چه نوع آزمون‌های ایمنی و کیفیتی را می‌خواهند انجام بدهند که اغلب کافی نیستند.

برند‌ها حتی مجبور نیستند نتایج آزمایش خود را در بسیاری از موارد برای سازمان غذا و دارو ارسال کنند. برخلاف تصور عمومی، آن سازمان به‌ندرت دستوری برای جمع‌آوری یک محصول از بازار صادر می‌کند و معمولا از شرکت تولیدکننده محصول می‌خواهد داوطلبانه این کار را انجام بدهد.

سازمان غذا و داروی امریکا همچنین نسبت به مواد تشکیل‌دهنده بالقوه نگران‌کننده درمقایسه با تنظیم‌کننده‌ها در سایر کشور‌ها رویکرد ملایم‌تری دارد. برای مثال از سال ۲۰۰۹ میلادی، اروپا از سازندگان لوازم آرایشی خواست پیش از فروش یک محصول جدید، اطلاعات ایمنی را ارائه بدهند.

تنها در سال ۲۰۲۳ میلادی، قانون‌گذاران در اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند استفاده از ۳۰ ماده شیمیایی را در محصولات زیبایی ممنوع کنند، این درحالی‌ است که سازمان غذا و داروی امریکا در بیش از صد سال از عمر خود میزان مواد به‌مراتب کم‌تری را برای کاربرد در محصولات آرایشی ممنوع اعلام کرده است.

بسیاری از موادی که برای سلامتی مشکوک به خطرناک‌بودن قلمداد می‌شوند، مانند فرمالدئید و پارابن هنوز در انواع محصولات فروخته‌شده در ایالات متحده مانند محصولات مورداستفاده برای مو و لوسیون‌ها استفاده می‌شوند.

دراین‌میان، والی سور اخیرا از وجود بنزن در محصولات درمان جوش، حاوی بنزوئیل پراکسید خبر داده است. دانشمندان آن آزمایشگاه در تجزیه و تحلیل خود دریافتند، وقتی محصولات بنزوئیل پراکسید به مدت ۱۸ روز در معرض دمای ۵۰ درجه سانتی گراد قرار گرفت، شرایطی که شورای محصولات مراقبت شخصی استدلال کرد که ارتباط کمی با دنیای واقعی دارد، چه اتفاقی افتاد؟ اما لایت می‌گوید این آزمایش در شرایط واقعی نیز چندان دور از ذهن نیست. او می‌افزاید: «اگر محصول به مدت دو هفته در یک انباری در فلوریدا قرار بگیرد یا در قفسه‌ای در فروشگاهی گذاشته شود که کولر گازی آن خراب شده است، دست‌کمی از شرایط تحت‌آزمایش در آزمایشگاه والی سور نخواهد داشت».

دکتر «فیلیپ لاندریگان»، مدیر برنامه کالج بوستون برای سلامت عمومی جهانی استدلال می‌کند مردم حق دارند درمورد هر سطحی از آلودگی بنزن بدانند. او می‌گوید: «ما می‌دانیم این ماده سرطان‌زا است، حتی در پایین‌ترین سطوح».

با‌این‌وجود «کادن»، سم‌شناس رامبول می‌گوید در بسیاری از بحث‌ها درمورد بنزن، اطلاعات و شرایط مرتبط با آن ماده به میزان کافی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار نگرفته است. در سال ۲۰۲۲ میلادی پس از آن که نتایج آزمایش‌های والی سور وجود بنزن را در کرم‌های ضدآفتاب نشان داد، کادن و یکی از همکارانش تجزیه و تحلیل خود را انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که افراد در معرض میزان بیشتری از  بنزن با دود اگزوز وسایل نقلیه در خیابان‌های شهر قرار می‌گیرند تا با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب آلوده به بنزن.

سایر محققان همچنین دریافتند افرادی که از کرم‌های ضدآفتاب استفاده می‌کنند، درواقع غلظت بنزن خونی کمتری نسبت به افرادی دارند که از کرم‌های ضدآفتاب پوست استفاده نمی‌کنند، موضوعی که نشان می‌دهد این محصولات تهدیدی برای عموم مردم نیستند.

کادن می‌گوید: قرارگرفتن در معرض مواد سمی هرگز چیز خوبی نیست، اما دور آن سم و میزان قرارگرفتن در معرض آن موجب ایجاد تاثیرات متفاوتی می‌شود، نکته‌ای که از دید او، شرکت‌هایی مانند آزمایشگاه والی سور در پیام‌های خود به مردم به آن اشاره نمی‌کنند.

اینکه والی سور تا چه اندازه به جامعه امریکا کمک می‌کند، جای بحث دارد. سازمان غذا و دارو، سیستم قضایی و برند‌های تجاری گاهی اوقات آن آزمایشگاه را به‌عنوان یک مزاحم قلمداد می‌کند و استدلال می‌کنند یافته‌های آن موجب ترساندن شهروندان عادی می‌شود، اما دانشمندانی که کار مشابهی انجام می‌دهند، معتقدند اطلاعات منبع قدرت است، حتی در‌صورتی‌که مصرف‌کنندگان چیزی درباره تاثیرات ناشی از دوز‌های متفاوت در معرض بنزن یا پارابن قرارگرفتن ندانند.

بیشتر بخوانید:

آمار تکان دهنده از مصرف لوازم آرایشی در ایران

تماشاخانه

تبحر شگفت انگیز روباه قرمز در طبیعتی سخت / جدال بر سر یک ماهی (فیلم)

بحران آب در شمال شرقی سوریه: اتهامات سنگین علیه ترکیه / بی‌برقی و بی‌آبی برای یک میلیون سوری (فیلم)

فیلم های دیگر