بیش از سه هزار سال پیش، یک کشتی تجاری غرق شد و در عمق حدود ۱۷۹۸ متری زیر سطح دریای مدیترانه آرام گرفت. صدها کوزهی ته باریک موسوم به «آمفورای کنعانی» که بار این کشتی بودند، به کف دریا ریخته شدند.
به گزارش فرادید، باستانشناسان به تازگی دو کوزه از این کوزهها را که گمان میرود مربوط به سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۳۰۰ قبل از میلاد مسیح در اواخر عصر برنز باشند، پیدا کردند. بر اساس گزارش باستانشناسان، این قدیمیترین لاشه کشفشده در اعماق دریا (عمقی که در آن نور شروع به کاهش میکند) است.
مسئول گروه باستانشناسان میگوید: «کشف این محموله حالا کل درک ما از مهارتهای ناوبری دریانوردان باستانی را تغییر میدهد. این نخستین باریست که در چنین فاصلهای [از ساحل] بدون خط دید به هیچ خشکی چنین چیزی یافت میشود. از این نقطه جغرافیایی، فقط افق در اطراف قابلمشاهده است.»
این محوطه در ۸۸ کیلومتری سواحل فلسطین واقع شده است. به گفتۀ باستانشناسان ملوانان باستانی بدون دسترسی به فناوریهای ناوبری مانند قطبنما و اسطرلاب، برای سفرهای بسیار دور از خشکی به درک جامعی از ناوبری آسمانی نیاز داشتند.
اکتشافاتی از این نوع به طرز شگفتآوری نادر هستند. تنها دو کشتی غرقشدهی دیگر عصر برنز در مدیترانه یافت شدهاند. به گزارش سیبیاس نیوز، اما آن دو کشتی صدها سال جوانتر از لاشهی کشتی تازه شناساییشده هستند.
اِنِرجیاِن، یک شرکت انرژی مستقر در لندن، این محمولهی ۳۳۰۰ساله را طی بررسی بستر دریا در تابستان گذشته کشف کرد. کشتیرانها با استفاده از یک وسیله نقلیه کنترل از راه دور (ROV) که از طریق فرمان کشتی از سطح کنترل میشود، تصاویری از کوزهها گرفته بودند.
محققان فکر میکنند قدمت این کوزهها بین ۱۴۰۰ تا ۱۳۰۰ قبل از میلاد مسیح است
پس از ماهها برنامهریزی، این شرکت ROV خود را که مجهز به ضمیمههای طراحیشده ویژه است، به اعماق دریا فرستاد. این ROV پس از سه ساعت پایین رفتن، به قعر دریای مدیترانه رسید. اپراتورهای روی کشتی، ویدیوهایی با وضوح بالا از محوطه گرفتند، سپس دو آمفورا را برای بالا کشیدن انتخاب کردند که ROV به سلامت به سطح آب فرستاد.
برداشتن یکی از کوزهها از کف دریا در عمق حدود ۱۷۹۸.۳۲ متری
هیچکس نمیداند چه چیزی سبب غرق شدن کشتی شده است. طوفان؟ نشتی؟ حمله دزدان دریایی؟ یکی از باستانشناسان میگوید: «هر اتفاقی که افتاده، به نظر میرسد سریع بوده. اگر در طوفان غرق میشد و شروع به غرق شدن میکرد، خدمه سعی میکردند با کم کردن وزن کشتی، آن را سبکتر کنند تا نجاتش دهند. اما ما هیچ نشانی از این کار ندیدیم.»
به گفته شِلی واکسمَن، باستانشناس دریایی در دانشگاه A&M تگزاس که در این تحقیق شرکت نداشته، شاید به دلیل آرامش نسبی در عمق بیش ۱۷۹۸ متری، این لاشه بهتر از سایر لاشهها در اعماق کمتر، حفظ شده است.
واکسمن میگوید: «هر چیزی که در این رسوبات دفن شده باشد، سالم میماند و احتمالاً وضعیت بهتری دارد».
در حالی که هیچ بقایایی از کشتی قابلمشاهده نیست، محققان تخمین میزنند طول آن بین ۱۱ تا ۱۴ متر بوده باشد. از آنجا که ماموریتهای اعماق دریا بسیار چالش برانگیز و پرهزینه هستند، فعلا هیچ برنامهای برای بازدید مجدد از این محوطه وجود ندارد. با این حال، این احتمال وجود دارد که تیرهای چوبی کشتی زیر آمفوراها پنهان شده و منتظر کشف شدن باشند.