اقتصادکشور پیرو مشکلات و مباحثی که در سیاستهای بینالمللی روی داده است در تنش به سر میبرد و بازارمسکن نیز به همین واسطه در یکی از بدترین بازههای زمانی قراردارد. چراکه رکودی که 5 سال طول کشید، در حال تغییر رویه به سمت آمارهای صعودی بود و به قول بسیاری از کارشناسان آخرین روزهای رکود را پشت سر میگذاشت. اما با اعمال و تشدید تحریمهای اقتصادی رکود تشدید شد و باز هم این صنعت بسیار بزرگ در شرایط ناآرام ماند.
تا جاییکه وزارت راهوشهرسازی به عنوان متولی بهبود اقتصاد مسکن طرح کلانی را با عنوان طرح ملی مسکن آغاز کرد و زمینه را برای ورود سازندگان و انبوهسازان فراهم کرد. زمینهای که انبوهسازان معتقدند ناکارآمد است و باید برای اینکه بتوان سازندگان انبوه را مجاب به ورود به طرح ملی مسکن کنند مشوقهایی را درقالبهای مختلف در نظر میگرفتند.
اما در این میان سازمانهای زیر مجموعه وزارت راه، نظر دیگری دارند و معتقدند این طرح با در نظر گرفتن شراکت حداکثری بخش خصوصی تدوین شده است و میتواند به عنوان شتابدهنده بخش مسکن از آن بهره برد.
یکی از مشکلاتی که دبیر انجمن انبوهسازان مطرح کرده نادیده گرفتن بخش پیشفروش مسکن است که حتا اصلاحاتی که از گذشته بر این مقوله وارد بود در مجلس در حال بررسی است و نمیتوان در این طرح به درستی از این ابزار مهم تامین مالی بهره برد.
از طرفی در مرحله نخست یک ایراد بزرگ وارد است که انبوه سازان را به عنوان پیمانکار قلمداد کرده و این امر با نوع ورود انبوهسازان که سرمایه شخصی خود را برای ساخت و ساز مصرف میکنند مغایرت دارد؛ درحالی که باید انبوهساز به عنوان شریک پروژه از سودو زیان آن بهرهمند شود.
این در حالی است که بنا بر اظهارات بسیاری از متولیان این بخش قرار است، تامین زمینهایی که وزیر راه و شهرسازی به سه سازمان بنیادمسکن، سازمان بهسازی شهری و سازمان زمین و مسکن دستور واگذاری آنهارا داده و باید دراختیار بخش خصوصی قراردهد، هیچ مشکل حقوقی و ثبتی نداشته باشد و تعداد اینگونه زمینها که در اختیار سازمانها زیربط است، محدود است و توان افزایش عرضه که چند سالی است از تقاضا جامانده است را ندارد.
البته گفتنی است این طرح نیز برای اقشار میان درآمدی جامعه در نظرگرفته شده است و به همین دلیل آنهایی که تمایل دارند و سبک زندگیشان ایجاب میکند، به سمت اجاره آپارتمان درفرمانیه یا اجاره آپارتمان درالهیه بروند نمیتوانند، امیدی به کاهش نرخ اجاره در اینگونه مناطق داشته باشند. حتا متقاضیان خرید در محلههای متوسط نیز از مزایای این طرح بهرهمند نخواهند شد و طرح ملی نمیتواند تاثیر شگرفی در قیمت بسیاری از مناطق میانی شهر همچون خرید آپارتمان در توحید داشته باشد.
از این رو سیاستهایی لازم است که با دقت بسیار زیاد و با پرداختن به جزییات در محلات برنامهریزی و اعمال شود تا کل اقتصاد مسکن درگیر طرحهای جدید و برنامههای موثر شوند و چرخه تولید و مصرف، یا عرضه و تقاضا به تناسب به حرکت دربیایند. اما اعمال این سیاستها منوط به داشتن اطلاعات کافی از روند قیمت مسکن دربازه های زمانی مختلف و به تفکیک مناطق است. به طوری که بتوان برای هربخش، متناسب با روند کاهشی یا افزایشی آن محلات، مشوقها و سیاستهای بازدارنده و محرک موثری در نظر گرفت.
اما این امکان وجود ندارد که اطلاعات بروز و دقیقی از روند معاملات در اختیار سیاستگذاران قرار بگیرد. البته سامانه اطلاعات بازار املاک (سابا) مدتی است به وسیله کدرهگیری و معاملاتی که مشاورین در این سامانه ثبت میکنند اطلاعاتی به سیاست گذاران ارائه میدهد، ولی این اطلاعات خام هستند و بررسی و تحلیل آنها نیازمند زمان و انرژی زیادی است.
از این رو نیاز به یک مجموعه و بستری که درک مناسبی از اقتصاد مسکن داشته باشد و بتوان از اطلاعات آن برای اعمال تصمیمهای کلان و موثر بهرهبرداری کرد حس میشد. به همین واسطه تیمی جوان سامانهای با عنوان کیلید را راه اندازی کرده و از بروزترین تکنولوژی دنیا که همانا هوشمصنوعی است بهره میبرد و ارزش افزودههای بسیاری برای بازار مسکن به همراه داشتهاند.
ابتدا این سامانه برای تسریع و افزایش کیفیت در خرید وفروش مسکن مورد استفاده قرار میگیرد و توانسته جدیدترین ابزارها را در سامانه خود ایجاد کرده و در اختیار کاربران قرار دهد. ابزارهایی همچون جستجوی خانه از طریق نقشه که به راحتترین روش ممکن میتوان کلیه فایلهای آماده عرضه در منطقه دلخواه را دید و با مشاور املاکی که فایل در اختیارش است مذاکره کرد.
از طرفی نقشه حرارتی و نمایش فایلها ار طریق گوشی به وسیله سیستم (AR) ابزاری است که کیلید برای اولین بار در ایران آن را راهاندازی کرده و توانسته به عنوان ابزاری کارآمد در اختیار متقاضیان قراردهد.
اما کمکی که کیلید به اقتصاد مسکن میکند فراتر از این مباحث است. اطلاعات کاربردی و موثر از روند معاملات که از درگاههای مختلف همچون سابا دریافت میشود، در کنار اطلاعات تکمیلی که کاربران در کیلید وارد میکنند، توسط هوشمصنوعی محاسبه و در قالب اطلاعات بازار مسکن در کیلید به انتشار میرسد. کارشناسان و سیاستگذاران بخش مسکن، میتوانند با بررسی نمودارهای موجود در کیلید، این اطلاعات را جهت تصمیمگیری بهتر، همراه با جزئیات برای هرمنطقه برداشت و اقدامات صحیحتری که بتواند رشد معاملات و افزایش تعداد صاحب خانهها را به همراه داشته باشد را اتخاذ کنند.