همه چیز درباره شیزوفرنی شیزوفرنی نوعی مشکل ناتوانی عروق مغزیست. این مشکل باعث می شود که فرد صداهایی بشنود، تصاویری ببیند یا باور داشته باشد که دیگران افکار او را تحت کنترل دارند. که حدود یک درصد از آمریکایی ها به آن مبتلا هستند.

این حساسیت ها می توانند فرد را به وحشت بیندازد و منجر به رفتار غیر قابل پیش بینی شود. هیچ درمانی برای این مشکل وجود ندارد. ولی راه های درمانی معمولا علایم جدی این بیماری را کنترل می کند.

نشانه های شیزوفرنی

نشانه های شیزوفرنی شامل:

توهم: شنیدن یا دیدن چیزهای خیالی

اغفال: باورهای شدیدا اشتباه

سوءظن شدید: ترس از اینکه دیگران علیه شما دسیسه چینی کرده اند

بعضی علایم مثل عدم لذت از زندگی روزمره و اجتناب از انجام فعالیت های اجتماعی، ظاهر بیماری را شبیه به افسردگی کرده است.

شیزوفرنی چگونه بر افکار تاثیر می گذارد

افراد مبتلا به شیزوفرنی غالبا روش فکر کردن غیر معمولی دارند . آن ها برای دسته بندی افکاریا برقراری ارتباطات منطقی بین افکارشان دچار مشکل می باشند .افکار بی ربط در این افراد پشت سر هم و با سرعت از مغزشان می گذرند . گاهی اوقات آن ها با شرایطی مواجه می شوند که گویی مغزشان قفل شده است . یعنی فرد احساس می کند همه چیز از مغزشان پاک شده است . بر خلاف تصور عموم شیزوفرنی با اختلال چند شخصیتی کاملا متفاوت می باشد .

شیزوفرنی چگونه بر رفتار تاثیر می گذارد

شیزوفرنی گستره وسیعی از رفتار ها را ایجاد می کند. فرد ممکن است بی ربط حرف بزند یا حتی کلماتی از خود بسازد. ممکن است رفتار مضطربی از خود نشان دهند یا صورتی مثل سنگ بی حس و بی حرکت داشته باشند. بیشتراین افراد نمی توانند اصول اولیه بهداشت را رعایت کنند و یک خانه معمولی داشته باشند. افراد شیزوفرنی گاهی رفتارهای مکرر مثل قدم زدن های مداوم انجام می دهند. در مقایسه با کلیشه های معمول خطر خشونت نسبت به دیگران خیلی کم است.

چه کسی به شیزوفرنی مبتلا می شود؟

شیزوفرنی زنان و مردان را به یک اندازه دچار می کند و تقریبا در تمام اقوام و سراسر دنیا به یک نسبت وجود دارد . علایم معمولا از سنین 16 تا 30 سالگی شروع می شود . گاهی مشاهده شده که سن شروع در مردان زود تر از زنان باشد . به ندرت مشاهده می شود که شیزوفرنی در کودکی یا سنین بالای 45 سال شروع شود . افرادی که سابقه خانوادگی دارند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا هستند .

چه چیزی باعث شیزوفرنی می شود؟

دلیل اصلی نا مشخص است، ولی دانشمندان هر دوی عوامل ژنتیک و محیط را در بروز بیماری موثر می دانند. درون مغز، مقادیر پیام دهنده های شیمیایی دوپامین و گلوتامات از مقدار نرمان خود خارج می شوند. ساختار مغز هم ممکن است غیر نرمال شود. برای مثال در اسکن مغزی دو قلوها مشاهده شد که مایع موجود در حفره های مغزی در فرد مبتلا به شیزوفرنی از دیگری بیشتر است. همچنین فعالیت های قسمت های مختلف مغز بیشتر یا کمتر از معمول می باشد.

تشخیص شیزوفرنی

هیچ آزمون آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری وجود ندارد. در نتیجه تشخیص معمولا بر اساس تاریخچه و علایم بیماری داده می شود. بعضی آزمایشات می توانند برای تشخیص اثرات این بیماری روی سلامت جسمی به کار روند. در نوجوانان ارتباط تاریخچه خانوادگی بیماری و بعضی رفتار می توانند در پیش بینی بیماری شیزوفرنی کمک کننده باشد. این رفتار می توانند اجتناب از شرکت در فعالیت های اجتماعی و رفتار های غیر قابل پیش بینی و ناگهانی در نوجوان باشد .

داروهای موثر بر شیزوفرنی

داروهای نسخه ای می توانند علایمی مثل افکار غیر عادی، توهم و سوظن را کاهش دهند. گمان می رود این کار با تنظیم مواد شیمیایی و گیرنده ها ی معینی در مغز که بر فکر کردن، رفتار تاثیر می گذارد انجام می شود. بعضی افراد مشکلاتی با عوارض جانبی داروها دارند. این عوارض شامل افزایش وزن هم می باشد. داروهای تجویزی برای شیزوفرنی همچنین می توانند با داروها یا مکمل های دیگر تداخل کنند و در اغلب موارد احتیاج به دوره درمانی طولانی می باشد.

درمان های روانی – اجتماعی

درد دل با دیگر بیماران می تواند به افراد کمک کند که با مشکل رفتاری و فکری خود کنار بیایند و توانایی برقراری ارتباط را در آنان افزایش می دهد. در روش درمان تحلیل رفتاری یا CBT ، افراد می آموزند که واقعیت افکارشان را بیازمایند و مسایل را بهتر مدیریت کنند. شیوه های دیگر درمانی بر پایه افزایش کیفی خود کنترلی و مهارت در ارتباطات است. این راهکارها به هیچ وجه جایگزین درمان دارویی نمی باشد ولی می تواند به افراد کمک کند که در حین درمان دارویی هر روزه، چالش های روزانه را مدیریت کنند.

توان بخشی

توان بخشی ممکن است شامل آموزش شغلی، مدیریت مالی و راهنمای استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا خرید روزانه باشد. هدف نهایی کمک به افراد مبتلا به شیزوفرنی برای ادامه دادن به کار و تا حد امکان استقلال و کاهش وابستگی آن هاست. برنامه های توان بخشی وقتی با روان درمانی همراه می شوند بسیار کار آمد می شوند.

پیش گیری از عود بیماری

افراد مبتلا به شیزوفرنی گاهی اوقات درمان دارویی خود را به دلیل عوارض جانبی یا کمبود آگاهی از بیماری خود رها می کنند. این موضوع خطربازگشت علایم جدی بیماری را افزایش می دهد. درمان های روانی – اجتماعی متداول به افراد کمک می کند که به درمان دارویی خود ادامه داده و از عود بیماری و نیاز به بستری شدن پیش گیری شود.

شیزوفرنی و محل کار

افراد مبتلا به شیزوفرنی معمولا در یافتن یا نگه داشتن شغلشان دچار مشکل هستند. این موضوع به ویژه به دلیل عدم تمرکز، مشکل نداشتن تفکر معمولی و ناتوانی در برقراری ارتباط است. چون علایم بیماری معمولا در سنینی شروع می شود که فرد درحال تحصیل یا کار آموزی یا در صدد یافتن شغل یا مشغول به کار است.

شیزوفرنی و روابط

روابط برای افراد مبتلا به شیزوفرنی ممکن است دچار چالش شود. افکار و رفتار غیر عادی آن ها ممکن است دوستان و همکاران و افراد خانوادشان را فراری دهد. ادامه دادن به درمان ها این مشکلات را کاهش می دهد. روش های درمانی روانی – اجتماعی می تواند با آموزش به اطرافیان بیمار آن ها را برای درک بهتر او کمک کند.

شیزوفرنی و وابستگی به مواد

افراد مبتلا به شیزوفرنی بیشتر از افراد عادی دچار وابستگی به مواد مخدر و الکل می شوند. مواد مخدری مثل ماری جوانا و کوکایین علایم بیماری را بدتر می کنند. همچنین وابستگی به مواد در درمان بیماری شیزوفرنی اختلال ایجاد می کند. معتادان مبتلا به شیزوفرنی برای ترک باید از راهکار های خاصی که برای این گونه بیماران در نظر گرفته شده استفاده کنند.

شیزوفرنی و بارداری

بیشتر داروهای مورد استفاده در درمان شیزوفرنی خطر شناخته شده خاصی برای بارداری ندارند ولی تصمیم گیری در مورد نحوه درمان در حین بارداری باید به عهده پزشک بیمار باشد.

شگردهایی برای اعضای خانواده

شیزوفرنی می تواند با دیگر اختلالات مغزی اشتباه شود .در نتیجه یک بررسی دقیق برای تشخیص درست لازم است . تشویق فرد مبتلا به شیزوفرنی برای کمک گرفتن از دیگران بسیار سخت است . اطرافیان می توانند فرد را در ادامه دادن به درمان تشویق کنند . قرار های ملاقات را روان پزشک را به او یاد آوری کنند . از او حمایت کنند و به او محبت و احترام نمایند .

منبع: webmd / مترجم: صنم جمالی