بورس‌ ارز به آینده موکول شد

واحدمرکزی خبر: وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه راه‌انداری بورس ارز به زمان دیگری موکول شد، از اعلام روزانه نرخ ارز توسط بانک مرکزی ۲ درصد زیر نرخ بازار خبر داد.

سیدشمش الدین حسینی شب گذشته در بخش گفت‌و‌گوی ویژه خبرری حضور یافت و با بیان اینکه اقتصاد ایران در شرایط دشوار راه خود را پیدا می کند، افزود: در ماه های اول امسال وضع خوبی نداشتیم و شاخص بورس نزولی بود اما در یک ماه گذشته شاخص کل حدود 10 درصد رشد کرد.
 
وی با اشاره به اینکه طبع بازار سرمایه، نوسان است، گفت: با این رشد افت جبران شد و در حوزه های دیگر نیز علامتهای مثبتی دریافت کردیم.
 
حسینی افزود: در ماه های آغازین امسال به علت تحریمها، صادرات میعانات گازی و پتروشیمی با دشواری هایی مواجه شد که در حال برطرف شدن است.
 
وزیر اقتصاد و امور دارایی گفت: صادرات میعانات گازی و پتروشیمی چون مستقیم مورد تحریم قرار گرفته بود در ماه اول تا 40 درصد کاهش نشان می داد امارفته رفته این کاهش کم شد و صادرات دیگر بخش های خصوصی که غیرنفتی بودند در 5 ماه اول به 16 میلیارد دلار رسید که حدود 23 درصد رشد داشت.
 
حسینی با اشاره به اینکه افزایش قیمت نفت می تواند علامتهای مثبتی در اقتصاد ایران داشته باشد، افزود: در شرایط تحریم اقتصاد نقصها و کاستی هایی ایجاد می شود که ما قول می دهیم، همچون سرباز جان برکف در این حماسه نیز رو سفید باشیم و خدمت را تداوم بخشیم.
 
وی با بیان اینکه از نظر قانون مسئولیت تنظیم بازار ارز کشور و تعیین نرخ آن با بانک مرکزی است، گفت: این بانک به عنوان نهاد تخصصی این کار را در دوران مختلف به انجام رسانده است.
 
حسینی با بیان اینکه باید تحلیل واقع بینانه ای از تحریمها داشته باشیم، افزود: تحریمها در چند حوزه متمرکز شده اند که اول شبکه بانکی و مالی و با محوریت مبادلات ارزی و دوم بخش نفت است.
 
سخنگوی اقتصادی دولت با بیان اینکه در این شرایط طبیعی است، تلاشهایی به ثمر می رسد که هم دولت و هم مجلس از آن حمایت کند، گفت: نگاه راهبردی به این موضوع منجر به تشکیل کارگروه ارز با همکاری مجلس شد که شامل دو نواب رئیس، رئیس کمیسیون مجلس، رئیس کمیسیون انرژی، وزرای صنعت، معدن و تجارت، نفت، جهاد کشاورزی، اقتصاد و امور دارایی، معاون راهبردی رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی است.
 
حسینی افزود: این کارگروه مشورتی است و میان دولت و مجلس تبادل اطلاعات می شود و تصمیمات مشترکی را اتخاذ می کند.
 
وی گفت: چندین جلسه داشتیم و بیشتر بحث هایمان در موضوع ارز بود و تصمیم اولیه بر راه اندازی معاملات گواهی ارزی در بورس اوراق بهادار بود که مشهور به بورس ارز شد.
 
حسینی با اشاره به اینکه در این باره دغدغه هایی مطرح شد که تشکیل آن به زمان دیگری موکول شود، افزود: دغدغه این بود که باید بازار شفاف و کارآمدی را راه اندازی کنیم و در این راستا جمع بندی این شد که ما از ظرفیت سیستم بانکی استفاده کنیم و با توجه به آموزه های اقتصادی و تجربیات بازار بانکی ارز را راه اندازی کنیم.
 
حسینی به ارکان این بازار اشاره و اضافه کرد: عرضه کنندگان این بازار، بانک مرکزی با اولویت سهم قابل تبدیل شرکت های دولتی و وابسته به دولت است.
 
وزیر اقتصاد و امور دارایی گفت: براساس بند 27 قانون بودجه امسال، دستگاه ها و شرکت های دولتی که مالک ارز هستند، باید از طریق و با هماهنگی بانک مرکزی،‌ارز را عرضه کنند و صندوق توسعه ملی هم مشمول آن می شود.
 
حسینی افزود: پتروشیمی ها، پالایشگاه ها و دیگر شرکتهای خصوصی و بانکها و صادر کنندگان غیرنفتی از جمله عرضه کنندگان ارز هستند.
 
وی با تاکید بر اینکه در این طرح جایی برای سفته بازی نیست، گفت: بانک مرکزی به صورت روزانه در شروع معاملات نرخ ارز را اعلام می کند و باید 2 درصد زیر قیمت بازار باشد و این طرح به دنبال دیکته نرخ سوم نیست، بلکه به دنبال ایجاد بازار رسمی و شفاف است و یکی از اهداف این طرح جلوگیری از نوسانات است.
 
حسینی با تاکید بر اینکه عرضه و تقاضا و بسیاری از شرایط دیگر قیمت ارز را تعیین می کند افزود: جهت گیری این طرح با توجه به افزایش عرضه به سمت کاهش قیمت ها و حذف رانت است.
 
سخنگوی اقتصادی دولت با بیان اینکه هدف اصلی این طرح در جهت منافع مردم است گفت:‌ دولت با همراهی نمایندگان مجلس می خواهد جلوی رانت را بگیرد و طبیعی است کسانی که از این رانت استفاده می کنند مقابل این طرح قرار می گیرند.
 
حسینی افزود: در التهابات بازار ارز و دو نرخی بودن آن عده ای به ثروت ناحساب دسترسی پیدا می کنند و در بیشتر موارد مردم تحت فضای روانی قرار می گیرند و وارد این بازار می شوند و سفته بازها از این ناآگاهی استفاده و قیمت های کاذب درست و از آن به نفع خود استفاده می کنند.
 
وی گفت: به افراد غیرحرفه ای توصیه می کنیم وارد بازارهای حبابی و کاذب نشوند.
 
*اتفاق نظر دولت و مجلس در راه اندازی بورس ارز
 
وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه شب شبکه دو سیما گفت: ارز مسافرتی در چارچوب مقررات خود واگذار می شود و درحال حاضر بانک مرکزی برای سفرهای زیارتی 200 دلار به نرخ مرجع می دهد.
 
اقای حسینی در باره علت اختلاف نظرها در راه اندازی بورس ارز افزود: اختلاف نظر پیش از تصمیم گیری طبیعی است و ما در زمینه بورس ارز اختلاف نظر نداشتیم.
 
وی با تاکید بر اینکه از هیچ تلاشی برای موفقیت همکاران در بانک مرکزی در این راستا دریغ نمی کنیم گفت:‌دولت و مجلس و اعضای اقتصادی دولت در این طرح اتفاق نظر دارند.
 
حسینی افزود: بازار ارز از داخل و خارج کشور متاثر است.
 
سخنگوی اقتصادی دولت گفت: بانک مرکزی عرضه ارز را متوقف نکرده بلکه آن را کم کرده است.
 
حسینی درباره علت کم کردن عرضه ارز از سوی بانک مرکزی اظهارداشت: در ماه‌های چهارم و پنجم امسال با کاهش فروش نفت مواجه شدیم و در شهریور با افزایش قیمت نفت و گذشتن آن از 115 دلار این کاهش برطرف شد.
 
وی افزود: بانک مرکزی مسئول تامین ارز و ذخیره برای سالهای آتی هم است، بنابراین بانک مرکزی به این جمع بندی رسید که عرضه همگانی ارز با ارز مرجع صرفا برای کالای اساسی صورت گیرد.
 
حسینی گفت: در سه ماه گذشته منابع ارزی بانک مرکزی تحت فشار بود و حالا این فشار برطرف شد و عرضه انجام می شود.
 
وزیر اقتصاد و امور دارایی افزود: ممکن است تلاطم ایجاد شده باشد، اما مهم رانتی بود که جلوی آن گرفته شد و آنهایی که دستشان از رانت کوتاه شده است ناراحتند.
 
مجری پرسید ذهنیتی ایجاد شده است که نوسانات ارز برای دولت انتفاع مالی دارد و یا آن را برای پرداخت یارانه ها نیاز دارد و به همین خاطر رقبتی به کنترل ارز ندارد در این باره نظرتان چیست؟
 
سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ با بیان اینکه دیوان محاسبات و دیگر سازمان های نظارتی مانندسازمان بازرسی کل کشور وجود دارند گفت:‌ این نهادها تابع دولت نیستند و آنها بررسی و اعلام می کنند.
 
وی افزود: کسانی که این اطلاعات را انتشار دادند اطلاعات آنها ناقص بود و بنده به عنوان خزانه دار کشور و کسی که توفیق یافتم که از مال مردم در خزانه کشور مراقبت کنم و به عنوان سخنگوی اقتصادی دولت این موضوع را تکذیب می کنم.
 
حسینی گفت: نکته ای که دقیقا روی آن دغدغه داریم این است که ثروت و درآمد ملی باید به عموم جامعه تعلق پیدا کند و نه کسانی که همواره توانستند به رانت ها وصل شوند و با توجیهات عجیب و غریب با رانت زدایی مقابله کنند.
 
سخنگوی اقتصادی دولت افزود: به هیچ وجه موافق نیستم که درچارچوب نیازهای بودجه ای کشور نرخ ارز تعیین شود.
 
حسینی درباره راه اندازی بورس ارز نیز گفت: شورایی کاملا تخصصی و قانونی به عنوان شورای عالی بورس داریم که متخصصان بازار سرمایه و نهاد سیاست گذار در آن عضو هستند و قصد داریم فرصت جدیدی را ایجاد کنیم که مدیریت ارزی کشور از آن استفاده کند که به بورس ارز معروف ومصوبه آن در اسفند سال گذشته ابلاغ شد و دیگر کشورها نیز از این روش استفاده می کنند.
 
وی افزود: در همه مصوبات هیات وزیران همیشه سعی شده است به نظر بانک مرکزی توجه شود و مدیریت ارز در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد.
 
حسینی گفت: همکاران ما در بانک مرکزی بیش از پیش خواهان راه اندازی این سازوکار ارز شدند و جمع بندی این شد که عرضه وتقاضا با یکدیگر تلاقی کنند و از ظرفیت بانکی نیز استفاده شود.
 
وزیر امور اقتصادی و دارایی به روش های تعیین قیمت پایه ارز اشاره کرد و افزود: ساده ترین روش برای این منظور این است که آخرین قیمت بازار غیررسمی را بگیریم و برای روز بعد استفاده کنیم و روش دیگر متوسط گیری است و روش دیگر کارهایی است که در بورس انجام می شود و قیدی گذاشتیم که باید دو درصد زیر قیمت بازار باشد.
 
حسینی با بیان اینکه این سازوکار جلوی نوسانات شدید را می گیرد گفت: در شرایط تحریم متغیرهای غیراقتصادی مهم هستند و آن بخش که با معیشت مردم سروکار دارد با لنگر ارز مرجع کنترل می کنیم اما زمانی که سفته بازی زیاد باشد نوسان زیاد می شود و در این زمان عرضه را افزایش و تقویت می کنیم.
 
وی پرهیز از انتشار اخبار تنش آلود را در مقابله با جنگ و تحریم اقتصادی مهم دانست و افزود: در جنگ نرم و تحریم اقتصادی دو عملیات انجام می شود که یکی واقعی و دیگری روانی است و در عملیات روانی کار سازماندهی رسانه ای است که برای هر دوی آن برنامه داریم و به مرور زمان تسلط ما بیشتر می شود.
 
حسینی درباره اخلال گران بازار ارز گفت: یک سال قبل این موضوع را مطرح کردیم و برخی ناراحت شدند اما اکنون سخنگوی قوه قضائیه با صراحت به این موضوع اشاره کرد و این موضوع نشان می دهد که آنچه دولت می گفت صحت داشت.
 
سخنگوی اقتصادی دولت با اشاره به تخلفات افزود: بخش قابل توجهی این کار را برای سودجویی و نه دشمنی با نظام انجام می دهند و در هر صورت تخلف می کنند و باید جلوی آنها گرفته شود.
 
حسینی درباره ارز دانشجویی نیز گفت: دو گروه دانشجویان خارج از کشور هستند، یک گروه که خودشان رفتند و گروهی دیگر بورس هستند که بانک مرکزی هیچ وقت در برابر کسانی که خودشان رفتند تعهد نداشته است و کسانی که بورسیه هستند می توانند از ارز مرجع همچنان استفاده کنند.
 
حسینی در پاسخ به این پرسش که چه زمانی شبکه نظارت بر تخصیص ارز تا نحوه مصرف عملیاتی می شود افزود: ‌یکی از نکات پیش بینی شده در این شبکه این است که همه عملیاتها باید از طریق بانک مرکزی انجام شود و محدودیت ندارد.
 
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت:‌ارز های تخصصی کد رهگیری خواهند داشت و با ابزارهایی که داریم سراغ بازار موازی هم خواهیم رفت.
 
حسینی افزود: استفاده از ارز ناشی از صادرات را خود صادرکنندگان به سلیقه خود انجام می دهند، اما باید بگویند از این ارز چه استفاده ای کردند.
 
وی گفت: ما باید سیاست ها را به گونه ای اتخاذ کنیم که نیاز به نظارتهای جدید نداشته باشیم.
 
حسینی افزود: زمانی که ارز دو نرخی نبود دغدغه رانت و نظارت وجود نداشت اما برخی عوامل غیر اقتصادی موجب شد که همچنان نرخ مرجع را داشته باشیم.
 
سخنگوی اقتصادی دولت گفت:‌بانک مرکزی پرتال ارزی را تصویب کرده است که باید مرجعی باشد که نظارت را انجام دهد.
 
حسینی در پایان از رسانه ها به ویژه صدا و سیما در مدیریت روانی جامعه تشکر کرد.