عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه طرح غربالگری اختلال اوتیسم از آذرماه سال 95 آغاز شده،گفت: برخلاف روستاها، غربالگری در مناطق شهری منوط به مراجعه والدین به مراکز درمانی است و به همین دلیل این طرح هنوز در مناطق شهری از پوشش کافی برخوردار نیست.

به گزارش ایرنا،دکتر مسعود احمدزاد اصل با اشاره به اینکه امکانات لازم برای انجام طرح غربالگری در مراکز درمانی وجود دارد، افزود: در مناطق روستایی در صورت مراجعه نکردن خانواده ها، بهورزان مستقر در خانه های بهداشت به سراغ والدین می روند؛ اما در مناطق شهری به دلیل نبود امکانات و منابع مالی، مراقبت به صورت غیرفعال انجام می شود و افراد باید به مراکز درمانی مراجعه کنند.

وی با اشاره به اینکه طرح غربالگری اوتیسم جزو برنامه های اولویت دار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است، گفت: پوشش این طرح بتدریج باید در مناطق شهری افزایش پیدا کند تا شاهد همگانی شدن آن باشیم.
احمدزاد اصل اظهار کرد: با پیگیری های مسئولان وزارت بهداشت، یکی از برنامه های سند ملی تکامل و رشد همه جانبه کودکان ارزیابی کودکان در مورد مشکلات تکاملی از جمله اختلال اوتیسم است.

سند رشد و تکامل همه جانبه کودکی تمامی حیطه های جسمی، اجتماعی، فرهنگی و معنوی کودک را در برمی گیرد و مباحث جامع آن مربوط به وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین شهرداری ها و سازمان بهزیستی است.

این روانپزشک بر ضرورت شناخت علائم و نشانه های اختلال طیف اوتیسم از سوی خانواده ها اشاره کرد و گفت: آگاهی خانواده ها نسبت به این اختلال می تواند منجر به تشخیص و شناسایی زود هنگام این کودکان شود.

احمدزاد اصل برلزوم آموزش های لازم به خانواده ها تاکید کرد و گفت: با این اقدام، خانواده ها فرا می گیرند که با چه ادبیاتی با این افراد رفتار کنند، یا چه فضایی را در خانه برای آنان فراهم کنند تا زندگی با آرامشی داشته باشند.

وی گفت: با آموزش می توان فضای رشد، مهارت آموزی و توانمندسازی کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم را به نحو مطلوب فراهم کرد تا آنان زندگی تا حد ممکن عادی را در جامعه داشته باشند.

اوتیسم یک اختلال رشد است که در سه سال اول زندگی ظاهر می شود و با تاثیر روی مغز کودک، رفتارهای اجتماعی و مهارت ارتباط برقرار کردن را مختل می کند.

این اختلال روی رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت های ارتباطی تأثیر می گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت های مربوط به بازی، مشکل دارند.

این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای مبتلایان دشوار می سازد و در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز از آنان دیده می شود.

در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخ های غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیا یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود و ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی و چشایی ) نیز حساسیت های غیر معمول نشان دهند.

برخی از شایع ترین علایم بیماری اوتیسم عبارتند از :
• دیر به حرف افتادن یا عدم تمایل به صحبت کردن؛ 40 درصد از افراد مبتلا به اوتیسم هرگز صحبت نمی کنند.
• مشکل در درک دیدگاه گوینده
• استفاده از کلمات و عبارت های تکراری
• تکرار رفتارهای کلیشه ای مانند تکان دادن دست یا بدن
• تمرکز طولانی مدت روی اشیا
• خودزنی
• پرخاشگری
• ناتوانی در بیان اسم
• ناتوانی در برقراری ارتباط چشمی
• علاقه به بازی های تکراری
• خیره شدن به یک شی یا تصویر
• فقدان حس همدلی و به اشتراک گذاشتن احساسات
• عدم تمایل به ایجاد دوستی با هم سن و سالان