آینا نیوز- "از اصحاب رسانه می خواهم ضمن شناسایی منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو به مردم و سرمایه گذاران، مشکلات آن را نیز انعکاس دهند."
این سخن را حسین فروزان بیان کرد، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو که به گفته خودش تنها 50 روز است که از حوزه ای اقتصادی دیگر( صنعت نفت) به ماکو آمده تا به وضعیت آن سامان دهد.
وی وضعیت را خوب و امیدوارکننده توصیف می کند و دلیل آن را حمایت ششدانگ استاندار آذربایجان غربی می داند. فروزان می گوید استاندار یک اتاق بغل اتاق خودش در طبقه پنجم ساختمان استانداری اختصاص داده به منطقه آزاد ماکو تا از نزدیک امورات آن را زیرنظر داشته باشد. قربانعلی سعادت خودش چندصباحی مدیرعاملی این منطقه را تجربه کرده و از این روست که به مسائل آن حساس است.
حسین فروزان در ابتدای سخنانش به معرفی موقعیت ژئو استراتژیک و مزایای سرمایه گذاری در منطقه آزاد ماکو پرداخت و چنین گفت :شهرستان ماکو و مرز بازرگان به عنوان دروازه تجاری – بازرگانی ایران به اروپا همواره از نقش و اهمیت فراوانی برخوردار بوده اند.گستردگی روابط تجاری ایران و اروپا و حجم بالای تبادل کالا با کشورهای این قاره سبب گردیده تا مرز بازرگان به یکی از فعال ترین مرزهای زمینی کشور تبدیل گردد. وجود این ویژگی در کنار سایر خصوصیات شهرستان ماکو مانند نزدیکی به قطب صنعتی تبریز، همجواری با کشورهای حوزه قفقاز و ... سبب گردید تا ایده اولیه ایجاد منطقه آزاد ماکو در اوایل دهه 80 پدید آید.
وی افزود : در تاریخ 2/11/1387 هیات وزیران طی نامه ای ایجاد منطقه آزاد ماکو را در لایحه «ایجاد یک منطقه آزاد تجاری – صنعتی و پانزده منطقه ویژه اقتصادی» به مجلس شورای اسلامی تقدیم و در تاریخ 4/7//1389 ایجاد منطقه آزاد ماکو به تصویب مجلس می رسد. اساسنامه سازمان منطقه آزاد ماکو در جلسه هیات وزیران مورخ 5/10/1389 بنابه پیشنهاد شماره 510/10/892 شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی و به استناد بند«ب» ماده(4) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران(مصوب1372) به تصویب می رسد.
فروزان اظهار داشت : منطقه آزاد تجاری – صنعتی ماکو در شمال غرب کشور و مساحتی بالغ بر 500 هزار هکتار ، بعنوان هفتمین منطقه آزاد تجاری و اقتصادی کشور با برخورداری از ظرفیت های اقتصادی قابل توجه و امکانات زیربنایی مناسب و حاکمیت مجموعه ای قوانین و مقررات ویژه حمایتی، فرصت قابل توجهی را پیش روی سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم نموده است.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو درباره اقلیم منطقه چنین گفت :اقلیم منطقه برمبنای سیستم طبقه بندی آمبرژه جزو اقلیم نیمه خشک سرد طبقه بندی می شود. میانگین بارندگی سالانه در دوره آماری 25ساله برای ایستگاه ماکو 7/302 میلی متر، میانگین دمای سالانه منطقه 6/10 درجه سانتیگراد، حداکثر مطلق دما 8/37 درجه و حداقل مطلق 27- درجه سانتیگراد است. پرباران ترین فصل در ایستگاه ماکو فصل بهار بوده که 45درصد کل بارندگی های سالانه را تشکیل می دهد و پرباران ترین ماه نیز اردیبهشت ماه است که میزان آن 7/53 میلیمتر محاسبه شده است. کمترین میزان بارندگی نیز مربوط به مردادماه به میزان 4/11 میلی متر است. براساس گلبادهای ایستگاه شاخص، جهت باد غالب از اواسط فصل بهار تا اواسط فصل پاییز شرقی و در بقیه ایام شمال غربی است. به طور کلی می توان گفت در این ایستگاه بادهای شرقی در طوب سال غلبه و چیرگی بیشتری دارد و متوسط سرعت باد غالب 9/7( معادل 06/4 متر برثانیه) محاسبه شده است. همچنین سرعت شدیدترین باد وزیده شده در ایستگاه شاخص 8/27 متر بر ثانیه و در جهت جنوب غربی در اسفندماه گزارش شده است.
وی افزود :در حقیقت منطقه آزاد ماکو کانونی است جهت گسترش همکاری و تعامل منطقه ای و بین المللی و همچنین تقویت پیوند دوسویه، خردمندانه و بالنده اقتصاد جهانی. توسعه ترانزیت و نیز جذب گردشگر نیز از دیگر ارمغان هایی است که این امر در پی دارد. همچنین این منطقه می تواند الگوی پویای قطب صادرات غیرنفتی و مدار صادرات مجدد اروپا – آسیا به حساب بیاید.
حسین فروزان درباره موقعیت ژئو استراتژیک منطقه آزاد تجاری – صنعتی ماکو چنین گفت : این منطقه شامل ماکو، بازرگان، شوط و پلدشت در حدود 500 هزار هکتار وسعت دارد. این منطقه از موقعیت استثنایی در حمل و نقل و ترانزیت کالا بواسطه اتصال به بازارهای اروپا و آسیای میانه برخوردار است.این منطقه از شمال به جمهوری ترکیه، از شرق با مرز آبی ارس به جمهوری خودمختار نخجوان محدود است که این موقعیت ، منطقه را بعنوان شاهراه ارتباطی ترانزیت کالاهای کشورهای آسیای میانه و اروپا بعنوان مهمترین شاخص تجارت جهانی مطرح نموده است.
فروزان ادامه داد :منطقه آزاد ماکو در فرهنگ سرامیکی ماوراء قفقاز( 3250 – 2900 ق م ) و در مواریث مادی و فرهنگی اپراتوری اورارتو نه فقط با جمهوری های آذربایجان و ترکیه بلکه با کشورهای ارمنستان و گرجستان نیز شریک می باشد. لذا منطقه آزاد تجاری – صنعتی ماکو علاوه بر هم مرزی با ترکیه و نخجوان، همجوار با ارمنستان و منطقه قفقاز بوده و گلوگاه کریدور زمینی شمال و جنوب( رقیب کانال سوئز در خشکی) و نقطه اتصال آسیا و اروپا می باشد و با توجه به اهمیت مواصلاتی استراتژیکی قفقاز برای ایران، انجام عمده مبادلات و آ»د و شدهای تجاری و سیاسی بین ایران و روسیه و اروپا از این محور می باشد.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو درباره مزایای سرمایه گذاری در منطقه آزاد ماکو چنین اظهار داشت :در تمامی زمینه ها معافیت مالیاتی 20 ساله در نظر گرفته شده است و از اتباع خارجی روادید اخذ نخواهد شد. ورود مواد اولیه و قطعات ماشین آلات واحدهای صنعتی و تولیدی بدون پرداخت عوارض گمرکی انجام می شود.
به گفته ایشان ارسال محصولات به داخل کشور و عدم پرداخت عوارض گمرکی تا حد مصوبات کمیسیون ارزش افزوده مناطق آزاد و ویژه اقتصادی صورت می گیرد. و نیز امکان ثبت شرکت با صد در صد سهام خارجی و همچنین مشارکت با سرمایه گذاران خارجی بدون محدودیت در نسبت مشارکت و امکان سرمایه گذاری صددرصد خارجی وجود دارد.
وی افزود سرمایه های خارجی توسط دولت از طریق قانونی ضمانت شده و از سرمایه گذاری خارجی حمایت می شود. همچنین خدمات پولی و بانکی و بیمه توسط بانکها و بیمه های دولتی و خصوصی ارائه می شوند. به دلیل واقع شدن این منطقه در در کریدور شرق – غرب و نزدیکی به بازار اروپا( شاهراه ارتباط ترانزیتی) , دستیابی به آن سریع و آسان است.
حسین فروزان افزود : در این منطقه مصالح ساختمانی به وفور یافت می شود و نیروی کار نیز با هزینه کم مشغول به کار هستند. همچنین همسایگی با کشورهای ترکیه و جمهوری خودمختار نخجوان و نیز وجود بزرگترین و مهمترین گمرک زمینی ایران با ترکیه(بازرگان), این منطقه را به معبری مهم برای گردشگران به مقصد کشور ترکیه و اروپا تبدیل کرده است.
به گفته ایشان :وجود دشت ها و اراضی وسیع برای انواع کاربریهای صنعتی، کشاورزی، دامپروری،گردشگری،تجاری و ... مناسب می باشد. منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو با بیش از 500 هزار هکتار مساحت دومین منطقه آزاد دنیا و بزرگترین منطقه آزاد کشور است که مهمترین مزیت آن, همجواری مرزی با دو کشور اروپایی است.
به نظر می رسد با توجه به وضعیت اقتصادی حال حاضر استان، استاندار آذربایجان غربی بخواهند تمرکز خودشان روی منطقه آزاد و کلا نقاط مرزی را بیشتر کنند تا شاید از رهگذر تبادلات مرزی و سرمایه گذاری بشود گره کور اقتصادی استان را گشود.
اما با وجودیکه حدود سه سال از تایید مصوبه مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان در خصوص تاسیس منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو می گذرد، این برای نخستین بار است که خبرنگاران برای حضور در آنجا سازماندهی می شدند. ایام الله دهه فجر فرصتی بود تا این مهم به وقوع بپیوندد و شاید صلاح این بود تا قبل از حضور اکبرترکان، مشاور روحانی و رئیس شورای عالی مناطق آزاد که قرار است برای کلنگ زنی فرودگاه ماکو به این شهر سفر کند رسانه ها و افکار عمومی از ماهیت و اهداف منطقه آزاد ماکو بیشتر آشنا شوند.
مدیرعامل این منطقه در جلسه ای که با حضور خبرنگاران رسانه های گروهی در دفتر کارش در بازرگان ترتیب یافته بود، از ویژگیهای اقلیمی، زیست محیطی، معدنی و ژئوپلتیک بزرگترین منطقه آزاد کشور گفت و ضرورت های سرمایه گذاری دراین بخش که به گفته او سهم بسزایی می تواند در رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه ایفا نماید.
فروزان سفر اخیر نخست وزیر ترکیه به ایران و بازتاکید بر ارتقاء تبادلات مرزی دوکشور به سقف 30 میلیارد دلار را یادآور شد و اعلام داشت: ماکو شاهراه اتصال به اروپاست و این منطقه می تواند نقش موثری در تحقق اهداف تعیین شده در روابط اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه بازی کند.
او البته مشکلاتی را هم برای سازمان تحت امرش برشمرد که مهمترین آن راههای ارتباطی بود. به گفته فروزان هیچ جاده ترانزیتی در دنیا 11 متر عرض ندارد و هیچ منطقه ای به این حد حساس و حیاتی از لحاظ تجاری و اقتصادی بدون فرودگاه نیست.
فروزان افزود: در سال 72 کار فرودگاه خوی همزمان با فرودگاه ماکو آغاز شد اما فرودگاه خوی به بهره برداری رسید اما در ماکو هنوز کاری صورت نگرفته است.
وی سرمایه گذاری در ماکو را حائز اهمیت توصیف کرد و اظهارداشت: باید برای جذب سرمایه سراغ فرزندان این منطقه برویم. من چندی پیش در جمع سرمایه گذاران ماکویی مقیم تهران هم از آنها درخواست کردم تا به زادگاهشان بیایند و از فرصت های این منطقه برای توسعه و رونق اقتصادی استفاده کنند.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو خاطرنشان کرد: باید سالانه 70 الی 80 میلیارد تومان درآمد داشته باشیم اما عملا 10 درصد این رقم محقق نمی شود.
فروزان با تقدیر از مدیریت سابق این منطقه اظهار داشت: آقای علیزاده به حق فشار زیادی را متحمل شدند و علی رغم اینکه هیچ حمایتی از استانداری وقت نمی شدند در راه اندازی منطقه زحمت زیادی کشیدند. اما ما امروز از حمایت همه جانبه استاندار آذربایجان غربی برخورداریم. برای تحقق اهداف مان باید از حمایت های سیاسی برخوردار باشیم.
وی افزود: درست است که منطقه آزاد یک مجموعه اقتصادی غیرسیاسی است و باید همه افراد کارشناس و دلسوز سهم خود را در رونق و شکوفایی اقتصاد مملکت ایفا نمایند اما همه این برنامه ها در صورتی موفق خواهد بود که از یک پشتوانه قوی سیاسی برخوردار باشد.
مدیرعامل منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو در ادامه سخنانش که در پاسخ به برخی سوالات خبرنگاران بیان می داشت به مرور برخی مشکلات موجود نیز اشاره کرد که یکی از این مشکلات کمبود نیروی انسانی ماهر بود. او گفت که کلا پرسنل اداری این سازمان 90 نفر است که 20 درصد آن را فوق لیسانس، 52 درصد را لیسانس، 10 درصد را فوق دیپلم، 15 درصد دیپلم و بقیه را زیردیپلم تشکیل می دهند. این درحالی است که منطقه آزاد چابهار با 1300 و ارس با 850 نفر پرسنل اداره می شود.
وی افزود: سعی شده حدالامکان از نیروهای بومی برای کار در منطقه استفاده شود که در این راستا 72 درصد پرسنل بومی منطقه، 19 درصد بومی استان و 9 درصد غیربومی هستند.
فروزان با ابراز تاسف از اینکه 3400 تقاضای شغل در دفتر کارش موجود است دغدغه اشتغال را بزرگترین دغدغه و ناراحتی خودش عنوان کرد.
پیش از سخنان مدیرعامل منطقه آزاد ماکو، معاون اقتصادی این منطقه گزارشی از روند تاسیس و راه اندازی آن ارائه کرد.
به گفته عبدی تاکنون بیش از 2700 شرکت در منطقه آزاد ماکو ثبت شده و طی سال 92 41 مورد جواز تاسیس واحد تولیدی به ارزش بیش از 78 میلیارد تومان صادر شده است.