حق آبه تالاب هامون از محل ذخایر چاه نیمه های سیستان نقش بسزایی در اجرایی شدن و به ثمر رسیدن این برنامه ها در شرایط فصل گرما و بادهای ۱۲۰ روزه سیستان دارد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: سومین مرحله از حق آبه تالاب هامون برای کاهش اثرات خشکسالی فصلی تالاب و ادامه حیات پوشش گیاهی و روند احیای تالاب هامون از محل چاه نیمه اول سیستان وارد تالاب شد.

وحید پورمردان روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ورود آب از مسیرهایی که تاکنون کامل خشک بوده و تنها در شرایط ورود دشتمال آبگیری می شده و از سویی ایجاد موج در چاه نیمه و هوادهی این منبع آبی که در بهبود کیفیت آشامیدن حائز اهمیت بالایی است از جمله اهداف رهاسازی سومین مرحله حق آبه تالاب هامون از چاه نیمه اول است.

وی گفت: حفظ پوشش گیاهی و تثبیت بهتر هامون ها برای مهار پدیده گرد و غبار در شمال استان مستلزم یک برنامه دقیق هدایت آب در بستر تالاب هامون است و این مهم از طریق ورود دشتمال های فصلی و حق آبه تالاب هامون از محل چاه نیمه ها انجام می شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان افزود: در برنامه احیای تالاب هامون و پس از انبوه مطالعات و بازدیدهای میدانی و مشاوره با متخصصان و جوامع محلی، پروژه های محیط زیست در فازهای لایروبی، حفر کانال، کشف کانون های بحرانی (گرد و غبار)، ایجاد پوشش گیاهی، انتقال و هدایت آب به مکان های مورد انتظار در تالاب بین المللی هامون از سوی این اداره کل کلید خورد که حفظ شرایط ایده آل آن با افزایش دمای هوا و تبخیر امری مهم است.

وی بیان کرد: مکمل همه برنامه های انجام شده پس از ورود آب به بستر تالاب هامون، حفظ پوشش گیاهی و احیای گام به گام تالاب در یک برنامه زمان بندی شده است که حق آبه تالاب هامون از محل ذخایر چاه نیمه های سیستان نقش بسزایی در اجرایی شدن و به ثمر رسیدن این برنامه ها در شرایط فصل گرما و بادهای ۱۲۰ روزه سیستان دارد.

پورمردان ادامه داد: این اداره کل برای نخستین بار اقدام به رهاسازی حق آبه زیست محیطی به صورت مقطعی و مرحله ای کرده که این برنامه زمانبندی با رویکرد رساندن آب به مکان های هدف گذاری شده می تواند گامی موثر در تداوم ایجاد هوایی پاک برای شمال استان باشد.

تالاب یا دریاچه بین‌المللی هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه های خزر و ارومیه و هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان است.

این تالاب از سه دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک، هامون سابوری (صابری) و هامون هیرمند تشکیل شده‌ که در زمان فراوانی آب به هم می‌پیوندند و دریاچه مشترک هامون بین افغانستان و ایران را تشکیل می‌دهند.

رودخانه هیرمند شریان اصلی ورود آب به هامون است و رودخانه‌های خاش‌رود، فراه رود، هاروت‌رود، شوررود، حسین‌آباد و نهبندان نیز به تالاب هامون می‌ریزند.

وسعت تالاب هامون در زمان پرآبی ۵۶۶۰ کیلومترمربع است.

حیات دریاچه هامون وابسته به رودخانه هیرمند است و این وابستگی باعث شده تا هرگونه نوسانات در میزان آب آن، مشکلاتی را برای کل سیستم به وجود آورد.

تالاب هامون در چهارمین کنگره جهانی ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره که روزهای پایانی سال ۹۴ در لیما پایتخت پرو برگزار شد از سوی سازمان یونسکو به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت شد که بدین ترتیب تعداد ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران به ۱۲ مورد افزایش یافته است.

خشکسالی و قطع آب رودخانه هیرمند در ۱۹ سال گذشته سبب خشکیدن تالاب بین المللی هامون و نابودی زیستگاه انواع پرندگان و حیوانات وحشی شد و ساکنان اطراف هامون را با مشکلات متعددی روبرو کرد.

تلاش دستگاههای دست اندرکار و جاری شدن سیلابهای مقطعی و دشتمال از افغانستان منجر به آبگیری بخش هایی از این تالاب شده است و از طرفی براساس برنامه ریزی انجام شده سالانه ۶۰ میلیون مترمکعب آب از ذخیره‌گاه طبیعی چاه‌نیمه برای این تالاب درنظر گرفته شده که در سه مقطع هر مقطع ۲۰ میلیون مترمکعب رهاسازی می شود.