دهها کارگر کارخانه دستبند زده و به ردیف در پیادهروی یک پارک صنعتی در مالزی نشستهاند. آنها در یک عملیات دولتی و به دلیل بازیافت بدون مجوز پلاستیک بازداشت شدهاند. کشور مالزی از مدتها قبل در حال مبارزه با صنعت روبه رشد و غیرقانونی بازیافت پلاستیک است.
به گزارش عصرایران، "یئو بی یین" وزیر انرژی، علم، فناوری، محیط زیست و تغییرات آبوهوایی مالزی پس از انجام این اتفاق در جمع خبرنگاران؛ این روند را "غیرقانونی" خواند و اعلام کرد: "بازیافت غیرقانونی پلاستیک برخلاف مقررات محیطزیستی است و فرآیندی بسیار آلودهکننده محسوب میشود".
به نوشته سیسیان، مالزی سختگیرانه نسبت به استفاده از فرصتهای به دست آمده از تصمیم چین مبنی بر ممنوعیت واردات زبالههای پلاستیکی عمل میکند. از جولای سال 2018، مقامات مالزی بیش از 148 کارخانه بدون مجوز بازیافت را تعطیل کرده و تنها برخی از مظنونین را جریمه یا متهم کردند.
بسیاری از این زبالهها از خارج از مالزی مانند آمریکا وارد این کشور شده که موجب عصبانیت بیشتر وزیر مالزیایی را فرآهم آورده است. او بارها اعلام کرده که کشورهای ثروتمند نباید از کشورش به عنوان "سطل آشغال" استفاده کنند.
هیچ سرزمین جادویی برای بازیافت وجود ندارد
افزایش بازیافت کنندگان غیرقانونی در مالزی و دیگر نقاط جنوب شرقی آسیا، در اصل افشای نمایی فاسد از صنعتی است که کارشناسان آن را "سبز" میخوانند.
"مارتین بورک" مدیر عامل مرکز زیستبوم برکلی در کالیفرنیای آمریکا که از سال 1937 در گروههای عامالمنفعه برنامههای بازیافت فعال بوده در این باره گفت: هیچ سرزمین جادویی با رنگینکمان و اسبهای شاخدار برای بازیافت وجود ندارد و این فرآیند بسیار سخت و زمانبر است.
سیانان نوشت: در کارخانههای مرکزی بازیافت در مالزی، کارگران با پوشیدن پیشبندهای محافظ، دستکشهای کار، شیشه و فلزات را با هماهنگی از روی تسمه نقالههای ویژه جدا میکنند.
وی افزود: بازیافت کاغذ، قلع و آلومینیوم باعث ذخیر چند ده تُن انرژی و منابع طبیعی میشود.
با این وجود حدود 40 درصد از پلاستیکهای درهم غیر بطریای که سازمانها جمع میکنند، غیربازیافتی هستند. دلیل این امر سخت بودن بیش از حد پلاستیکهای ساخته شده، طولانی بودن فرآیندهای پردازش یا هزینه بالای آنها محسوب میشود و از دیگرسو، آلودگی این پلاستیکها با غذا یا مواد دیگر مشکلات خاص خود را دارد. تمامی این موارد باعث می شود تا بازاری برای این نوع پلاستیک به وجود نیاید. بنابراین مواد مستقیما وارد مراحل دفن میشوند.
به همین دلیل مقصدی برای بازیافت پلاستیک - بدون آسیب بیشتر به محیط زیست - پیدا نمیشود.
این کارشناس محیط زیست اعلام کرد: زمانی که تکههای پلاستیک غیربازیافتی از مسیر مصرف تا دفن خارج شده و به عنوان یک کالای تجارت بینالملل از طریق دستان مختلف و مسیرهای گوناگون از مبدأ به مقصد نهایی (دیگر) میرسند، رهگیری این فرآیند بسیار سختتر و احتمالا غیرممکن خواهد شد.
برای اطمینان از درستی بازیافت، موسسه برکلی آزمایشی را انجام داد. آنها "سامانه موقعیتیاب جهانی" (GPS) را در کیسهها زباله خود قرار داده و متوجه پایان سفر دریایی محمولههای خود در چین و مالزی شدند.
بورک در این خصوص گفت: ارزیابان زیستمحیطی محلی علائمی را مبنی بر ریخته شدن این زبالهها در دره و آبراهها گزارش کردهاند.
پلاستیکهایی که به کارخانه بازیافت رسیدند، عموما از شرایط جالبی برخوردار نیستند و آب آلوده و فقدان امکانات از ویژگیهای مقصد بازیافت است.
ضایعات پلاستیک یک کالای بینالمللی است
در 25 سال گذشته، بسیاری از ضایعات پلاستیکی پس از جمعآوری در آمریکا، توسط کشتیها برای بازیافت به چین فرستاده شدند.
کارشناسان در این خصوص اعلام کردند که در آن زمان، صنایع پر رونق چین، گرسنه مواد خام بودهاند.
بورک در این خصوص افزود: چین شدیدا خواهان و پذیرای مواد بازیافتی بود و هزینه زیادی برایشان پرداخت میکرد. این فرآیند انگیزه کارآفرینان برای سرمایهگذاری در کارخانهها را افزایش داد و کمک بزرگی برای پردازش پلاستیک در کشورهای توسعه یافته به شمار میآمد.
هر چند این فرآیند پس از اعلام ناگهانی چین در ژانویه 2018 پایان یافت. در آن زمان چین ممنوعیت واردات زبالههای پلاستیکی را به عنوان عملی مبتکرانه در راستای حفاظت از محیط زیست ممنوع کرد.
این حرکت اثر پروانهای خود را در زنجیره تولید جهانی باقی گذاشت، تا مقامات به دنبال مقصد جدیدی برای هزاران تن زباله پلاستیکی باشند.
آمریکا تنها صادر کننده نیست
براساس گزارش اخیر "گرینپیس"، در هفت ماهه اول سال 2018، میزان صادرات زبالههای پلاستیکی از آمریکا به مالزی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به دو برابر افزایش یافت. ژاپن، انگلستان، آلمان، هنگکنگ نیز از دیگر صادرکنندگان زباله به مالزی محسوب میشوند.
طلای پلاستیکی
مالزی دارای مراکز بازیافت قانونی است. یکی از آنها مرکز تجارت بینالمللی "سی- اسکور" در پارک صنعتی بندر "کلانگ" در نزدیکی کوالالامپور است.
نظم و ترتیب خاصی در چیدمان زبالهها دیده میشود و در نزدیکی کارخانه روی تابلویی به ارتفاع 4.5 متر شعار "والمارت، ذخیره پول، زندگی بهتر" دیده میشود.
چون بون انجی، مدیر این مرکز بازیافت در این خصوص گفت: این پلاستیکها برای من طلا هستند.
این مرکز بازیافت زبالههای پلاستیکی چندین شعب از فروشگاههای زنجیرهای والمارت در غرب آمریکا را بازیافت میکند.
این پلاستیکها با استفاده از آب و دستگاههای ویژه شسته شده و پس از آن قطعه قطعه شده یا خمیر میشوند. در این مرحله ما با فرایندی روبهرو هستیم که بیشتر به یک کولاک برفی شباهت دارد.
ذرات برفکی پلاستیکی جمع شده و ذوب میشوند و پس از آن با یک یک مایع داغ به شکل یک مایع چسبناک خاکستری از ماشین بیرون میآیند. محصول تولیدی در این مرحله شبیه یک خمیر دندان بزرگ است. پس از آن مواد از طریق یک دستگاه که شبیه رندهای غولپیکر است به گلولههای بزرگ تبدیل میشوند.
انجی اظهار داشت: یک بسته از این گلولهها 850 دلار قیمت دارد و بسیار پر سود است. این مواد میتواند در ساخت اسباببازی یا زیره کفش مورد استفاده قرار گیرد.
سی سیچیا، مدیرعامل اتحادیه تولید کنندگان پلاستیک که بیش از 90 مرکز بازیافت پلاستیک قانونی در میان 750 عضو دارد، بر این باور است که مالزی به مراکز بازیافت بهتری برای تغذیه صنعت نیاز دارد.
مالزی: کافی است
در میان شکایت روبه رشد مرتبط به بازیافتکنندگان غیرقانونی در اکتبر 2018، دولت مالزی ممنوعیت موقت واردات بیشتر ضایعات پلاستیکی را اعمال کرد که روی فعالیت بازیافتکنندگان قانونی نیز اثرگذار بود.
به گزارش "سی سی چیا"، بازیافت کنندگان قانونی نیز با این قوانین به دردسر افتادهاند.
در سال گذشته، دیگر کشورهای جنوب شرق آسیا مانند تایلند، ویتنام و هند اقدامات مشابهای را در محدود کردن واردات زبالههای پلاستیکی اعمال کردند. این موضوع باعث توقف کانتینرهای پلاستیکی در بنادر آمریکا شد.
محقق موسسه برکلی گفت: این روند پیام جدیدی برای بازیافت کیسههای پلاستیکی در آمریکا محسوب میشوند و بازیافت کنندگان غیرقانونی نباید پیام خطای این پروسه به کشورهای غربی باشند. مصرف کنندگان آمریکایی باید به فکر جایگزین مناسبی برای پکهای پلاستیکی خود باشند و در غیر این صورت، روزی انسانها در میان زبالههای پلاستیکی دفن خواهند شد.
بازیافتهای غیرقانونی هنوز هم مرکز تودههای آلوده پلاستیک محسوب میشوند و اینک توقف آنها پشت درهای مالزی پیام بزرگی برای غرب دارد. به همین دلیل مقامات مالزی خواستار قطع صادرات زبالههای پلاستیکی از کشورهای غربی و مدیریت آن در مبدأ هستند.