علت تبخال زدن عبارت است از یک عفونت ویروسی مسری و شایع که بوسیله ویروس «هرپس سیمپلکس» رخ می دهد، تبخال گاهی با زرد زخم اشتباه گرفته میشود. در این بیماری، معمولاً لبها، لثه ها و ناحیه دهان، ندرتاً قرنیه ، و گاهی ناحیه تناسلی گرفتار میشوند.
استفاده از کرم ضد ویروس آسیکلوویر و قرار دادن لایه نازکی از آن با استفاده از گوش پاک کن بر روی تب خال هر شش ساعت در بهبود آن موثر است.
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به تب خال عبارتند از : تب ، آنفلوآنزا، سرماخوردگی، فشارهای روحی و روانی ، صدمات به لب یا جراحیهای روی نواحی دهان و لب ، قاعدگی ، سوء تغذیه ، مراجعه به دندانپزشکی که معمولاً دهان حین انجام کار بیش از حد معمول باز میشود و قرار گرفتن در معرض نور خورشید که فرد را مستعد بروز تب خال می کند.
علائم بیماری تب خال
پیدایش تاولهای بسیار کوچک و دردناک معمولاً در اطراف دهان از علایم این بیماری است. این تاولها گروهی ظاهر می شوند و در اطراف هر کدام یک حلقه قرمز وجود دارد. داخل این تاولها مایع وجود دارد اما پس از مدتی تاولها خشک شده و ناپدید می شوند. اگر چشم نیز دچار عفونت شود ، علایمی چون درد و قرمزی چشم، احساس این که در چشم چیزی وجود دارد ، حساسیت به نور ، و اشک ریزش بروز می کنند.
بهبود خود به خودی در عرض چند روز تا یک هفته و گاهی بیشتر اتفاق می افتد عود تبخال امری معمول است. ویروس برای تمام عمر در بدن باقی می ماند اما معمولاً در حالت خفته قرار دارد.
راههای درمان بیماری
- مایعات خنک بنوشید یا بستنی یخی بجوید تا ناراحتی کمتر شود.
- در 24 ساعت اول پس ظاهر شدن ضایعات پوستی، یک تکه یخ را تا حدود یک ساعت روی محل قرار دهید. این کار ممکن است باعث تسریع بهبودی شود.
- به هیچ وجه چشم دچار عفونت هرپسی را نمالید.
- برای پیشگیری از عود مجدد بیماری، زمانی که قرار است مدت زیادی را در بیرون از خانه بگذارنید، روی لبهای خود پماد اکسید روی یا کرم ضدآفتاب بمالید.
- استفاده از کرم ضد ویروس آسیکلوویر و قرار دادن لایه نازکی از آن با استفاده از گوش پاک کن بر روی تب خال هر شش ساعت در بهبود آن موثر است.
- دستکاری نکردن ضایعات یکی از راههای درمان بیماری است.
- از خود درمانی چشم دچار عفونت با ویروس هرپس اجتناب کنید.
- در این حالت مسواکی نو برای شستشوی دندانها انتخاب کنید و بعد از بهبود بیماری حتماً آن را دور بیندازید.
- مصرف لبنیات و سیب زمینی به دلیل دارا بودن لیزین باید افزایش یابد و از خوردن شکلات ، کاکائو ، غلات ، بادام زمینی و ژله خودداری کنید.
- در نهایت ورزش ، تمدد اعصاب و دورکردن افکار منفی و کاهش فشار عصبی و استرس در درمان و پیشگیری از تب خال موثرند.
برای کاهش درد تبخال چه باید کرد؟
براى درد ناشى از تبخال مسکنهائى مثل آسپیرین و استامینوفن مناسب هستند. کمپرس با سرم نمکى (یک قاشق چایخورى نمک در یک لیوان آب تسکیندهنده است و به پاکیزه نگه داشن تاولها کمک مىکند. پزشک داروى آسیکلوویر را بهصورت موضعى یا خوراکى تجویز خواهد کرد. این دارو در کاهش شدت علائم در عفونتهاى اولیه و ثانویه مؤثر است.
علت بوجود آورنده بیماری تب خال: عفونت با ویروس هرپس که به پوست تهاجم می کند و غالباً پیش از ایجاد عفونت فعال، تا ماه ها یا سالها در آنجا باقی می ماند ویروس از طریق تماس فرد به فرد یا تماس با ترشحات بزاقی، چشمی، ادرار یا مدفوع انتقال می یابد. تاولها و زخمهای تبخال تا زمانی که بهبود نیافته باشند مسری هستند، چه در موقع اولین بروز تبخال و چه در بروز مجدد آن .
برای پیشگیری از بیماری تب خال باید:
از تماس فیزیکی با افرادی که ضایعات فعال دارند خودداری کنید. به هنگام تبخال، برای جلوگیری از انتقال ویروس، دستان خود را مرتب بشویید. با مالیدن روزانه داروی آسیکلوویر می توان بیماری درمان کرد.
منبع: مجله پزشکی مادر