برندهایی بزرگی مانند کوکاکولا، "ایر بی ان بی" و "ویزا" میلیون ها دلار برای حمایت مالی از بازی های زمستانی پکن پرداخت کرده اند. این برندها اینک به خاطر سابقه حقوق بشری چین تحت فشار گروه های حقوق بشری قرار گرفته اند.
به گزارش عصرایران، گروه های حقوق بشری میگویند که این برندها با اسپانسری بازیهای زمستانی پکن، از نقض حقوق بشر در چین به ویژه بازداشت غیرقانونی میلیونها اویغور حمایت کرده اند.
مراسم افتتاحیه بازیهای زمستانی پکن روز جمعه (4 فوریه) و با نمایشهایی تماشایی پربرف و یخ در استادیوم "آشیانه پرنده" آغاز شد و رقابت های آن حدود 17 روز طول خواهد کشید.
جمعیت حاضر در استادیوم "لانه پرنده" پکن به دلیل شیوع بیماری همه گیر کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی بسیار کمتر از حد معمول بود. بسیاری از سران بلندپایه دولت ها و شرکت های بزرگ نیز ترجیح دادند در این مراسم شرکت نکنند.
گروهی از معترضان تبتی در 3 فوریه 2022 در اعتراض به بازیهای المپیک زمستانی پکن در لوزان سوئیس به سمت موزه المپیک در این شهر تظاهرات کردند/ عکس: خبرگزاری فرانسه
"جن ساکی" سخنگوی کاخ سفید در ماه دسامبر به نقل از جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که تحریم دیپلماتیک بازیهای المپیک به این معنی است که هیچ کدام از مقامات آمریکایی به خاطر "نسل کشی و جنایات علیه بشریت در استان "سین کیانگ" در این بازی ها و مراسم شرکت نمیکنند.
استرالیا، دانمارک، کانادا، ژاپن، لیتوانی، بریتانیا و نیوزیلند نیز به سرعت از این روند پیروی کردند.
براساس سازمان دیده بان حقوق بشر (HRW)، انتظار میرفت که بسیاری از ورزشکاران که با قربانیان نقض حقوق بشر در چین ابراز همدردی و همبستگی کرده بودند بازیها یا حضور در مراسم افتتاحیه را از دست بدهند. بسیاری از هنگ کنگیها، تبتیها و میلیون ها اویغور در منطقه سین کیانگاز قبانیان حقوق بشر در چین محسوب میشوند.
"عمر کنات" مدیر اجرایی پروژه حقوق بشر اویغورها در این باره گفت: "نمایش المپیک نمیتواند نسل کشی را بپوشاند. درک اینکه چرا برخی احساس میکنند که میتوان دوستی بین الملل و "ارزش های المپیک" را در پکن تجلیل کرد، سخت است".
اعتبار حامیان مالی المپیک در خطر است
شرکت هایی مانند کوکاکولا، برایداستون، اتوس، آلیانز، علی بابا، ایر بی ان بی، تویوتا با وجود گزارشهای مسائل حقوق بشری تا کنون بیش از یک میلیارد دلار برای بازی های 2022 المپیک زمستانی پرداخت کرده اند. شرکت های سامسونگ، "پرکتر و گمبل"، پاناسونیک، اومگا، اینتل و ویزا نیز در پرداخت این یک میلیارد دلار همکاری داشته اند.
"اندرو کرن" استاد تجارت و جامعه در دانشگاه "باث" بریتانیا به فرانس 24 گفت: زمانی که این برندها متعهد به حمایت مالی از المپیک شدند، خود را متعهد کردند که با یک طناب محکم اخلاقی راه روند".
نمایی از اجرای نمایش در مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک زمستانی پکن
وی افزود: از سوی دیگر انتقاد از سوابق حقوق بشری چین به معنای دور شدن از پتانسیل های بزرگترین اقتصاد مصرفی جهان است.
از طرفی و بنا به گفته کمیسیون اجرایی کنگره آمریکا خطاب به 6 نماینده آمریکایی حامی بازیهای المپیک زمستانی در جولای 2021، حمایت از این بازیها به معنای "ارتباط با بازیهای المپیک در بحبوبه نسل کشی" است.
"گیدو پالاتزو" استاد اخلاق تجاری در دانشگاه لوزان سوئیس در این باره گفت: "اگر آنها در مورد حقوق بشر چین موضع بگیرند، با ریسک خشم مشتریان چینی خود مواجه میشوند و اگر این کار را نکنند مشتریان اروپایی و آمریکایی خود را عصبانی میکنند و در نهایت به اعتبار آنها لطمه خواهد خورد".
اگرچه بازیهای المپیک زمستانی در پکن برگزار میشود اما منطقه شمال غربی سین کیانگ در مرکز بحث های حقوق بشری قرار دارد.
سین کیانگ کوهستانی و برفی مقصد نوظهوری برای ورزشهای زمستانی است. تصویری که چین در ابتدای بازیهای زمستانی تلاش به تقویت آن داشت.
تظاهرات یک معترض در مقابل شعبه آلیانز برلین- در 21 ژانویه 2022 . وی نوشته "توقف حمایت مالی" از بازی های المپیک چین را در دست دارد/ عکس: Getty
از طرفی این استان مرکز استقرار شعب بسیاری از شرکت های خارجی است. یک کارخانه بطری سازی کوکاکولا و مراکز اجرایی برای اینتل، تسلا، فولکس واگن و بسیاری از شرکت های خارجی دیگر در این منطقه قرار دارند.
اما سین کیانگ به خاطر اویغورها در سرخط توجه و اخبار بین المللی ظاهر میشود. مقامات چین در این منطقه حدود یک میلیون نفر از اقلیت مسلمان اویغور را در اردوگاه های "کار اجباری" نگه داشته اند و سازمان های حقوق بشری از "شکنجه و نسل کشی" آنها خبر میدهند. پکن این گزارشها را رد میکند و این مراکز را "مراکز آموزش و پرورش حرفهای و کارآموزی" مینامد.
"پالاتزو" در این باره گفت اگرچه بازیهای المپیک زمستانی پکن فقط 17 روز طول میکشد اما توجه به شرکت هایی که در این منطقه فعالیت میکند ممکن است شهرت آنها در آینده را خدشه دار کند.
او افزود: "ریسک های بلند مدت مربوط به حضور شرکت ها در چین است. "آیا آنها در مناطقی از چین فعالیت میکنند که بزرگترین مسائل حقوق بشری در آن مناطق رقم میخورد؟". "این شرکت ها در این مناطق چگونه رفتار میکنند؟".
این استاد دانشگاه لوزان افزود: "شرکت هایی که در استان سین کیانگ فعالیت میکنند و اویغورها را در فعالیت ها یا زنجیره تامین خود به کار اجباری وا میدارند، به مشکل میخورند".
رویکردهای مختلف
در آستانه بازیهای المپیک برخی از شرکت ها اقداماتی را برای فاصله گرفتن از سینکیانگ و جریانات حاکم بر آن انجام دادند.
دو ورزشکار چینی برای روشن کردن مشعل المپیک آماده میشوند، یکی از آنها ورزشکاری از اقلیت اویغور چین است.
حصور یکی از اقلیتهای اویغور در این مراسم قابل توجه بود زیرا چین در این بازی ها به دلیل رفتارش با اویغورها تحت تحریم دیپلماتیک برخی از کشورها قرار گفت/ عکس: خبرگزاری فرانسه
شرکت اینتل به عنوان حامی بازیهای المپیک زمستانی حدود 2 ماه پیش در بیانیه ای از تامین کنندگان خود خواست تا به دلیل محدودیتهای اعمال شده چند دولت و کشور بر روی محصولات استان سین کیانگ چین "اطمینان پیدا کنند که زنجیره تامین آنها از هیچ نیروی کار یا منبع کالا و خدمات سین کیانگ استفاده نمیکند".
علنی شدن این نامه در رسانه های اجتماعی چین به جرقه ای برای تحریم شرکت اینتل تبدیل و باعث عذرخواهی سریع اینتل شد.
دیگر شرکت ها نیز تعهد خود برای انجام تجارت در سین کیانگ را دو چندان کردند. شرکت آمریکایی "برتون" لباسهای تیم اسنوبرد آمریکا در المپیک زمستانی را طراحی کرد و انتظار میرود با تبدیل شدن سین کیانگ به یکی از بزرگترین مقاصد ورزشهای زمستانی در چین فعالیت های این شرکت ها در این استان گسترش یابد.
"کریگ اسمیت" مدیر عامل شرکت "برتون اسنوبرد" شعبه سین کیانگ در چین در این باره به بی بی سی گفت: "ما روی هر آنچه برای بهتر شدن لاژم است، تمرکز می کنیم". وی افزود: "رویکرد منطقه بر پایه به اشتراک گذاشتن لذت استفاده از اسنوبرد" متمرکز است.
حامیانی مانند "کوکا کولا"، ویزا، "پرکتر اند گمبل" ارتباط خود در حمایت از بازیهای زمستانی در کشور آمریکا کم اهمیت جلوه دادند.
کوکاکولا از سال 1928 حامی مالی همه دوره های المپیک بوده است. این شرکت در زمستان سال جاری قوطیهای "لیمیتید ادیشن" نوشابه های خود را که معمولا در چنین رویدادهایی در سراسر جهان به فروش میرسید را تنها در چین عرضه خواهد کرد.
این شرکت مدیران عامل یا سایر مقامات خود را به این بازی ها نمیفرستد.