ارزش غذایی ماکارونی طی فرآیندی که از مرحله خرید تا طبخ آن طی میکند، دستخوش تغییرات زیادی میشود. همچنین شیوه پخت ماکارونی در افزایش نمایه گلایسمی آن نقش موثری دارد. از این رو متخصصان تغذیه توصیه میکنند که ماکارونی را نباید به شیوه دمکش پخت.
هرچه موادغذایی طبیعیتر مصرف شوند، نمایه گلایسمیشان کمتر است و هر چقدر عملیات فرآوری در آنها بیشتر انجام شود، نمایه گلایسمیشان افزایش پیدا میکند. نمایه گلایسمی شامل یک سیستم امتیازبندی از ۱ تا ۱۰۰ است که نسبت جذب هریک از کربوهیدراتهای غذایی به جریان خون را نشان میدهد.
با دم کردن ماکارونی یا حتی برنج، نمایه گلایسمی موادغذایی به میزان قابلملاحظهای بالا میرود و با این ضریب هضم غذا بیشتر میشود و بهآسانی قندخون را افزایش میدهد. البته ماکارونی جوشیده، نمایه گلایسمی پایینی دارد، اما با دمکردن ماکارونی و خوردن آن، قندخون ۲ برابر بیش از مصرف ماکارونی آبکششده بالا میرود. از نظر تغذیهای، مصرف غذاهای دارای نمایه گلایسمی بالا به دلیل بالابردن قندخون در مدت زمانی کوتاه، مناسب نیست و امکان ابتلا و تشدید بیماریهایی مثل فشارخون، بیماریهای قلبی، دیابت و حتی چاقی را افزایش میدهد، بنابراین بهتر است برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای یادشده از غذاهای با نمایه گلایسمی پایین در برنامه غذایی استفاده شود.
به افراد سالم توصیه میشود تا جایی که میتوانند موادغذایی با نمایهگلایسمی بالا استفاده نکنند و به جای آن موادغذایی با نمایهگلایسمی متوسط را جایگزین کنند. البته مصرف موادغذایی با نمایه گلایسمی بالا در ورزشکاران حرفهای که پس از تمرین مجبور هستند ذخایر گلیکوژن خود را تامین کنند، اشکالی ندارد.
مصرف این غذاها به بیماران دیابتی هم به هیچوجه توصیه نمیشود، چون مصرفشان بشدت قندخون را افزایش میدهد و آنها نمیتوانند در زمان مشخص آن را ثابت نگهدارند. در بیماران قلبی هم افزایش قندخون باعث تولید کلسترول میشود که عامل مهمی در وخیمتر کردن حال این بیماران است. به همین دلیل بیماران دیابتی و قلبی و عروقی بهتر است موادغذایی با نمایه گلایسمی بالا مصرف نکنند.
ادویهها را جدا مصرف کنیدگاهی به علت زیادهروی در ترکیب برخی از ادویهها با هم، ترکیبات نامناسبی به وجود میآید که هضم غذا را دچار مشکل میکند. برای مثال بررسیها نشان میدهند، پودر سیر را نباید در غذاهایی استفاده کرد که در آن پیاز هم وجود دارد، در این صورت تمام فواید هر دو آنها خنثی میشود و غذا هم طعم مناسب و خوبی پیدا نمیکند.
همچنین ادویههای گرم مثل زنجبیل، جوز و دارچین که برای کاهش فشارخون بسیار مفیدند، نباید همراه با ادویههای سبز رنگ استفاده شود؛ زیرا خاصیت آنتیاکسیدانی آنها با هم ترکیب میشود و تا حدودی از فواید آنها کم خواهد شد. در طب سنتی هم توصیه میشود ادویهها را به طور جداگانه به غذاها اضافه کنند و معتقدند مخلوط ادویهها با هم تاثیر خوبی در غذا ایجاد نمیکند.
نتایج مطالعات نشان میدهد، رزماری ادویهای است که به حفظ سلامت و کنترل وزن کمک میکند و این ادویه فراموش شده میتواند تاثیر زیادی در عطر و بوی غذاها داشته باشد.
منبع: جام جم