عصر ايران ؛ سروش بامداد - جمعي از ديپلمات هاي كهنه كار وزارت امور خارجه ایران در نامه اي به محمد جواد ظريف، كوشش هاي او در مذاكرات ژنو و گام اول توافق هسته اي را ستوده اند.

اين خبر بدون تامل بر اسامي امضا كنندگان و در وهله نخست در كنار ديگر ستايش هاي اين روزها در نظر مي آيد كه هر كه به زباني سپاسي متوجه رييس دستگاه ديپلماسي مي سازد.

اين نامه اما يك تفاوت اساسي و جدي با تشكر هاي ديگر دارد. اين كه غالب امضا كنندگان ديپلمات هاي بازنشسته وزارت امور خارجه اند كه در سال هاي پيش از انقلاب 1357 به ديپلماسي اشتغال داشته و در موارد خطير و ملي همچون استرداد سه جزيره در سال 1971يا قرارداد 1975 ميلادي ايفاي نقش كرده اند.

به بيان ديگر عملكرد محمد جواد ظريف جداي دستاوردهايي كه اين روزها درباره آنها نوشته ايم و خوانده ايم يك ثمره نيكو و شايد بي سابقه ديگر هم داشته است: اين كه ميان ديپلمات هاي پيشين كه از منظر ملي و نه الزاما ايدئولوژيك و شعاري و نسل تازه كارگزاران ديپلماسي دست كم در حوزه احساسي و ذهني پلي برقرار كرده است.

به بيان روشن تر امضا كنندگان نامه اغلب همان ديپلمات هاي برجسته اي هستند كه پس از انقلاب و به تدريج كنار گذاشته شده اند به اين گناه كه در دستگاه وزارت خارجه پيش از انقلاب فعاليت و نقش آفريني مي كرده اند.

غلبه نگاه ايدئولوژيك از دهه 60 به بعد موجب شد جمعي از زبده ترين نيروها كنار گذاشته شوند و از آن پس برخي به خارج از كشور كوچيدند و بعضي به خدمت در محافل علمي يا رسانه اي ادامه دادند. طرفه اين كه روند حذف حتي نيروهاي پس از انقلاب را نيز به مرور شامل شد و در آخرين مورد و در دولت احمدي نژاد خود دكتر ظريف را در 47 سالگي حذف كردند و احتمالا او اميد به بازگشت نداشت كه سفره دل گشود و خاطرات خود را بازگفت كه حاصل همين كتاب " آقاي سفير " شده است.

نامه ديپلمات هاي كهنه كار ايراني با شعر يكي از همين امضا كنندگان آغاز مي شود و احتمالا به قلم او( علي رضا شجاع پور) است: از هر طرف ، حريف توانا حريف بود/ كار ظريف، راستي اما ظريف بود.

در ميان امضا كنندگان اين اسامي ديده مي شود: دكتر فريدون زند فرد سفير ايران درعراق در اوايل دهه 50 خورشيدي و از دست اندركاران اصلي استرداد جزاير سه گانه، دكتر ابراهيم تيموري از دست اندركاران اصلي توافق نامه الجزيره يا معاهده 1975 بغداد بر سرمناقشه اروند رود يا شط العرب، دكتر عبدالرضا هوشنگ مهدوي نويسنده و مترجم كه در سفارت ايران در بريتانيا نيز سابقه كارداري دارد، دكتر داوود هرميداس باوند كه با دفتر ايران در سازمان ملل همكاري مي كرد و به سبب تمايلات ملي بعد از انقلاب و در دولت موقت و در دوران وزارت خارجه دكتر سنجابي منصب بالاتري گرفت اما بعدتر كنار گذاشته شد و اكنون با عنوان استاد دانشگاه مشهورتر است. ديگري دكتر فريدون مجلسي است ؛ صاحب قلم و اهل ترجمه كه مثل يك روزنامه نگار حرفه اي در سال هاي اخير در مطبوعات درخشيده است. همچنين مي توان به نام دكتر جواد هاشميان اشاره كرد كه به گواه اسناد وزارت امور خارجه تحولات افغانستان و دخالت اتحاد شوروي را پيش بيني كرده بود و دولت كودتا در افغانستان او را به عنوان عنصر نامطلوب اخراج كرد. عجيب اين كه وزير وقت خارجه -صادق قطب زاده - به رغم اشتهار به تمايلات ضد روسي زمينه بازنشستگي زودهنگام اين حقوقدان- ديپلمات را فراهم ساخت و ناگزير شد دانش حقوقي خود را در عرصه هاي ديگر به كار گيرد و دستگاه ديپلماسي از يكي از زبده ترين نيروهاي خود محروم شد.

اكنون اما همه اين افراد در نامه اي به دكتر ظريف تلاش هاي او را ستوده اند تا بتوان يكي از دستاوردهاي وزير خارجه دولت اعتدالي روحاني را آشتي ديپلمات هاي قديمي با دستگاه ديپلماسي دانست.

نامه اين جمع، جداي شعر آغازين نيز خواندني است و در بخشي از آن آمده است:

"ما خدمت گزاران ديرين سنگر ديپلماسي ايران، كه در نسلي ديگر شريك يا شاهد تلاش هاي همكاران مان بر سر مساله استرداد جزاير ايراني از استعمارگران بريتانيايي در سال 1971يا حل وفصل صلح آميز و مرضي الطرفين اختلافات ديرين ايران و عراق بر سر مساله شط العرب بوديم شايد بيش از ديگران كمرشكني بار سنگين رفع تحريم ها و مساله هسته اي را احساس و درك كنيم."

از ديگر امضا كنندگان مي توان به اين اسامي اشاره كرد: ايرج اميني، هوشنگ عامري، پرويز مهاجر، مرتضي طليعه، ناهيد مهراد، مهدي بشارت، حسين قاضي زاده، فرشته غفاري، علي دشتي، سام رضوي و عبدالرضا غفراني.

بیشتر بخوانید:

تقدیر دیپلمات‌های قدیمی از ظریف

تماشاخانه