کشور در شرایط عادی ٢٥هزار پزشک عمومی و در بهترین حالت، ٥٠هزار پزشک عمومی نیاز دارد، کمبود این تعداد پزشک در شرایطی است که به گفته رئیس سازمان نظام پزشکی، بررسیها نشان میدهد هر سال ٣هزار و ٢٠٠ پزشک عمومی از دایره نظام سلامت خارج میشوند. حالا براساس آماری که از این افراد وجود دارد، ١٢هزار پزشک عمومی یا بیکار هستند یا فعالیت پزشکی ندارند.
به گزارش شهروند، وضع «پزشکان» تنها موضوع این روزهای شبکههای مجازی و نرمافزارهای ارتباطی تلفن همراه نیست، مسأله همایش فصلی پزشکان عمومی هم بود. همایشی که تحتتأثیر قتل پزشک اردبیلی و بازداشت پزشک عمومی در شهرستان نورآباد ممسنی استان فارس، هیجانیتر از دفعههای قبل برپا شد. «امنیت شغلی پزشکان» بیش از هر بار، روز گذشته در همین همایش مورد بحث قرار گرفت.
رئیس سازمان نظام پزشکی که بلافاصله پس از این همایش برای پیگیری ماجرای بازداشت جراح عمومی از سوی بازپرس همان شهرستان، عازم شهرستان نورآباد بود، شغل پزشکی را بیپناهترین شغل در ایران معرفی کرد.
به گزارش فارس او گفت: «ما امنیت شغلی میخواهیم و اگر امنیت پزشکان عمومی آسیب ببیند، این مردم هستند که آسیب میبینند.» این بخشی از واکنش علیرضا زالی به اتفاق بیمارستان شهرستان نورآباد بود.
او ادامه داد: «امروزه شاهد فقدان جایگاه بزرگ طب عمومی هستیم. پزشکان عمومی جایگاه درستی ندارند.»
او به اجرا نشدن طرح پزشک خانواده هم انتقاد کرد: « الگوی فعلی طرح پزشک خانواده، به دلیل نبود اعتبارات کافی و استفاده نکردن از نظرات پزشکان عمومی نهادینهسازی نشده و در این الگو اعتماد به بخش خصوصی کاهش یافته است.»
به اعتقاد رئیس سازمان نظام پزشکی، پزشک عمومی در شرایط فعلی، احساس ناامنی میکند: «نسبت به اجرای پزشک خانواده یک تفکر واحد وجود ندارد و برخیها به دنبال راهاندازی رشته پزشک خانواده هستند که این اصلا بهصرفه نیست. پیشنهاد ما این است که پزشک خانواده به صورت پودمانی برگزار شود.»
مشکلات معیشتی پزشکان عمومی، موضوع دیگری بود که زالی به آن اشاره کرد: «در حالی که رتبههای نخست کنکور و به عبارتی نخبگان رشته پزشکی را انتخاب میکنند اما ما با اقدامات خود موجب میشویم که این دانشجویان دچار افسردگی شوند. در سالهای اخیر واقعا کار جدی برای پزشکان عمومی انجام نشده و امروز هر که میرسد به پزشک عمومی گیر میدهد و پزشک عمومی کوتاهترین دیوار نظام پزشکی به شمار میرود.»
همین هم شد تا رئیس سازمان نظام پزشکی، آماری از بیکاری یا فعالیت پزشکان در حرفههای دیگر ارایه دهد. «هر سال ٢هزار و ٥٠٠ پزشک عمومی به دستیاری میروند و ٧٠٠ نفر نیز به هر دلیل از چرخه پزشکان عمومی خارج میشوند که در مجموع ما سالانه ٣هزار و ٢٠٠ نفر از پزشکان عمومی را از دست میدهیم.»
او از کمبود هزاران پزشک عمومی در کشور انتقاد کرد: «اگر میزان ٢,١ بار مراجعه را در نظر بگیریم ٢٥هزار پزشک عمومی برای کشور نیاز است و اگر مراجعهها به ٢.٩ برسد نیاز ما ٣١هزار پزشک عمومی است. اگر سیستم مراجعهها کامل اجرا شود نیاز به ٣٨هزار پزشک عمومی داریم و اگر به بهترین نحو اجرایی شود ٥٠هزار پزشک عمومی نیاز داریم.»
زالی، فعالیت در اورژانس را سختترین و بیپناهترین مکان برای پزشک عمومی اعلام کرد: «پزشک ما در اورژانس با سیل عظیم بیماران و انتظارات بالای خانوادههای آنها روبهرو است. کار در اورژانس سخت است همچنین ما پزشکانمان را برای طرح اجباری به مناطق محروم میفرستیم درحالیکه برای آنها نه امنیت فراهم میکنیم و نه پول کافی به آنها میدهیم.»
رئیس سازمان نظام پزشکی، با اعلام اینکه جمعیتی بین ۸ تا ۱۲میلیون نفر در حاشیه شهرهای کشور زندگی میکنند، تأکید کرد: «پزشک عمومی شایستهترین عنصر برای برعهده گرفتن مسئولیت ارایه خدمات سلامت در حاشیه شهرهاست.»
در ادامه این همایش، عباس کامیابی، رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران هم نسبت به شرایط پزشکان عمومی واکنش نشان داد: «ما نباید مردم را در برابر پزشکان قرار دهیم، پزشک عمومی گران نیست، هزینه تولید آن گران است.»
او ادامه داد: «برترینهای فکری جامعه بهعنوان پزشک انتخاب میشوند و درنهایت تبدیل به یک سرمایه اجتماعی شده و متاسفانه در مسیر بازدهی متوقف میشوند، اما برخی همچنان بحث افزایش ظرفیت را مطرح میکنند. این پزشکان که جزو برترینهای فکری هستند، ممکن است جذب کارهای نامرتبط شوند.»
او در ادامه این همایش از توجه بیش از حد نظام سلامت به بحث «درمان» انتقاد کرد: «به نظر میرسد کله درمان برای تن نظام سلامت بزرگ شده باشد و از زمان اجرای نظام ارجاع آدرسهای نادرستی به مردم داده شده است.»
رئیس انجمن پزشکان عمومی به ماجرای کم شدن اعتبار طرح پزشک خانواده اشاره کرد: «شنیدهها حاکی از این است که اعتبارات پزشک خانواده را میخواهند کاهش دهند چرا که در مجلس تصور میکنند هزینهکرد اعتبارات نظام سلامت از ریل خارج شده و ما نباید بگذاریم که اعتبارات پزشک خانواده کاهش یابد.»
او معتقد است که میان مردم و پزشک، فاصله ایجاد شده است: «اتفاقات اخیر نیازمندی ما را به نزدیکی با مردم نشان داده و ما باید ارتباط خود با مردم را قوی کنیم.»
رئیس انجمن پزشکان عمومی در ادامه با انتقاد از نقدهای انجام شده درباره پزشکان گفت: «چرا آدرس غلط میدهیم و مردم را مقابل پزشک عمومی قرار میدهیم چرا میگوییم متوسط درآمد یک پزشک عمومی ٢میلیون تومان است. آیا واقعا نمیدانید چند نفر این مقدار پول را میگیرند؟»