کرونا و بحران همیشگی سواد رسانه‌ای!

__________________________________________

فرشید اسحاقی- کارشناس رسانه

__________________________________________

شیوع ویروس کرونا در برخی شهرهای کشور و ابتلای شماری از هموطنان‌مان به آن، برخی نگرانی‌ها را میان افراد جامعه همراه داشته و بمباران خبرهای راست و دروغ را به خصوص در فضای مجازی موجب شده است. اتفاقی که عمدتا به افزایش نگرانی مخاطبان منجر شده و فضای عجیبی را در فضای رسانه‌ای کشور ایجاد کرده است. در این میان یکی از عواملی که منجر به تشدید فضای ملتهب رسانه‌ای با محور ویروس کرونا شده است، بی‌توجهی همیشگی به نقش سواد رسانه‌ای و عدم شناخت صحیح در این حوزه است.

این روزها صدها مطلب اجتماعی، علمی، اقتصادی و حتی سیاسی با موضوع ویروس کرونا در فضای شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود که درصد بالایی از آن فاقد سندیت و صحت مبنایی است و شمار قابل توجهی از مخاطبان با باور و انتشار مجدد آن، التهاب رسانه‌‌ای کرونا را دوچندان می‌کنند‌.

این روزها صدها مطلب اجتماعی، علمی، اقتصادی و حتی سیاسی با موضوع ویروس کرونا در فضای شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود که درصد بالایی از آن فاقد سندیت و صحت مبنایی است/ عکس: prweek

این درحالی است که نگاهی به منابع و مطالب مرتبط با کرونا بیانگر کذب یا بی‌محتوا بودن آن است، اما کم سوادی رسانه‌ای منجر به تشدید انتشار آن می‌شود. از سودجویی مالی در برابر نگرانی مردم برای ابتلا نشدن به بیماری گرفته تا تخریب‌های سیاسی، همه و همه برگرفته از کم توجهی به افزایش سواد رسانه‌ای میان مخاطبان عام است که هزینه‌های گزافی را نیز به مدیریت کشور تحمیل می‌کند.

این روزها مطالب و تصاویر کذب یا تاریخ گذشته بسیاری با موضوع کرونا منتشر می‌شود که مخاطب بی‌توجه به نوع بسته‌بندی مطالب، تکنیک‌های تصویری، شیوه‌های القای باور منفی و در نهایت هرآنچه در جنگ رسانه‌ای به عنوان ابزار از آن یاد می‌شود، به خوانش، باور و باز نشر آن می‌پردازد.

توجه به آموزش و افزایش سواد رسانه‌ای میان عموم شهروندان از جمله مسائلی است که عمدتا از سوی سیاست‌گذاران فرهنگی و رسانه‌ای کشور مورد غفلت قرار گرفته و برخی رسانه‌ها همچون صدا و سیما با توجه به گستردگی نفوذ، توجه به ارتقای سواد رسانه ای را به فراموشی سپرده‌اند.

در لابه‌لای انبوه برنامه‌های تلویزیونی و مطالب تولید شده در فضای مجازی، خبری از توجه به ارتقای سواد رسانه‌ای برای عدم باور هر مطلب و نوشته‌ای درباره کرونا نیست. این در حالی است که با به‌كارگیری سواد رسانه‌ای، تسلط فرد در فهم خروجی رسانه افزایش ‌یافته به ‌این ‌ترتیب فرد به ‌خوبی می‌داند از رسانه چه می‌خواهد و فعالانه به ارزیابی نقادانه محتوای آن می‌پردازد تا معنای پیام‌هایی با قابلیت‌های اثرگذاری بر سبك زندگی‌ خود را دریابد.

سواد رسانه‌ای مجموعه‌ای از مهارت‌های قابل یادگیری است كه دسترسی به توانایی، ایجاد انواع پیام‌های رسانه‌ای وتجزیه و تحلیل آنها را در بر می‌گیرد. اگر سواد رسانه‌ای را علم تنظیم كننده روابط میان مخاطب و رسانه‌ها براساس هنجارهای درونی شده بدانیم، نباید از جایگاه آن در سیاست‌های رسانه‌ای كشورها غافل شویم و برای خروج از آشفتگی‌های اجتماعی، باید بیش از پیش به آن بها دهیم.
_________________________________________

بیشتر بخوانید:

«خانواده» خط مقدم مغفول مانده حوزه سواد رسانه ای

پدیده Disinfomedia؛ تهدیدی در خلأ آموزش سواد رسانه‌ای

تفکر و سواد رسانه ای

_____________________________________________________________

نگاهی به ۱۰ فرودگاه بزرگ جهان در ۲۰۲۵ با بیش از ۷۰ میلیون مسافر (+تصاویر)

بیشتر بخوانید:

تماس‌های تلفنی مشکوک به رای‌دهندگان آمریکا: در خانه بمانید و رای ندهید/ اف‌بی‌آی: در حال بررسی هستیم

نقش دانش آموزان هندی در بحران کرونا؛ از مقابله با اخبار جعلی تا پیدا کردن پلاسمای خون

تماشاخانه

یلدا و قصه‌ی یکی شدن ما..! (فیلم)

آن روزها کنار هم بودن، خودش یک آیین بود / در ارتباط رودررو، چشم‌ها راست و دروغ را لو می‌دهند؛ چیزی که ابزارها از ما پنهان می‌کنند / ما قرار بود از ابزارها استفاده کنیم، اما حالا خودمان را در اختیارشان قراردادیم (فیلم)

فیلم های دیگر