جنگ داعش و دولت عراق در سالهای گذشته بیش از 100 هزار نفر مردم در شمال این کشور را آواره و راهی اردوگاههای مختلف در مناطق دیگر کرد. اینک دولت عراق قصد دارد تمامی کمپهای آوارگان این کشور را بسته و مردم را به شهرهای اصلیشان بازگرداند. شهرهایی که تقریبا ویران و نوعی ناامن هستند.
رویترز در گزارشی به وضعیت آوارگانی پرداخته که اینک مجبور ترک اردوگاه و بازگشت به شهرهای خود هستند.
به گزارش عصرایران، مقامات عراق در ماه گذشته به آوارگان جنگ دولت و نیروهای داعش 48 ساعت وقت دادند تا کوله بار خود را بسته و اردوگاه "Al-Ishaki" را ترک کنند. آنها هشدار دادند که این اردوگاه به زودی بسته خواهد شد.
"طعمه العویسی" یک آواره ازجنگ دولت عراق و داعش در حالی که پسر 3 ماههاش را در آغوش دارد، در کنار چادر محل زندگیاش در شهر "بلد" عراق ایستاده است/ عکس: رویترز
پس از اتمام مهلت مقرر، وانتها و کامیونها وارد اردوگاه آوارگان جنگ عراق و داعش شدند تا 200 نفر را به شهرهایشان بازگردانند.
"طعمه العویسی" و تعداد دیگری از آوارگان این جنگ برای سالها در اردوگاه "Al-Ishaki" زندگی کردهاند. آنها میگویند که قصد ترک این اردوگاه را نداشتند اما مجبور به انجام این کار شدند.
آینده نامشخصی در انتظار آنهاست. شهرهای ویران و فاقد خدمات در محاصره نیروهای مبارز غیررسمی است که منتظر بازگشت بازماندگان داعش هستند. آنها به افراد بازمانده از حکومت داعش با شک و ظن مینگرند.
صدها هزار نفر در 6 سال گذشته و پس از درگیریهای شمال عراق خانههای خود را ترک کردند. داعش در سال 2014 مناطق وسیعی از شمال عراق را تصرف کرد و حکومت خود را در آن تشکیل داد.
رویترز نوشت: نیروهای دولت عراق در سال 2017 و با حمایت نیروهای هوایی ایالات متحد به حاکمیت گروه تندروی داعش پایان دادند.
شهرهای بزرگ، کوچک و روستاها از جمله "موصل" به عنوان پایتخت خلافت خودخوانده داعش در این جنگ ویران شدند.
"العویسی" در بیرون از ایستگاه متروک راهآهن شهر "بلد" در 90 کیلومتری شمال بغداد چمباتمه زده است. خانه او چند کیلومتر دورتر است اما او جرات مذاکره با ایستهای بازرسی گروههای مبارز غیررسمی برای رفتن به خانهاش را ندارد.
"طعمه العویسی" عراقی در کنار همسر و کودک سه ماهاش در کنار چادر کمپ غیررسمی خود در شهر بلد ایستادهاند/ عکس: رویترز
"مصطفی الکاظمی" نخستوزیر کنونی عراق میگوید که دولتش در تعقیب عاملین قتل و ربودن 8 مرد محلی در این مناطق است. او در این باره گفت که عراق باید از "برتریجویی فرقهای" جلوگیری کند.
اما دولت او مصمم است تا اردوگاه آوارگان جنگ دولت عراق و داعش در سراسر این کشور را تعطیل کند. گروههای حقوق بشری میگویند این اقدام میتواند باعث بیخانمان شدن 100 هزار نفر شود و آنها را بدون کمک و بیپناه بگذارد.
وزارت مهاجرت می گوید که بستن این کمپها بخشی از برنامه "بازگشت امن و داوطلبانه" است اما منتقدان میگویند که این طرح کاملا ناهماهنگ و ناپخته است. آنها بر این باورند که بسیاری از مناطق که قبلا در تصرف حکومت داعش قرار داشته ویران شده و اینک در اختیار کسانی است که رفتار خصمانه با بازگشتهگان به این مناطق دارند.
براساس گزارش آژانس مهاجرت سازمان ملل، اویسی یکی از 23 هزار نفری است که از اواسط ماه اکتبر از اردوگاههای رسمی با امکانات اولیه به اردوگاههای غیررسمی منتقل شده است. اردوگاههای غیررسمی چادرها و مناطقی است که خود آوارگان جنگ پس از بازگشت به شهر و دیار خود در کنار هم برپا کرده و در آن زندگس میکنند.
"لهیب هیگل" تحلیلگر ارشد "گروه بحران بینالملل" در این باره گفت که دولت "برای مراقبت از این افراد روی نهادهای دیگری حساب کرده بود و منظور من در اینجا جامعه بینالملل است".
یک زن آواره عراقی و فرزندش در مقابل کمپ غیررسمی آوارگان در شهر بلد عراق نشسته اند/ عکس: رویترز
"ایوان فائق جابرو" وزیر مهاجرت عراق بازگشت اجباری از اردوگاهها را تکذیب کرده است. وی اعلام کرد به افرادی که به شهرهای خود باز میگردند، کمک شده است.
اما بیش از دهها آواره در مناطق شمالی عراق مانند "بلد"، "موصل"، "قیاره" و "خزر" به رویترز اعلام کردند که به هیچ شکل مورد حمایت دولت قرار نگرفتهاند.
پس از آنکه کامیونها و وانتها اویسی و 40 خانوار را در شهر بلد پیاده کردند، اویسی در این باره گفت: هیچ چیز در شهر وجود نداشت. زمین با بولدوزر صاف نشده بود. آب و برقی وجود نداشت و آوار همچنان باقی بود.
7 نفر از مردم این منطقه در مصاحبه گفتند که خانوادهها چادرهای خود را در این مناطق برپا کرده و اردوگاه خود را تشکیل دادهاند.
گروههای امداد بینالملل بعدها به این منطقه رسیدند و برای آوارگان آب و غذا تهیه کردند. حدود دو هفته هیچ سرویس بهداشتی در این منطقه وجود نداشت. زنان برای توالت از تاریکی شب برای داشتن حریم خصوصی بیشتر استفاده میکردند.
مادران از سرمای زیاد و بیمار شدن فرزندانشان شکایت دارند. برق هم برای روشن کردن وسایل گرمایشی در این منطقه وجود ندارد.