عصر ایران؛ دکتر رکسانا دانیالی - پنیرک پف نبات با نام علمی Althaea officinalis گونه ای از تیره پنیرکیان است و بومی اروپا، غرب آسیا و همچنین شمال آفریقا به شمار می رود. این گیاه از دیرباز به صورت سنتی درمان خانگی انواع بیماری ها از جمله اختلالات گوارشی، تنفسی و همینطور پوستی بوده است.
محققان معتقد هستند که قدرت درمانی آن تا حدودی به محتوای موسیلاژی گیاه باز می گردد. نه تنها از پنیرک پف نبات به منظور درمان یک سری از مشکلات مرتبط با سلامتی استفاده می شود، بلکه در تولید محصولات پوستی، شربت های سرفه و حتی نوعی شیرینی به نام پف نبات(مارشمالو) هم کاربرد دارد.
امروزه انواع مکمل های حاوی گیاه مورد نظر به شکل کپسول و قرص در دسترس هستند و می توان آنها را از داروخانه ها خریداری کرد. از طرفی دیگر مدل های مختلف چای پنیرک پف نبات نیز در عطاری ها وجود دارند. اما شما تا چه اندازه با این گیاه فوق العاده آشنا هستید؟ آیا چیزی در خصوص فواید آن برای سلامتی انسان می دانید؟
مزایایی که در ادامه معرفی می شوند، با استناد به مقالاتی طبقه بندی شده اند که از طریق مجله تحقیق در طب مکمل و مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا در اختیار علاقه مندان قرار گرفته اند:
محتوای موسیلاژی غنی در ریشه پنیرک می تواند آن را به یک داروی گیاهی مفید برای درمان سرفه و علائم سرماخوردگی تبدیل کند. یک مطالعه با جامعه آماری کوچک در سال 2005 نشان داد که شربت های گیاهی حاوی عصاره ریشه پنیرک پف نبات در تسکین سرفه های ناشی از سرماخوردگی، برونشیت و یا بیماری های دستگاه تنفسی همراه با تشکیل خلط موثر هستند. البته در کنار این ترکیب عصاره آویشن و پیچک نیز تاثیر مطلوبی داشتند.
طی مدت زمان 12 روز، همه 62 شرکت کننده این مطالعه 86 الی 90 درصد بهبود علائم بیماری را تجربه کردند. به نظر می رسد که عصاره ریشه پنیرک پف نبات به عنوان آنزیمی برای کاهش قوام موکوس حبس شده در گلو و مهار رشد باکتری ها وارد عمل می شود. به همین علت است که قرص های حاوی این عصاره به درمان سرفه و تحریکات گلو کمک می کنند.
اثر ضد التهابی ریشه پنیرک پف نبات قادر به تسکین سوزش و تحریکات پوستی به دنبال ابتلای به اگزما و درماتیت است. طبق یک بررسی علمی در سال 2013، استفاده از فرم های موضعی حاوی 20 درصد عصاره ریشه پنیرک و مکمل های خوراکی سبب کاهش سوزش پوست می شود. به گفته دانشمندان این گیاه سلول های خاصی را تحریک می کند که دارای فعالیت ضد التهابی هستند.
علاوه بر این دیده شده که فرم های موضعی ترکیبی حاوی پنیرک پف نبات و داروهای ضد التهابی کورتیکواستروئیدی، سرعت بهبود را افزایش و شدت ضایعات را کاهش می دهند.
یک مطالعه مربوط به سال 2014 به رشته تحقیقاتی اشاره می کند که بر اساس آنها اثر پنیرک پف نبات در تسکین درد به عنوان مسکن به اثبات رسیده است. این موضوع می تواند گیاه مذکور را تبدیل به یک انتخاب عالی برای مقابله با درد به ویژه درد در ناحیه گلو کند.
هرچند این تاثیر ضد دردی از داروهای شیمیایی موجود در بازار کمتر است، اما با توجه به عوارض بسیار محدودتر ترکیبات گیاهی پنیرک می تواند ظرف مدت زمان کوتاهی به جایگاه مطلوبی در این حیطه دست یابد.
پف نبات همچنین دارای این پتانسیل است که به عنوان یک عامل ادرار آور عمل کند. دیورتیک ها به بدن کمک می کنند تا با افزایش تولید ادرار مایعات اضافی را خارج کند و در ادامه سبب پاکسازی کلیه ها و مثانه شود.
تحقیقات دیگر نشان می دهند که عصاره ریشه پنیرک پف نبات از سلامت کلی دستگاه ادراری هم حمایت می کند. با استناد به یک مطالعه در سال 2016، پنیرک پف نبات می تواند تحریکات داخلی و التهاب دستگاه ادراری را کاهش دهد. اثر ضد باکتریایی آن نیز به درمان عفونت های این سیستم کمک زیادی می کند.
یکی دیگر از پتانسیل های پنیرک پف نبات به درمان طیف گسترده ای از بیماری های گوارشی از جمله یبوست، سوزش سر دل و کولیک روده ای باز می گردد.
تحقیقات انجام شده در سال 2011 تایید می کنند که عصاره ریشه این گیاه مزایای بالقوه ای در درمان زخم معده در موش های صحرایی دارد. فعالیت ضد زخم پس از مصرف عصاره به مدت حداقل 1 ماه به روشنی مشخص شد.
تا به امروز پژوهش های مختلفی در راستای تجزیه و تحلیل تاثیر عصاره ریشه پنیرک پف نبات بر سلامت قلب صورت گرفته است. نتایج این مطالعات بسیار امیدوار کننده بوده است و از آن جایی که گیاه نام برده منبعی سرشار از آنتی اکسیدان ها هم محسوب می شود، حمایت از سلامت سیستم قلبی- عروقی دور از انتظار نخواهد بود.
یک مطالعه حیوانی مربوط به سال 2011، اثرات پنیرک پف نبات را در درمان تجمع پلاکتی و التهاب مورد بررسی قرار داد. این شرایط گاهی اوقات با افزایش ریسک بیماری های قلبی همراه است. محققان دریافتند که مصرف عصاره یا مکمل های حاوی آن به مدت حداقل 1 ماه تاثیر مثبت معناداری بر سطح HDL و کمک به حفظ سلامت قلب داشته است.
از جمله دیگر مزایای منحصر به فرد پنیرک پف نبات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک به تسریع فرآیند بهبود زخم
- کمک به تقویت سلامت کلی پوست
- کمک به ترمیم پوشش روده
- فعالیت آنتی اکسیدانی قابل ملاحظه
--------------------------------------------------------------------
بیشتر بخوانید:
*کوهوش سیاه؛ گیاهی همه فن حریف برای بانوان! (+عکس)
*گیاه رستاخیز؛ از فواید تا ایمنی و عوارض جانبی (+عکس و فیلم)
*پنج انگشت؛ معجزه طبیعت از بهبود اختلالات قاعدگی تا کاهش شدت میگرن(+عکس)