.png "عصر ایران")
۱۶ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۶ آبان ۱۴۰۳ - ۰۵:۳۰
طلایی ترین درمانگر سیستم گوارشی! (فیلم) پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت روزنامه‌نگاران
روزنامه نگار در آرزوی اطلاع رسانی آزادانه و کامل واقعیت هاست. اینترنت، موبایل هوشمند، شبکه های اجتماعی، پیام رسان ها و شهروندخبرنگاری، به این روند کمک کرده اند.
عصرایران؛ رضا غبیشاوی - به مناسبت 17 مرداد، سالگرد شهادت محمود صارمی خبرنگار ایرانی و روز خبرنگار، این موارد قابل بیان است.
1- چالش ماهیت
روزنامه‌نگاری یکی از پدیده های نوظهور و مدرن در ایران است. با این حال برخلاف سایر پدیده های جدید، همچنان درباره ماهیت و چیستی آن در ایران، بحث و جدل وجود دارد. همچنان درباره ماهیت واقعی رسانه، روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگار، تفاهم و توافق عمومی به ویژه در میان مسؤولان و دولت وجود ندارد.
برخلاف اروپا، که مطبوعات اولیه و رسانه‌ها در ابتدا توسط مردم و با هدف اطلاع رسانی برای مردم شکل گرفتند ورود مطبوعات و دیگر رسانه‌ها به ایران به شکل دیگری رخ داد. "وقایع اتفاقیه" اولین روزنامه جدی و فارسی زبان ایران (بعد از روزنامه خصوصی "کاغذ اخبار") را حکومت، با هدف انتقال اطلاعات دولت به مردم (از بالا به پایین - فعالیت تبلیغات و روابط عمومی) منتشر کرد. روزنامه در 18 بهمن 1229 به همت امیرکبیر و در سال سوم پادشاهی ناصرالدین‌شاه منتشر شد اما محتوای خبرها و نوشتارها و گزارش‌ها امتداد دستورهای پادشاه و احکام و بخشنامه‌های حکومتی بودند. همین روند درباره تاسیس رادیو تلویزیون و خبرگزاری در ایران نیز صادق است.
البته پس از آن روزنامه‌هایی را برخی از مردم منتشر کردند برای اطلاع رسانی از اوضاع مردم و کشور برای حاکمان (از پایین به بالا - روزنامه‌نگاری) اما همیشه در طول تاریخ ایران، تلقی دولت و مسوولان از روزنامه / رسانه به عنوان ابزار اطلاع رسانی دولت برای مردم یعنی تبلیغات و روبط عمومی بوده است و این تلقی اشتباه همچنان ادامه دارد. تفکیک تبلیغات / روابط عمومی از روزنامه‌نگاری بسیار ضروری است. روزنامه نگاری، تبلیغات و روابط عمومی نیست بلکه روزنامه‌نگاری، اطلاع رسانی واقعیت‌ها و نظرات مختلف بر محور منافع و حقوق عمومی است.
مسؤولان رسانه ها و روزنامه‌نگاران را در قالب این دو بخش (تبلیغات و روابط عمومی) می‌بینند و در همین چارچوب، از آنها انتظار کار و فعالیت دارند. این در حالی است که واقعیت و ماهیت اصلی روزنامه‌نگاری، برخلاف این روند، نظارت و نقد و بازخواست مسؤولان به نمایندگی از مردم است. لازمۀ این کار نیز حفظ استقلال روزنامه‌نگاران و رسانه‌هاست. رسانه و روزنامه‌نگار حتی اگر زیرمجموعه بخش دولتی و حقوق بگیر آن باشد اما باید در اطلاع رسانی و بیان واقعیت‌ها و نظرات مختلف، از آزادی و استقلال حرفه ای برخوردار باشد.
2-پیشنهاد
برای تقویت و بهبود وضعیت اجتماعی - اقتصادی روزنامه نگاران، خبرنگاران و رسانه ها پیشنهادات و اصلاحات زیر مطرح می شود.
- لغو الزام به دریافت مجوز برای راه اندازی رسانه ها و اکتفا به ثبت مشخصات رسانه جدید در دفاتر دادگستری یا وزارت فرهنگ (شبیه آنچه که برای ثبت شرکت ها اتفاق می افتد)
- لغو انحصار صداوسیما و امکان راه اندازی رادیو و تلویزیون خصوصی در ایران
- حبس زدایی از مجازات و جرایم مربوط به فعالیت رسانه ای روزنامه نگاران و خبرنگاران و تبدیل آن به مجازات های دیگر از جمله جریمه مالی یا خدمات اجتماعی
- اعطای مصونیت به خبرنگاران و روزنامه نگاران در مسیر کشف و افشای فساد
- لغو توقیف مطبوعات و رسانه ها و تبدیل آن به مجازات های دیگر از جمله مجازات مالی یا خدمات اجتماعی یا ...
نکته: اجرای موارد بالا، همسو با قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی 57 است.
3- قانون اساسی
قانون اساسی ایران نقاط قوت متعددی درباره روزنامه نگاری و فعالیت رسانه ای دارد که برای تقویت رسانه و روزنامه نگاری ایران چاره ای جز تاکید بر این اصول نداریم.
اصل 3: "دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف اصل دوم، همه امكانات خود را برای امور زیر به كار برد:" یکی از این موارد، "بالابردن سطح آگاهی های عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر" است.
اصل 9: هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی كشور آزادیهای مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات، سلب كند.
اصلو 23: تفتیش عقاید ممنوع است و هیچكس را نمیتوان به صرف داشتن عقیدهای مورد تعرض و مؤاخذه قرار داد.
اصل 24: نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند، مگر آنكه مخل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد. تفصیل آن را قانون معین می كند.
اصل 25: بازرسی و نرساندن نامهها، ضبط و فاش كردن مكالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلكس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هرگونه تجسس ممنوع است، مگر به حكم قانون.
اصل 37: اصل، برائت است و هیچكس از نظر قانون مجرم شناخته نمیشود، مگر اینكه جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد.
اصل 44: بخش دولتی شامل كلیه صنایع بزرگ، صنایع مادر، بازرگانی خارجی، معادن بزرگ، بانكداری، بیمه، تأمین نیرو، سدها و شبكههای بزرگ آبرسانی، رادیو و تلویزیون، پست و تلگراف و تلفن، هواپیمایی، كشتیرانی، راه و راه آهن و مانند اینها است كه به صورت مالكیت عمومی و در اختیار دولت است.
اصل 166: احكام دادگاهها باید مستدلّ و مستند به مواد قانون و اصولی باشد كه بر اساس آن حكم صادر شده است.
اصل 168 : رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی است و با حضور هیئت منصفه در محاكم دادگستری صورت میگیرد. نحوه انتخاب، شرایط، اختیارات هیئت منصفه و تعریف جرم سیاسی را قانون بر اساس موازین اسلامی معین میكند.
اصل 175 :در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افكار با رعایت موازین اسلامی و مصالح كشور باید تأمین گردد
4- فناوری جدید ارتباطی
روزنامه نگار در آرزوی اطلاع رسانی آزادانه و کامل واقعیت هاست. اینترنت، موبایل هوشمند، شبکه های اجتماعی، پیام رسان ها و شهروندخبرنگاری، به این روند کمک کرده اند. این پدیده ها، نه تهدیدی برای روزنامه نگاری و روزنامه نگاران، بلکه کمک بزرگ و بی سابقه ای برای آنهاست البته به شرطی که هدف اطلاع رسانی واقعیت باشد و نه تلاش در عکس آن. این امکانات جدید، برای اولین بار در تاریخ، هدف روزنامه نگاران را محقق کرده اند.
5- خبر جعلی
خبر جعلی یکی از تهدیدات دنیای معاصر است که می تواند زندگی بشری را دستخوش چالش های بزرگی کند به ویژه که علاوه بر افراد، هم اکنون در سطح جهان، شرکت ها و موسسات و ارتش ها و دولت ها و ... نیز وارد بازی تولید و انتشار خبر جعلی شده اند. پادزهر خبر جعلی، ارتقای سواد رسانه ای برای عامه مردم و فعالیت رسانه ها و روزنامه نگاران حرفه ای است. ارتقای سواد رسانه ای مردم هم در نتیجه آموزش مستقیم به آنها و فعالیت رسانه های حرفه ای است.
6- رسانه واقعی
ایران نیازمند رسانه و روزنامه نگاران حرفه ای و واقعی است. رسانه های ارگان و تبلیغاتی و شبه رسانه ها با وجود شبه خبرنگاران و شبه روزنامه نگاران، چاره کار نیست و تنها انحراف و گمراهی را عمق می بخشد. اینها نه تنها جای خالی رسانه واقعی و روزنامه نگاری واقعی را پر نمی کنند بلکه مسوولین را هم به خطا می اندازند و دچار مشکل می کنند.
بدون حضور و فعالیت روزنامه نگاران حرفه ای و رسانه های حرفه ای، نه تنها مرجعیت اطلاع رسانی از داخل به خارج از کشور منتقل می شود بلکه اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی تضعیف و اداره کشور با چالش های بزرگی روبه رو می شود. ریزش برج های متروپل آبادان و ادامه بحث و جدل عمومی درباره زنده یا مرده بودن عبدالباقی از جمله مثال های کوچک مرتبط با این بحث است.
7- سنگرسازان بی سنگر
روزنامه نگاران و خبرنگاران، مصداق "سنگرسازان بی سنگر" ند. آنان برای کشف حقیقت، برای اطلاع رسانی بر مدار واقعیت ، برای دفاع از حقوق و منافع مردم، تلاش می کنند و کمترین توجه و تمرکز را بر حقوق و شرایط کاری - اقتصادی - صنفی خود دارند. به امید روزی که روزنامه نگاران و خبرنگاران، جایگاه واقعی خود را بیابند.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
احتمال وجود «حیات فرازمینی» درماهِ یخزدۀ اورانوس این علائم نشانه پوکی استخوان است یک امکان ویژه برای کاربران اپل، به زودی «مایکروسافت» یک مرکز داده چوبی میسازد این ۸ میوه قاتل سنگ های کلیه هستند نتانیاهو ، وزیر دفاع را برکنار کرد / وزیر خارجه اسرائیل ، وزیر دفاع شد / وزیر خارجه جدید کیست؟ شب شگفتیها در لیگ قهرمانان؛ رئال و سیتی زمین خوردند / پیروزیهای تاریخی و شکستهای سنگین مواد غذایی تببر و خوردنیهای مضر برای تب نخستوزیر سابق اسرائیل: نتانیاهو دیوانه شده/ تغییر در راه است ۱۴ شهر که بهترین آب و هوا را در جهان دارند؛ از سن دیگو آمریکا تا سیدنی استرالیا گالانت: بر سر ۳ مسأله با نتاتیاهو اختلاف داشتم پنتاگون: گالانت یک شریک قابل اعتماد بود واکنش عارف به یک مصوبه کنکوری النصر با درخشش رونالدو و تالیسکا، العین را در هم کوبید سپاهان انتقام بازی رفت را گرفت؛ پیروزی شیرین مقابل شارجه