عصر ایران؛ دکتر رکسانا دانیالی - آسرولا میوه ای از تیره مالپیگیاسه (Malpighiaceae) و بومی مناطق گرمسیری است که طعم شیرینی دارد و یکی از غنی ترین منابع ویتامین ث به شمار می رود. این میوه معمولا در هندوستان و شمال آمریکای جنوبی کشت شده و به آن گیلاس آسرولا یا گیلاس باربادوس نیز گفته می شود.

در مجموع اعتقاد بر این است که این گیاه بوته مانند از جنوب مکزیک و کارائیب سرچشمه گرفته است. آسرولا میوه هایی مشابه گیلاس تولید می کند که در حقیقت گیلاس نیستند. میوه های این گیاه از دوران قدیم در طب سنتی کاربرد داشته اند و موفقیت آنها به طب مدرن نیز کشیده شده است. مصارف سنتی متداول آسرولا شامل کمک به درمان بیماری های کبدی، اسهال، سرفه و سرماخوردگی بوده است.

اخیرا شرکت های تولیدکننده فرآورده های دارویی و مکمل علاقه زیادی به استفاده از محتوای ویتامین ث آسرولا در محصولات خود نشان داده اند. در این میان ادعاهای مختلفی در زمینه اثرگذاری این گیاه شبه گیلاس وجود دارد که البته همه آنها از نظر علمی به اثبات نرسیده اند و نیاز به اجرای تحقیقات تخصصی بیشتری در این حیطه خواهد بود.

برای نمونه بر اساس مقاله ای که به وسیله انتشارات سیج به چاپ رسیده است، محققان قادر به استفاده از ویتامین ث موجود در آسرولا برای ساخت کلاژن های جدید هستند.

از فواید آسرولای شگفت انگیز

همانطور که گفته شد مهم ترین دلیل شهرت آسرولا، سطح بالای ویتامین ث آن به شمار می رود. به همین دلیل اغلب از آن به منظور درمان کمکی سرماخوردگی یا آنفلوانزا استفاده می شود. همچین میوه های این گیاه به عنوان ماده مغذی آنتی اکسیدانی نیز به شدت محبوب هستند. از این رو تعجب آور نیست که آسرولا گزینه ای مناسب برای تقویت سیستم ایمنی هم محسوب شود.

گیلاس آسرولا شبیه فندق عملکرد قابض دارد که می تواند در راستای درمان آسیب های پوستی، ارتقا قابلیت ارتجاعی پوست و کمک به مشکلات گوارشی موثر باشد. حتی دیده شده که از آن در تولید دهانشویه های ضد میکروبی نیز استفاده می شود. از جمله سایر کاربردهای مفید این گیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- ضد افسردگی

- ضد قارج

- افزایش استقامت ورزشی

- اسهال خونی

میوه های آسرولا به خصوص زمانی که به عنوان غذا مصرف شوند، به غیر از ویتامین ث حاوی مواد مغذی و ویتامین های دیگری نیز هستند که بر افزایش محبوبیت آن تاثیر زیادی داشته اند. هرچند سطح دقیق این محتویات مشخص نیست اما بدن از مصرف آنها بی بهره نخواهد بود:

- کلسیم

- آهن

- نیاسین (ویتامین ب 3)

- فسفر

- ریبوفلاوین (ویتامین ب 2)

- تیامین (ویتامین ب 1)

آسرولا در نقش مکمل

میوه گیاه آسرولا را می توان برای دستیابی به مزایای سلامت محور آن به صورت خام و یا حتی پخته شده استفاده کرد. میوه ها معمولا شیرین و معطر هستند و می توان به منظور نگه داری طولانی مدت آنها را فریز کرد. با این حال از آن جایی که آسرولا بومی ایران نیست و ممکن است دسترسی به آن در کشور دشوار یا حتی غیر ممکن باشد، استفاده از مکمل های حاوی عصاره آن پیشنهاد بهتری خواهد بود.

در کشورهای دیگر و مناطقی که آسرولا بومی آنها محسوب می شود، باز هم مصرف مکمل های این گیاه ارجح است. اما دلیل این انتخاب با وجود دسترسی به میوه تازه چیست؟ میوه های گیلاسی شکل آسرولا ظرف مدت زمان 5 روز پس از برداشت شروع به تجزیه شدن می کنند و بخش زیادی از محتوای مواد مغذی خود را از دست می دهند. حتی آبمیوه آسرولا نیز به راحتی فاسد می شود، مگر اینکه که به آن مواد نگهدارنده افزوده شود.

مکمل های این میوه فوق العاده در اشکال مختلف تولید می شوند:

- کپسول

- قرص

- جویدنی

- عصاره مایع

- پودر

مکمل های پودری شکل طرفداران خاص خود را دارند و از میوه خشک و پودر شده تهیه می شوند. می توانید این فرآورده را به نوشیدنی، اسموتی، آبمیوه و هر نوع مایع دیگر اضافه و میل کنید.

گفتنی است که هیچ مطالعه موثق با تحقیقات بالینی نتیجه بخشی برای پیشنهاد دوز بی خطر آسرولا در دست نیست. بدین ترتیب علاقه مندان می توانند از همان دستورالعمل های مربوط به مکمل های ویتامین ث پیروی کنند، چرا که بخش اعظم آسرولا را این ویتامین تشکیل می دهد.

از عوارض احتمالی آسرولا

اگر در مصرف آسرولا زیاده روی کنید، ممکن است به عوارض مشابه استفاده بیش از حد مکمل های حاوی ویتامین ث دچار شوید و مهم ترین عارضه شناخته شده چیزی نیست جز مشکلات گوارشی. از این رو توصیه می شود دوز این دسته از مکمل ها را مثل مکمل های ویتامین ث تنظیم کنید.

همچنین در صورتی که قصد مصرف دوز بالاتری را داشته باشید، بهتر است این کار را به تدریج انجام دهید. قطع مکمل ها نیز باید به همین ترتیب باشد زیرا با توقف یکباره احتمال وقوع "کمبود ویتامین ث برگشتی" در حالتی که بدن به دوز بالاتری از آن عادت کرده، وجود دارد.

عوارض شایع زیاده روی عبارت اند از:

- اسهال

- اسپاسم های گوارشی

- سرگیجه یا عدم تعادل

- برافروختگی ظاهر

- تکرر ادرار

- سردرد مانند میگرن

- حالت تهوع

- استفراغ

توجه داشته باشید که مقادیر بسیار زیاد گیلاس آسرولا برای مدت زمان طولانی ممکن است منجر به شکل گیری سنگ های کلیوی شوند و مخاطرات جدی برای سلامت فرد ایجاد کنند. چنانچه در ناحیه کمر و پهلو دچار درد و گرفتگی شده اید، بلافاصله با پزشک تماس گرفته و به او مراجعه کنید.

----------------------------------------------------------------------

بیشتر بخوانید: