از کجا بفهمیم آب مروارید داریم؟

آب مروارید به خودی خود، خطری ایجاد نمی کند فقط موجب کاهش دید می شود و نیاز به جراحی آن بستگی به نیاز فرد به دید برای اداره زندگی دارد.

سال هاست که چشمانش تار می بیند با این وجود خللی در زندگی روزمره اش ایجاد نشده است؛ این تصویر شاید زندگی بسیاری از مادربزرگ ها و پدربزرگ ها باشد اما آیا این مساله خطری برای آنان ندارد؟

تار شدن دید، دیدن لکه، دیدن هاله در اطراف لامپ، از دست دادن لحظه ای دید در هنگام نور شدید این ها می تواند نشانه ای باشد برای این که فرد دچار آب مروارید یا بیماری کاتاراکت (cataract) شده باشد.

آب مروارید یا کاتاراکت چیست؟

آب مروارید کدورتی است که در بخشی از عدسی چشم ایجاد می شود. عدسی چشم در وضعیت طبیعی شفاف است اما هنگام بروز آب مروارید، تاری مختصر تا کدورت شدیدی در دید بروز پیدا می کند. شیوع آب مروارید تقریبا بین زنان و مردان به یک میزان است و در بیشتر موارد هر دو چشم به این بیماری مبتلا می شوند اما یکی از آنان وضعیت وخیم تری دارد.

شایع ترین علت بروز آب مروارید

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره بیماری آب مروارید گفت: آب مروارید، کدورت عدسی چشم است و زمانی که منجر به کاهش دید شود به آن آب مروارید اطلاق می شود.

دکتر محمدعلی جوادی افزود: شایع ترین علت بروز آب مروارید، سن است؛ مردم با افزایش سن به آب مروارید مبتلا می شوند همانگونه که با افزایش سن، موها سفید می شوند با افزایش سن نیز چشم ها مبتلا به آب مروارید می شوند.

وی خاطرنشان کرد: عدسی چشم در آب مروارید تغییر کرده و شفافیت آن از بین رفته و دچار کدورت می شود.

آیا واقعا در چشمان مروارید ایجاد می شود؟

بسیاری از افراد با شنیدن اسم مروارید در بیماری آب مروارید، می خواهند بدانند که آیا طی این بیماری مرواریدی داخل چشم، پدید می آید.

پاسخ به این سوال هم بله و هم نه است؛ به گفته مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در موارد بسیار پیشرفته آب مروارید، دانه ای مانند مروارید داخل چشم قابل مشاهده است. البته این دانه شبیه مروارید فقط ظاهری شبیه مروارید دارد و واقعا مروارید نیست.

آب مروارید از نوع شیرین

فقط افزایش سن موجب بروز آب مروارید نمی شود؛ مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این باره گفت: علل دیگری مانند بیماری های زمینه ای موجب بروز آب مروارید می شوند.

جوادی افزود: از بین این بیماری ها، بیش از همه قند یا همان بیماری دیابت علت اصلی بروز آب مروارید است.

کودکان هم آب مروارید می گیرند

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نوع دیگری از آب مروارید اشاره کرد و گفت: آب مروارید ممکن است مادرزادی باشد به آن معنا که نوزادی ممکن است در لحظه تولد دچار آب مروارید باشد.

جوادی افزود: آب مروارید ممکن است جنبه تکاملی داشته باشد به آن معنا که از دو تا چهار سالگی به بعد ایجاد می شود.

وی خاطرنشان کرد: در 30 درصد موارد ابتلا به آب مروارید، سابقه خانوادگی بیماری، نقش دارد. وی تاکید کرد: پس آب مروارید یا در بزرگسالان و یا در کودکان ایجاد می شود.

آب مروارید ناشی از ضربه

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: ضربه ها می توانند علت دیگری برای بروز آب مروارید باشند.

جوادی افزود: ضربه ممکن است یا نافذ باشد به آن معنا که بطور مثال سوزن داخل چشم رفته باشد یا اینکه ضربه ممکن است غیرنافذ باشد و ضربه ای به سطح قرنیه وارد شود.

روش های درمانی برای آب مروارید چیست؟

مراحل اولیه آب مروارید، وضعیت بینایی با استفاده از عینک، عدسی های بزرگ نما و نورهای قوی تر بهبود می یابد. اما اگر این تدابیر کمک کننده نباشد، جراحی تنها راه درمان است که شامل خارج کردن عدسی کدر شده و جایگزینی آن با عدسی مصنوعی است. دارو، قطره، ورزش یا عینک مانع بروز یا بهبود آب مروارید نمی شوند.

جراحی  آب مروارید در کودکان

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: جراحی آب مروارید در کودکان باید با نظر متخصص مربوطه و در اسرع وقت انجام شود.

جوادی تاکید کرد: به ویژه کودکان کمتر از 7 یا 9 سال در سریع ترین زمان ممکن باید عمل کنند زیرا خطر تنبلی چشم آنان را تهدید می کند.

وی در عین حال تصریح کرد: آب مروارید به خودی خود، خطری ایجاد نمی کند فقط موجب کاهش دید می شود و نیاز به جراحی آن بستگی به نیاز فرد به دید برای اداره زندگی دارد.

وی اضافه کرد: بطور مثال آب مروارید در جوانی که رانندگی می کند، موجب بروز اختلال در زندگی روزمره او می شود اما یک فرد بازنشسته با دید کمتر نیز می تواند زندگی خود را اداره کند.

چنین نتیجه گرفته می شود که زمان عمل با توجه به نیاز و شرایط هر فرد متفاوت است؛ در افراد مسن که نیاز چندانی به دید کامل ندارند ممکن است دیرتر نیاز به انجام جراحی باشد. به هرحال افراد با کمک چشم پزشک در این زمینه تصمیم خواهند گرفت.

از کجا بفهمیم مبتلا به آب مروارید شده ایم؟

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: شایع ترین علامت بیماری آب مروارید، تاری دید است.

جوادی افزود: تاری دید دو نوع تظاهر دارد به آن معنا که ممکن است هر دو دید نزدیک و دور با هم تار شوند و فرد زودتر به عمل نیاز پیدا کند یا اینکه ممکن است در افرادی به ویژه افراد حدود 75 سال، دید نزدیک بهتر شده و دید دور تار شود.

وی تاکید کرد: میزان نیاز دید در دو گروه جوان و پیر، یکسان نیست؛ به ندرت ممکن است که آب مروارید فردی تا آن اندازه پیشرفت کند که به آب سیاه منجر شود. وی یادآور شد: آب مروارید فقط موجب تاری دید شده و ربطی به سوزش، اشک ریزش و خارش چشم ندارد.

جراحی در آب مروارید توصیه می شود یا نه؟

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت: صرف داشتن آب مروارید، دلیلی نمی شود که فرد عمل جراحی کند.

جوادی تصریح کرد: تصمیم عمل جراحی آب مروارید در کودکان کاملا به عهده پزشک و متخصص است اما در افراد بالغ و مسن، تصمیم برعهده خودشان است.

وی خاطرنشان کرد: حتی فرد می تواند فقط یک چشم مبتلا را عمل کند و با چشم دیگر به راحتی زندگی روزمره خود را داشته باشد و اجباری برای عمل جراحی نیست.

جراحی آب مروارید، شایع ترین عمل چشم در جهان و ایران

مدیر گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: جراحی آب مروارید، شایع ترین عمل چشم در جهان و ایران به شمار می رود.

جوادی افزود: خوشبختانه بر اساس مطالعات CSR (میزان عمل آب مروارید)، انجام این جراحی در ایران مطابق با استانداردهای بین المللی بوده و مردم به این جراحی دسترسی دارند.

وی درمورد شیوع آب مروارید گفت: این سوال مانند آن است که پرسیده شود چند درصد مردم به سفیدی مو مبتلا می شوند، استخراج این آمار سخت است اما هر کسی درجاتی از آب مروارید را دارد به آن معنا که یک فرد 35 ساله هم ممکن است درجه ای از آب مروارید را داشته باشد.