سرنوشت منابع مالی هدفمندی یارانه‌ها

در مطلبی که با عنوان «دولت در حصول منابع هدفمندی با کسری مواجه می شود؟» در سایت فرارو منتشر شده، دیدگاه ˈسعید لیلازˈ پیرامون سرنوشت تامین منابع مالی برای اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه ها مطرح شده است.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «اگر دولت قیمت بنزین را تا لیتری 1000 تومان و گازوئیل را تا 250 یا 300 تومان افزایش دهد، فقط همین دو حامل حدود 17 هزار تا 18 هزار میلیارد تومان درآمد اضافه نسبت به سال 92 برای دولت ایجاد خواهند کرد.»

فرارو می افزاید: بر اساس تبصره الحاقی به قانون بودجه 93 که با تغییرات اندکی نسبت به لایحه تقدیمی دولت به تصویب رسید، در سال 93 دولت باید از محل افزایش قیمت حامل های انرژی 48 هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند. به گفته علی طیب نیا وزیر اقتصاد، این رقم به معنای اضافه درآمد 20 هزار میلیارد تومانی برای دولت (نسبت به سال 92) ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها خواهد بود.

هیات دولت در راستای اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها افزایش قیمت تعدادی از حامل های انرژی از جمله گاز طبیعی (در همه مصارف)، نفت سفید، نفت کوره و گاز مایع را اعلام کرده است.

بر این اساس، قیمت گاز برای مصارف خانگی به میزان 20 درصد و برای مصارف عمومی( دولتی، کسبه و خدمات) به میزان 30 درصد افزایش می یابد که این افزایش تنها بین 1200 تا 1900 میلیارد تومان درآمد جدید نصیب دولت خواهد کرد.

افزایش نرخ گاز خوراک و سوخت پتروشیمی ها به 265 تومان نیز بیش از 1500 میلیارد تومان نصیب دولت نمی کند.

همچنین قیمت نفت سفید با افزایش 50 درصدی از 100 به 150 تومان در هر لیتر رسیده است که حدود 145 میلیارد تومان درآمد نصیب دولت می کند و نفت کوره نیز با افزایش 25 درصدی تنها 125 میلیارد تومان درآمد نصیب دولت می کند.

گاز مایع فشرده نیز با افزایش 16 تا 21 درصدی بیش از 70 میلیارد تومان نصیب دولت نمی کند. لذا در مجموع دولت از محل افزایش قیمت این حامل های انرژی بیش از 4 هزار میلیارد تومان درآمد جدید کسب نخواهد کرد.

خبرگزاری فارس با ذکر این آمار و ارقام گزارش داد که ˈبه نظر نمی رسد دولت حاضر به افزایش قیمت شدید بنزین و گازوئیل برای تامین این درآمدها باشد و در نتیجه دولت با کسری قابل توجهی در حصول این درآمدها و در نتیجه کسری در پرداخت هزینه های پیش بینی شده مانند یارانه نقدی مواجه خواهد شد.ˈ

این در حالی است که این خبرگزاری اعلام کرد که قیمت بنزین در دولت تقریبا نهایی شده و در سال 93 قیمت بنزین سهمیه ای تا 700 و قیمت بنزین آزاد تا 1200 تومان تعیین خواهد شد.

دولت با کسری مواجه نخواهد شد

سعید لیلاز کارشناس مسائل اقتصادی در گفت وگو با فرارو گفت: «در حال حاضر مصرف روزانه بنزین در ایران70 میلیون لیتر و گازوئیل 100 میلیون لیتر است و درآمد روزانه دولت از محل فروش این دو حامل مجموعا 50 میلیارد تومان است که در سال حدود 20 هزار میلیارد تومان می شود.»

وی ادامه داد: «اگر دولت قیمت بنزین را تا لیتری 1000 تومان و گازوئیل را تا 250 یا 300 تومان افزایش دهد، فقط همین دو حامل حدود 17 هزار تا 18 هزار میلیارد تومان درآمد اضافه نسبت به سال 92 برای دولت ایجاد خواهند کرد.»

وی افزود: «لذا دولت در حصول منابع ناشی از افزایش قیمت حامل های انرژی در سال 93 با کسری مواجه نخواهد شد.»

لیلاز گفت: «از سوی دیگر هرچقدر افزایش قیمت بنزین و گازوئیل موجب کاهش مصرف شود (که می شود) سود بیشتری نصیب دولت خواهد کرد؛ چراکه حتی با قیمت های جدید نیز دولت برای بنزین و گازوئیل یارانه می پردازد.»

وی ادامه داد: «یعنی با کاهش مصرف بنزین و گازوئیل دولت به جای 18 هزار میلیارد تومان حدود 25 هزار میلیارد تومان درآمد خواهد داشت.»

این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: «دولت از قبل عنوان کرده بود متوسط شیب افزایش قیمت حامل های انرژی حدود 20 تا 30 درصد خواهد بود اما شیب افزایش قیمت در برخی کالاها همچون بنزین که مصرف روشن اقتصادی ندارند، تندتر خواهد بود.»

لیلاز در پاسخ به این سوال که آیا افزایش 100 درصدی قیمت بنزین موجب افزایش نرخ تورم نخواهد شد؟، گفت: «خیر؛ بنده بارها عرض کردم که تاثیر افزایش کل قیمت حامل های انرژی در فاز دوم بر تورم 4 درصد است که ریشه آن هم افزایش قیمت حامل های انرژی نیست، بلکه رشد وحشتناک نقدینگی در ایران در نیم قرن اخیر است.»