عصر ایران؛ دکتر رکسانا دانیالی - نیاسینامید که نیکوتینامید نیز نامیده می شود، نوعی ویتامین ب 3 است و از جمله مواد مغذی ضروری برای بدن به شمار می رود. آیا می دانید که کمبود ویتامین ب 3 منجر به اختلالات پوستی، کلیه ها و همینطور مغز خواهد شد؟

این در حالی است که مصرف نیاسینامید می تواند از کمبود ویتامین مذکور جلوگیری کند. گفتنی است که تمام مزایای مطرح شده برای نیاسینامید تنها محدود به اشکال خوراکی نمی شود و انواع فرآورده های موضعی حاوی این ترکیب نیز در راستای درمان برخی از بیماریهای پوستی نظیر آکنه و اگزما کمک کننده هستند.

اما چرا این ترکیب ظرف مدت زمان کوتاهی به جایگاهی قابل ملاحظه در میان محصولات مراقبت از پوست دست یافته است؟ یکی از مهم ترین مزایای نیاسینامید به عوارض جانبی اندک آن مربوط می شود. به عنوان نمونه این ماده مغذی سبب گرگرفتگی و برافروختگی پوستی نخواهد شد و از این رو برای پوست های حساس بسیار مناسب خواهد بود.

با وجود شباهت در اسامی، نیاسینامید با نیاسین متفاوت است. هرچند هر دوی آنها انواع مختلفی از ویتامین ب 3 محسوب می شوند و بدن نیز قادر به ساخت نیاسینامید از مکمل های دریافتی حاوی نیاسین است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که مقدار زیادی نیاسین در بدن وجود داشته باشد. تریپتوفان هم یکی از آمینواسیدهایی است که قابلیت تبدیل به نیاسینامید را در اختیار دارد.

مزایای نیاسینامید

به طور کلی نیاسینامید می تواند به ساخت پروتئین در پوست و همچنین جلوگیری از فرار رطوبت از آن در جهت به حداقل رساندن آسیب های محیطی یاری برساند. فواید دیگر این ترکیب شگفت انگیز طبق گزارشی از مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا به صورت زیر است:

- ایمنی: نیاسینامید به ساخت کراتین کمک می کند. کراتین نوعی پروتئین است که نقش ارزشمندی در استحکام و سلامت پوست بر عهده دارد.

- سد چربی: ترکیب مورد نظر در ایجاد یک سد سرامیدی (لیپیدی) تاثیر دارد که می تواند رطوبت پوست را حفظ کند. این عملکرد برای همه انواع پوست ضروری خواهد بود به خصوص اگر پوست دچار اگزما و یا خشکی شدید شده باشد.

- مبارزه با قرمزی و ناهمواری: نیاسینامید سبب کاهش التهاب شده و قرمزی ناشی از اگزما، آکنه و سایر بیماریهای التهابی پوست را رفع می کند.

- تغییر ظاهر منافذ: یکی از مزایای ثانویه این ترکیب به دنبال صاف و مرطوب نگه داشتن پوست، کاهش طبیعی اندازه منافذ باز به مرور زمان است.

- تنظیم چربی: مزایای مربوط به احتباس رطوبت فقط به کسانی که پوست خشک دارند باز نمی گردد. نیاسینامید همچنین می تواند میزان روغنی که توسط غدد چربی تولید می شود را تنظیم و از افزایش بیش از حد آن جلوگیری کند.

- محافظت از آسیب های نور خورشید: نیاسینامید می تواند همزمان سلول های پوستی سالم را بازسازی و در عین حال از آنها در برابر آسیب های ناشی از اشعه ماورا بنفش محافظت کند.

- درمان هایپرپیگمانتاسیون: طبق برخی از مطالعات انجام شده که یکی از آنها توسط آکادمی درماتولوژی آمریکا منتشر شده است، غلظت 5 درصد نیاسینامید قادر به روشن کردن لکه های تیره به مرور زمان خواهد بود. این تاثیرات مثبت به طور معمول پس از 4 هفته استفاده منظم نمایان می شوند و احتمال می رود که مربوط به تحریک افزایش تولید کلاژن باشد.

- کاهش خطوط ریز و چین و چروک های پوستی: نیاسینامید در غلظت مذکور همچنین قادر به کاهش برخی از علائم آسیب های ناشی از افزایش سن و نور خورشید از جمله خطوط ریز و چین و چروک های پوستی خواهد بود.

- محافظت از استرس اکسیداتیو: نیاسینامید به ساخت سلول های پوستی کمک کرده و در عین حال از آنها مقابل فشارهای محیطی مانند نور خورشید، آلودگی، سموم و به خصوص استرس اکسیداتیو محافظت می کند.

- درمان آکنه: به نظر می رسد که نیاسینامید برای آکنه های شدید و به ویژه اشکال التهابی پاپول مفید باشد. بدین ترتیب با گذشت زمان مصرف کننده محصولات موضعی حاوی نیاسینامید ضایعات کمتر و بهبود بافت پوست را تجربه می کند.

نکات قابل توجه

داشتن یک رژیم غذایی متعادل بهترین راه برای دریافت ریز مغذی های ضروری مانند ویتامین ب 3 است. با این حال مصرف مکمل ها باید طبق نظر پزشک یا داروساز صورت گیرد. علاوه بر این فرم های موضعی نیاسینامید از جمله انواع سرم هایی که در بازار هستند، تاثیر مناسبی بر ارتقا سطح کیفیت پوست دارند.

به طور کلی مواد غذایی زیر حاوی درصد بالایی ویتامین ب 3 هستند:

- تخم مرغ

- غلات

- سبزیجات سبز

- لوبیا

- ماهی

- شیر

لازم به ذکر است که هیچ راهی برای تضمین تاثیر مواد مغذی در رژیم های غذایی بر سلامت کلی پوست وجود ندارد. تنها روش مطمئن در راستای هدف گیری اختصاصی پوست، استفاده از اشکال موضعی خواهد بود.

توصیه می شود که سرم های نیاسینامید هر شب پس از مصرف تونر و پیش از مرطوب کننده به کار روند. گفتنی است که برخی از شوینده های صورت، کرم و ماسک های پوستی حاوی نیاسینامید در ترکیبات خود هستند. با این حال استفاده از سرم های اختصاصی نیاسینامید تاثیر بهتری بر روند درمان خواهد داشت. بر اساس گزارشات متعدد فرمولاسیون های 5 درصدی در درمان هایپرپیگمانتاسیون و آسیب ناشی از قرار گیری در معرض نور خورشید موثر هستند. اما اگر پوست حساسی دارید توصیه می شود که با غلظت های پایین تر روتین مراقبتی خود را آغاز کنید.

به منظور بررسی احتمال حساسیت به نیاسینامید مقداری از محصول را روی دست خود تست کنید و حداقل 24 ساعت منتظر بمانید. اگر پس از این زمان دچار قرمزی، تورم و یا احساس خارش شدید ناحیه مد نظر را شسته و مصرف فرآورده را قطع کنید.

---------------------------------------------------------------------------

بیشتر بخوانید: