در شرایطی که آثار برخی از کمبودهای مواد مغذی ممکن است حالتی پنهان داشته باشند - خستگی که به طور پیوسته بدتر می شود یا گرفتگی عضلانی که هر چه بیشتر شکل می گیرد - برخی از آنها را می توانید مستقیم در آینه مشاهده کنید.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "لیو استرانگ"، یک رژیم غذایی سالم نه تنها انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کند، بلکه مواد مغذی کافی که برای شکل گیری سلول های سالم نیاز هستند را در اختیار شما قرار می دهد. بر همین اساس، منطقی است که کمبود مواد مغذی می توانند آثار مخرب بر پوست، ناخن، مو و حتی لثه داشته باشند. در ادامه برخی نشانه های کمبود مواد مغذی ارائه شده اند که در صورت مواجهه با آنها بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. معاینه پزشک می تواند در تشخیص بهتر مشکل و کمک به بازگشت به مسیر درست رژیم غذایی کمک کند. همچنین، به یاد داشته باشید که پیش از مصرف هر گونه مکمل این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
خشکی پوست
خشکی پوست، به ویژه در آب و هوای سرد، ممکن است چندان غیر معمول نباشد. اما احساس خشکی بیش از اندازه در پوست ممکن است در نتیجه کمبود اسیدهای چرب امگا-3 شکل گرفته باشد. اسیدهای چرب امگا-3 به تغذیه سد چربی طبیعی پوست، لایه ای از چربی که میکروب ها و سموم مضر را دور نگه می دارد و در تامین رطوبت پوست نقش دارد، کمک می کنند. کمبود اسیدهای چرب امگا-3 می تواند به از دست دادن رطوبت پوست منجر شود که بافت خشک و پوسته پوسته پوست را موجب می شود. همچنین، به واسطه کم آبی پوست ممکن است چین و چروک های بیشتر و نشانه های پیری بیشتر را مشاهده کنید. با دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب ضروری می توانید از کمبود اسید های چرب امگا-3 جلوگیری کنید. از جمله این مواد غذایی می توان به ماهی های چرب مانند سالمون و ساردین، گردو، دانه کتان و دانه چیا اشاره کرد.
چهره رنگ پریده
چهره رنگ پریده و زرد ممکن است نشان دهنده مشکل در سطوح آهن باشد. کمبود آهن موجب می شود تا گلبول های قرمز خون کوچکتر، کمتر و از محتوای هموگلوبین پایینتر برخوردار باشند، که کاهش رنگ قرمز آنها را موجب می شود. نتیجه این شرایط پوستی رنگ پریدهتر نسبت به حالت عادی است که در قسمت پلک های چشم و غشاهای مخاطی (به عنوان مثال، بافت درون دهان) مشخصتر است. کمبود آهن باید زیر نظر پزشک درمان شود، اما می توانید با مصرف مواد غذایی مانند عدس، گوشت گاو، اسفناج و غلات غنی شده با آهن به افزایش سطوح این ماده معدنی کمک کنید.
لب های ترک خورده و دردناک
این که گاهی با خشکی لب ها مواجه شوید، غیر طبیعی نیست. اما ترک های عمیق و دردناک لب ممکن است نشانه ای از کمبود ریبوفلاوین باشد. کمبود ریبوفلاوین می تواند ترک خوردگی در گوشه های دهان و خشکی اطراف بخش خارجی لب ها را موجب شود. این شرایط اغلب با زبان متورم و قرمز تیره و تورم دهان همراه است. کمبود ریبوفلاوین در صورتی که درمان نشود می تواند شرایطی وخیمتر را ایجاد کند. گاهی اوقات کمبود این ماده مغذی می تواند آسیب عصبی را موجب شود که به شکل گیری احساس سوزن سوزن شدن در انگشتان دست ها و پاها منجر می شود. در صورتی که با این نشانه ها مواجه هستید باید در کوتاهترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید تا هرچه زودتر به آن رسیدگی شود. با مصرف بادام، ماهی سالمون، بروکلی، پنیر چدار و تخم مرغ می توانید ریبوفلاوین بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
آکنه های سرسخت
در شرایطی که هیچ غذایی به تنهایی نمی تواند موجب شکل گیری آکنه شود، برخی کمبودهای مواد مغذی ممکن است در پدیدار شدن مکرر یا شدیدتر آنها نقش داشته باشند. اسیدهای چرب امگا-3 دارای ویژگی های ضد التهابی قدرتمند هستند. در صورت کمبود این مواد مغذی ممکن است به طور کلی التهاب بیشتری را تجربه کنید که می تواند در قالب آکنه پدیدار شود. اسیدهای چرب امگا-3 در حفظ چربی طبیعی پوست نیز نقش دارند. چربی طبیعی پوست دارای ویژگی های ضد میکروبی است و کمبود اسیدهای چرب امگا-3 می تواند با ایجاد اختلال در این سد چربی موجب نفوذ باکتری های عامل آکنه شود.
بهبود کند زخم
بریدگی ها و زخم ها به طور کلی یک شبه درمان نمی شوند، اما کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی می تواند به طولانیتر شدن زمان بهبودی زخم ها منجر شود. روند کند بهبودی رخم ممکن است نشان دهنده نیاز به پروتئین بیشتر در رژیم غذایی باشد. پروتئین برای ساخت و بازسازی بافت ضروری است. در همین راستا، مصرف روزانه 20 تا 30 گرم پروتئین در روز را باید مد نظر قرار دهید. نوشیدن یک لیوان شیر، افزودن لوبیا به سالاد یا مصرف کره بادام زمینی به همراه سیب می تواند مقداری پروتئین اضافی را وارد رژیم غذایی شما کند. همچنین، شما باید میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین C را به میزان زیاد مصرف کنید زیرا سطوح پایین این ماده مغذی می تواند روند بهبودی را کند سازد. توت فرنگی، فلفل قرمز، و گریپ فروت از جمله منابع خوب برای ویتامین C هستند.
خونریزی لثه
برای بیشتر مردم، مشاهده اندکی خون پس از مسواک زدن چندان غیر طبیعی نیست. اما اگر با خونریزی لثه بدون دلیلی مشخص مواجه هستید، ممکن است با کمبود ویتامین K مواجه باشید. ویتامین K به واسطه نقش خود در لخته شدن خون شناخته شده است. کمبود ویتامین K به طور کلی نادر است، اما در صورت مواجه با خونریزی لثه با مراجعه به پزشک یا دندانپزشک علت دقیق این شرایط را بررسی کنید. برای افزایش سطوح این ویتامین می توانید مصرف سبزیجات سبز برگ مانند کلم بروکسل و کلم پیچ را مد نظر قرار دهید.
ناخن های شکننده
اگر به طور مداوم با شکستگی در ناخن های خود مواجه می شوید ممکن است رژیم غذایی شما با کمبود بیوتین مواجه باشد. بیوتین به رشد ناخن هایی قوی و مستحکم کمک می کند. اختلال در رشد بستر ناخن به رشد نامنظم و ضعیف ناخن ها منجر می شود. نتایج یک مطالعه نشان داده است مصرف بیوتین نه تنها به رشد قویتر ناخن ها کمک می کند، بلکه در بهبود ضخامت آنها نیز تاثیرگذار است. برای دریافت بیوتین می توانید مصرف مواد غذایی مانند تخم مرغ و غلات کامل را در دستور کار خود قرار دهید.
ناخن های بدشکل یا تغییر رنگ داده
در شرایطی که ناخن هایی ضعیف آزار دهنده هستند، کمبود مواد مغذی دیگر می توانند بر ظاهر آنها تاثیرگذار باشند. سطوح پایین آهن می تواند به شکل گیری ناخن هایی سفید یا شیاردار منجر شود و یا حتی با ظاهر مقعر و قاشقی ناخن ها مواجه شوید. کمبود بیوتین می تواند خطر ابتلا به عفونت های قارچی را افزایش دهد که تغییر رنگ و شیاردار شدن ناخن ها را موجب می شود، در شرایطی که کمبود ویتامین B-12 می تواند رنگی قهوه ای به ناخن ها ببخشد. در صورت مشاهده این قبیل نشانه ها به پزشک مراجعه کنید.
نازک شدن مو
رژیم غذایی شما می تواند در سلامت مو تاثیرگذار باشد. در شرایطی که ریزش چندین تار مو در روز طبیعی است، نازک شدن قابل توجه تارهای مو و ریزش آنها باید جدی گرفته شود. کمبود پروتئین و ویتامین C می توانند در نازک شدن و شکنندگی مو و ریزش راحتتر آن موثر باشند. ویتامین C به کلاژن سازی کمک می کند که یکی از بلوک های سازنده موی سالم و فولیکول مو قوی است، در شرایطی که پروتئین اسیدهای آمینه مورد نیاز برای سنتز کلاژن را تامین می کند. بیوتین نیز می تواند در این زمینه نقش داشته باشد. مطالعه ای جدید نشان داد که از هر 10 زن که ریزش مو را گزارش کرده بودند، تقریبا چهار نفر از آنها کمبود بیوتین داشتند. با این وجود، پژوهشگران به این نکته اشاره داشتند که پژوهش های بیشتری درباره این پیوند باید صورت بگیرد.
سفید شدن زودرس مو
کمبود برخی مواد مغذی می تواند در سفید شدن مو نقش داشته باشد. مس به تولید ملاتونین، یکی از رنگدانه های مو، کمک می کند. سطوح پایین مس یا مشکلات پزشکی که از سوخت و ساز درست مس جلوگیری می کنند، می تواند سفید شدن زودرس مو را به همراه داشته باشند. سطوح پایین ویتامین D ممکن است یکی دیگر از عوامل سفید شدن زودرس مو باشد. مطالعه ای جدید نشان داده است که کمبود ویتامین D با سفید شدن زودرس مو حتی از دوران کودکی پیوند خورده است. با مصرف بادام و فندق می توانید به افزایش سطوح مس و با مصرف محصولات لبنی غنی شده به بهبود سطوح ویتامین D کمک کنید.