۱۹ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۹ آبان ۱۴۰۳ - ۰۰:۳۶
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۹۹۰۱۲
تعداد نظرات: ۶۳ نظر
تاریخ انتشار: ۱۸:۲۸ - ۲۸-۰۴-۱۴۰۲
کد ۸۹۹۰۱۲
انتشار: ۱۸:۲۸ - ۲۸-۰۴-۱۴۰۲

در ستایش واژۀ «ماهینگی» به جای «قاعدگی» و «پریود»

در ستایش واژۀ «ماهینگی» به جای «قاعدگی» و «پریود»
باورتان می‌شود وقتی فرهنگستان واژه‌های دانشگاه، ارتش، پدافند و دادگستری و خود واژۀ واژه را ساخت (‌5 واژه که اکنون بسیار رایج است) 5 شخصیت بسیار مشهور و بسیار معتبر از درِ مخالفت وارد شدند و حتی به ریشخند گرفتند؟

   عصر ایران؛ مهرداد خدیر-  فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ابلاغیه‌ یا اصلاحیه‌ای به رئیس انجمن علمی پزشکی حقوقی ایران خواسته است به جای کلمات «پریود» و «قاعدگی» از واژۀ «ماهینگی» استفاده شود. فرهنگستان البته واژۀ «دشتان» را نیز مناسب دانسته است. (نامه جنبه دستوری ندارد و به بحث‌های تخصصی هم توجه نشان داده است).

در ستایش واژۀ «ماهینگی» به جای «قاعدگی» و «پریود»

  «دشتان» را اول بار خانم شهلا زرلکی پژوهش‌گر ادبیات و واژه‌شناس به کار برده و در توضیح آن گفته بود دشتان را در «اَوِستا» یافته اما پیداست که ماهینگی در دهان بهتر می‌چرخد و فهمِ معنیِ آن آسان‌تر است.

 با این حال برخی رسانه‌ها و فعالان فرهنگی به جای استقبال به تمسخر روی آورده یا در عنوان خبر علامت تعجب گذاشته‌اند. در نگاه این اشخاص هر معادل‌سازی لطیفۀ «کش‌لقمه» به جای «پیتزا» را فرایاد می‌آورد. در حالی که ساختۀ فرهنگستا‌ن نبود بلکه تراوش ذهن خلاق نویسنده یک فیلم‌نامه بود و تازه آن هم قشنگ است. مگر نمی‌گوییم کش‌مکش یا کشاکش. چرا نگوییم کش‌لقمه؟!

  مخالفت‌ها یا تمسخرها یا جدی نگرفتن‌ها دلایل مختلفی دارد:

 1. در هر اتفاقی عده‌ای می‌گویند مگر مشکل اصلی ما این است؟ با این نگاه هر کاری عبث و هجو است. چه مسابقۀ فوتبال باشد چه واژه‌گزینی. در حالی که زندگی متنوع است. بله. در تخصیص بودجه باید اولویت قایل شد و مثلا ارز دارو ارجح است. اما از بام تا شام نمی‌توان تنها به قیمت مرغ و تخم‌مرغ و سررسید وعده‌های آقای رییسی اندیشید چون موج سنگین گذر زمان می‌گذرد.

2. برخی تصور می‌کنند این واژه‌ها را شخص غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی می‌سازد و چون به لحاظ سیاسی با او مشکل دارند و مجلس یک‌دست و بی‌کیفیت کنونی را دست‌پخت او می‌دانند قضاوت درباره واژه‌ها را هم با نگاه سیاسی درمی‌آمیزند.

  این در حالی است که آقای حداد لیسانس فیزیک و دکتر فلسفه است و اگرچه اهل قلم و نوشتن است اما واژه‌گزینی کاری بسیار تخصصی است. مصوبه اخیر را  هم خانم نسرین پرویزی ابلاغ کرده نه حداد عادل. پس این بهانه باطل است. بهترین گواه نیز همین متن از نویسنده این سطور که منتقد رویکرد سیاسی آقای حداد است اما فرهنگستان را نیکو می‌داند.

 3. بعضی از اهل رسانه می‌گویند چون کلمه جا افتاده است واژۀ تازه به ارتباطات لطمه می‌زند. اما خودشان کلماتی مانند "یارانه" را به وفور به کار می‌برند. در حالی که قبل‌تر گفته می شد "سوبسید" و حتی "سوبسیت"! در فوتبال نسل‌های پیش از کلماتی چون گلر استفاده می‌کردند اما بچه‌های امروز می‌گویند دروازه‌بان. قدیمی‌ها هموز می‌گویند "بک" و امروزی‌ها مدافع.

 اینها همه واژه‌های تازه است و اتفاقا رسانه است که جا می‌اندازد یا باید جا بیندازد. کما این که اگر قرار بر توزیع "کالابرگ" باشد هم این اصطلاح جا می‌افتد. در دهه 60 اما می‌گفتند "کوپِن" یا "کوپُن".

 

4.از فرهنگستان انتقاد می‌شد چرا نسبت به واژه‌های عربی حساس نیست و تنها فرنگی‌ها را تغییر می‌دهند. در حالی که فرهنگستان رضاشاه به قصد پارسی‌سازی ایجاد شد و شهرداری به جای بلدیه/ دادگستری به جای عدلیه/ شهربانی به جای نظمیه حاصل همین دوران است. (جالب است بدانید وقتی واژۀ پرونده ساخته شد تمسخر می‌کردند که به دوسیه بگوییم پرونده؟ چند نفر امروز معنی دوسیه را می‌دانند؟!) قاعدگی اما فرنگی نیست و معادل آن هم پارسی است. این را دیگر چرا نباید برتافت؟

5. این که فرهنگستان زبان و ادب فارسی در جمهوری اسلامی ایران با حاکمیت فقیهان معادل مثبتی برای قاعدگی می‌سازد در‌خور ستایش است نه سرزنش. چون قاعدگی زن در فرهنگ مذهبی بار مثبت ندارد ونگاه طبیعی به آن از دستاوردهای جهان مدرن است.

در ستایش واژۀ «ماهینگی» به جای «قاعدگی» و «پریود»

   در قرآن کریم در سوره بقره آیه 222 آمده «دربارۀ گرفتاری ماهانۀ زنان می‌پرسند. بگو: " یک نوع پلیدیِ رنج‌آور است." در این دوره از هم‌بستری با زنان کناره بگیرید. به آنها نزدیک نشوید و چون پاک شدند آن‌سان که احکام خداوند ایجاب می‌کند با آنها آمیزش کنید. همانا خداوند توبه‌کنندگان و پاکیزه‌کاران را دوست می‌دارد.» - [ترجمۀ خانم دکتر طاهرۀ صفارزاده]

  پس مطابق فرهنگ مذهبی به جای ماهینگی باید آلودگی و رنج یا مطابق ترجمۀ بالا " پلیدی رنج‌آور" می‌گذاشتند اما این کار را نکردند و با نگاه امروزین ماهینگی را ابداع کردند و چه بسا اگر فرهنگستان، شورای نگهبان داشت با شرع تطبیق نمی‌داد و آن را رد می‌کرد.  

  قرآن البته به جنبه بهداشتی قضیه توجه داشته و در آن زمان جز این نمی‌شد توضیح داد ولی با نگاه سنتی همان معادل باید به کار می‌رفت نه ماهینگی که در آن شباهت به ماه هم مستتر است و زن به خاطر یک رخداد طبیعی تکریم شده نه تحقیر. این جای سرزنش و تعجب دارد؟ وقتی مذهبی‌ها سکوت کرده‌اند یا رییس فرهنگستان که همه از ارتباطات او آگاه‌اند مُهر تایید زده صدای روشن‌فکران سکولار باید دربیاید؟!

6. باورتان می‌شود وقتی فرهنگستان واژه‌های دانشگاه، ارتش، پدافند و دادگستری و خود واژۀ واژه را ساخت (‌5 واژه‌ای که اکنون بسیار رایج و مفهوم و آشناست) 5 شخصیت بسیار مشهور و بسیار معتبر از درِ مخالفت وارد شدند و حتی به ریشخند گرفتند؟ آن 5 شخصیت ادبی و فرهنگی و تاریخی اکنون درگذشته‌اند اما 5 واژه و یکی خودِ واژۀ واژه بر زبان همگان است.

  آن 5 نفر اینها بودند: عباس اقبال (‌دربارۀ دانشگاه)، سید حسن تقی‌زاده ( دربارۀ واژۀ واژه)، دکتر خسرو فرشید‌ورد ( ارتش)، دکتر سید‌جعفر شهیدی (‌پدافند) و عبدالله مستوفی هم دربارۀ دادگستری. پس مخالفت‌های اولیه مسبوق به سابقه است و تازگی ندارد.

  نویسنده این سطور هم بر ساخت برخی کلمات مانند پیام کوتاه به جای اس‌ام‌اس نقد داشت و دیدیم آنچه دکتر کزازی به تنهایی ساخت (‌پیامک) رایج شد و این گزاره هم که قبل از رواج بهتر است ساخته شود درست است مانند ماهواره. اما در مورد «قاعدگی» تنها بحث کلمه نیست. یک فرهنگ است و از این منظر هم باید ستود.

  کما این‌که در جوامع امروز نگاه به «یائسگی» هم تغییر کرده زیرا زن تنها با باروری، داوری نمی‌شود تا از 50 یا پنجاه‌و‌چند سال به بالا که احتمال باروری او کمتر و کمتر و منتفی می‌شود انگ یأس و نومیدی بر زنانی بنشیند که بر خلاف گذشته پیر به حساب نمی‌آیند و به عکس اتفاقا یکی از هراس‌های لذت از رابطۀ سالم و مشروع که فرزند ناخواسته است زدوده شده و به خاطر همین به جای یائسگی هم کلمه فرنگی به کار می‌رود و حالا به سادگی می‌شود گفت بی‌ماهینگی.

  بله. کلمه در رمان و شعر می‌شکوفد. واژه‌ای که در شعر احمد‌رضا احمدیِ تازه از دست رفته یا شاملو بنشیند (‌کلماتی چون سم‌ضربه) طبیعی‌تر است تا با بخشنامه‌های دستوری اما "قاعدگی" به دلایل پیش‌گفته حکایت جدایی دارد و ابتکار فرهنگستان، ستودنی است.

 

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۶۳
در انتظار بررسی: ۵۹
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
United States of America
۱۸:۴۰ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
18
67
آفرین
پاسخ ها
علی
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۰۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
توی آیه ۲۲۲ سوره مبارکه بقره فقط لفظ اذی اومده چطور اذی رو پلیدی رنج آور ترجمه کردید، در صورتی که فقط معنی رنج و سختی میده و مطلقا پلیدی معنی ندارد اگه پلیدی بود باید از واژه رجس استفاده میشد.
عصر ایران

از ترجمه خانم صفارزاده استفاده شده. در پاسخ دیگری توضیح دادیم.

روجا
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۴۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
در ادامه آیه از کلمات " تطهرن " و " یطهرن " استفاده بشود این دو واژه دلالت می کنند که باید باید رجس و پلیدی باشد تا بعد دست به تطهیر و پاکی زد . خانم دکتر صفار زاده ترجمه و تفسیر به رای نکرده اند.
ناشناس
Belgium
۱۸:۴۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
15
57
آفرین که این کورسوی امید ما را روشن نگه می‌دارید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۱۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
14
50
شیوا و گیرا نوشتید، و مثل همیشه استدلال و منطق کلام شما به سختی جایی برای مخالفت می‌گذارد. واژه " ماهینگی" در گفتمان غیر زیست‌شناختانه پذیرفتنی است، اما آنجا که بناست از این واژه برای آموزش پدیده‌ای زیستی در مدرسه استفاده شود، احتمال ایجاد کج‌فهمی یا بدفهمی دارد. واژه " پریود" مفهوم تکرارپذیری این پدیده در "دوره" و یا مدت زمان مشخص را نشان می‌دهد که می‌تواند تعداد روزهای آن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد ( گاه حتی هر ۲۱ روز و یا هر ۴۰ یا ۶۰ روز) در حالیکه با گفتن ماهینگی دوره ۳۰ روزه فرض شده است.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۰:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
دوره چهل روزه و شصت روزه معمولا استثناست.
ناشناس
Netherlands
۱۹:۱۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
5
36
حتی صادق هدایت هم با برخی کلمات نوین مشکل داشت.دوسیه وکوپن که از زبان فرانسوی آمده اند وانتلکتوئل های آنزمان(مثل همین صادق هدایت)بیشتر این کلمات فرانسوی را بکارمی بردند.کلمه (مرسی) را هم همانها جا انداختنددرقدیم کلمات بیشتر شکل عربی خود را در زبان داشت. مثل یومیه(روزانه)-قتاله(کشنده)و دهها هزار کلمه مثل همین نظمیه وعدلیه که نوشتید.طهران با طای دسته دار هم در راستای عربیزه کردن کلمه تهران بود(درزمان قاجار)
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
آفرین! چه با سواد!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۲۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
122
17
چه عجب قلمت چرخید یک نیمچه نگاه مثبتی به یک رویداد یا تصمیم دولتی کردی هر چند کمی نیش قلم هم به عملکرد استاد حداد عادل زدی
یه کم از منفی بافی یا بهتر بگویم نگارش مغرضانه و منفی بیرون بیا
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۳:۳۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
بعد از عیان شدن مدیریت مشعشع دولت متبوع جنابعالی، بسیار ....هستید که هنوز از عملکرد این افراد دفاع می کنید
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
98
12
بله دوستان بیمار و مشکل دار اصلاحاتی به تمسخر پرداختند
ناشناس
Netherlands
۱۹:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
3
24
کلماتی که امروز مهجورند ولی قدیم رایج بود مثل دوستاقخانه(زندان)بصل النخاع(پیازه مغز)علوم معقول ومنقول(الهیات)یاور(سرگرد)کلنل(سرهنگ)تذکره(پاسپورت).روادید(ویزا).اگر کمی فکرکنم شاید تا دویست تا بتونم نام ببرم.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
11
35
موافقم آفرین به نویسنده
محمدرضا
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۳۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
12
42
درود بر آقای مهرداد خدیر با توجیه های منطقی توضیح متقن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۵۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
3
25
درود.واژگانی که برگردانشان به فارسی تلفظ راحتی داشته باشد معمولا در بین مردم رایج میشوند.مثل گوشی به جای موبایل و پیامک به جای اس ام اس...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۰۰ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
9
17
یادم هست وقتی عبارت رسانه های همگانی به جای وسایل ارتباط جمعی به کار برده می شد همه مسخره می کردند. اما آن قدر این عبارت در رادیو و تلویزیون به کار برده شد که کاملاً جا افتاد.
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۰۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
6
14
قاعدگی و پریود، موضوع و مفهوم نو و وارداتی نیست که بخواهیم در ستایش «ماهینگی» بگوییم و بنویسیم. در فرهنگ های مختلف محلی، انواع واژه و اصطلاح در این خصوص وجود دارد. مثلا در بخش هایی از فارس از اصطلاح «در سر بودن» استفاده می کنند . این سر همانند «شیر» بیشه و «شیر»خوردن و «شیر» آب هست. معنای «سر» با فتح سین، همان از نو، آغاز، دوره و قاعده هست و به معنای کله نیست. حتی میگویند فلانی «در سره» یا «تو سره» و حتی در طول دوره گویند «داره سر میشوره» . اصطلاح «در سر بودن» حتی از لحاظ لغوی نیز دقیقا همان معنی پریود و قاعده را می دهد. شاید حتی در برخی فرهنگ ها و محل ها واژه های زیباتر و با معنی تری هم باشد که میشد از آن ها استفاده کرد.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۱۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
10
15
فوتبال ننویسید
بنویسید پا به توپ
عصر ایران دکتر کزازی توپان را ساخته است.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۴۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
توپان سالها پیش از تولد جلالادین کزاز ی وجود داشته است مردم کُرد زبان به هر نوع بازی با توپ " توپان " می گویند.
ناشناس
| United States of America |
۲۳:۳۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
در کردستان از قدیم می گفتند: توپینه یا توپانه
عصر ایران با این وصف دکتر کزازی با توجه به کرمانشاهی بودن از همین پیشینه استفاده کرده. مشکل توپان البته این است که فوتبال یگانه ورزش با توپ نیست و توپ و پاست. کما این که اعراب هم فوتبال را به کره القدم برگرداند که هر دو در آن باشد.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
قابل توجه جناب نویسنده ! جلال الدین کزاز ی اصالتا نه کُرد هستند و نه کرمانشاهی ! کزاز ی اصالتا اهل کزاز شهرستان شازند استان مرکزی است که معمولا فارس زبان با مخلوطی از کُردی، لری، لکی صحبت می کنند خانواده کزاز ی بعدها به کرمانشاه مهاجرت کرده اند.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۴۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
دکتر کزازی کرمانشاهی نیست " کزاز " بخشی و دهستانی در شهر " شازند " در فاصله حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری اراک هستند. مشهور است که امداد او برای زیارت کربلا از کرمانشاه عبور می کنند و در بازگشت و اقامت جند روزه در کرمانشاه تثمیم به مهاجرت به کرمانشاه می کنند و پدر بزرگ او از روحانیون معمم و مبلغین بوده است و کرمانشاه را برای این امر و سکونت انتخاب کرده اند.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۱۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
12
15
کش لقمه رو دیگه توجیه نکنید تو فرهنگ واژگان ما نمیگنجه
گناه ما چیه به ترمینال عادت کردیم و پایانه به زبونمون نمیچرخه
علی
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۳۰ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
2
15
اصل آیه: وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ ۖ قُلْ هُوَ أَذًى فَاعْتَزِلُوا النِّسَاءَ فِي الْمَحِيضِ ۖترجمه: و سؤال کنند تو را از عادت شدن زنان، بگو: آن رنجی است (برای زنان) در آن حال از مباشرت آنان دوری کنید.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۲۵ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
بله در قرآن به معنای رنج و اذیت آمده و ایشون عامدانه بد ترجمه کردن و اتفاقا بار منفی که قبلا در تمام فرهنگ ها بود رو برداشته و فقط نزدیکی که از لحاظ پزشکی هم زیانبار هست و منع کرده و نه چیز دیگه ای رو.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۳۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
1
10
واژه men/o در لاتین به معنی ماه است و اصطلاح پزشکی قاعدگی می شود mensturation که ترجمه فارسی آن همین واژه ماهینگی است.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۵۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
چنین واژه من در آوردی در زبان لاتین وجود ندارد حالا همه لینگویست شده اید.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۵۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
Mene در زبان یونانی به معنی ماه است و menusteation از این ریشه یونانی اخذ شده است.
مهدی
Canada
۲۰:۵۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
5
30
چرا ماهینگی؟ آیا واژه ( ماهانگی ) زیباتر ، گویاتر و آشناتر نیست؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۷:۵۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
درسته الان هم خیلی از افراد از کلمه ماهانگی یا ماهیانه استفاده می کنند.
ناشناس
| Singapore |
۱۰:۲۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
اینجور باشه ی عده هم میگن دوره، از ماهانگی هم بهتره، ماهانگی?. اصلا ب مردا چه، خانما باید راحت باشن
الیاس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۱۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
9
8
عالی بود. با نویسنده موافقم
سپند
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۲۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
2
32
ما در هرمزگان هنوز هم می گوییم «دشتن »—ینی بالای ت یه دونه ضمه بذارید! —که میشه همان «دشتان» مردم هرمزگان هنوز دستکم در ایران بیشترین واژگان پارسی را بکار می برند که حتی اونهایی که ادعای پارسی اصیل بودن دارند هم براشون آشنا نیست صرفا بخاطر استفاده بی رویه از واژگان عربی؛ درحالیکه ما همسایه عربها هستیم اما هرگز از واژگان عرب—مگرنسل جدید—-استفاده نمی کنیم!
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۳۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
مبارزه با کلمات عربی همون کاری که رضا شاه می کرد و شکست خورد.
عصر ایران

نویسنده هم به پارسی سره باور ندارد. بسیاری از کلمات عربی در فارسی جامه پارسی پوشیده اند و معنی یا تلفظ دیگر دارند. مثل انقلاب و سلام و تحکیم. اگر پارسی گرایی افراطی صورت بگیرد در فهم متون کلاسیک دچار مشکل می‌شویم. در متن گفته شده کسانی که از فرهنگستان انتقاد می کردند چرا عربی ها را برنمی‌گرداند...


در باره پارسی نویسی البته وقتی می‌توان به جا ظلم نوشت ستم آیا ستم بهتر نیست تا ظلم که کودک نوآموز ما نمی‌داند با ظ بنویسد یا ز یا ذ یا ض؟

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۵۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
5
2
پیامک را فرهنگستان ساخت چرا به کزاز ی نسبت می دهید کزاز ی متخصص واژه های قرون وسطایی است.
عصر ایران فرهنگستان پیام کوتاه را ساخت. بعد از پیامک دکتر کزازی تغییر دادند. مثل چرخ بال که به جای هلی کوپتر ساختند بعد که هیأتی به تاجیکستان رفت دیدند به هلی کوپتر می گویند بال گرد و آمدند و اصلاح کردند.
ناشناس
Singapore
۲۲:۰۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
7
7
از نظر پزشکان نمیدونم و قطعا کلمات علمی باید جای خودشون و مفاهیم واضح داشته باشند اما به عنوان خانم راحتی من در برقراری ارتباط مهمتر از هر چیز دیگه ست حالا میخواید شما بفرما به زن ارج گذاشتن و فلان، مهم اینه من حس راحتی دارم و من حس ارج گذاشتن دارم یا نه، پریود واژه ای روان و گویاست و به راحتی قابل استفاده ست و از قضا من نیاز ندارم برای جامعه سنتی موضوعی مطرح کنم پس هرگاه از این واژه استفاده کنم با قشری که قراره در تعامل باشم راحت گزینش میکنم و راحت حرفمو بدون وجود فکر مزاحم سنتی به اشتراک میزارم و حتی واژه عادت ماهیانه حس چندش داره
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۱۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
7
0
از فردا ماهینگی هم به جوک های بیشمار ما افزون می‌شود و بی‌شمار جوک با استفاده از کلمه " ماهینگی " خواهند ساخت که من تا حالا صد تا جوک در باره " ماهینگی " دریافت کردم!
عصر ایران

در متن آمده این نوع مواجهه با واژگان تازه سابقه دارد. وقتی کلمه پرونده به جای دوسیه ساخته شد اسباب تمسخر بود اما حالا به عکس شده و کسی نیست که معنی پرونده را نداند یا دوسیه به کار ببرد. در افغانستان نمی گویند دانشگاه چون فرهنگستانی نبود این واژه را بسازد اما ببینید با کلمه دانش چند واژه ساخته شده: دانشگاه، دانشجو، دانشکده، دانشنامه، دانشیار، دانشمند، دانشور، دانش سرا، دانش پژوه....


اشاره شد که در آغاز صادق هدایت هم سخره می کرد اما بسیاری از همان واژه ها رایج شده. نقش رسانه ها مهم است. تا قبل از برنامه رامبد جوان کلمه خندوانه نداشتیم اما به شیوه پرویز شاپور خنده و هندوانه را با هم امیخت و شد خندوانه!

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۴۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۸
25
7
"سوزینگی" هم برای کسانی که ۴۴ ساله از صحت عملکرد شورای نگهبان می سوزند
پاسخ ها
عبدالله
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۶:۳۰ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
مؤدبانه نود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۲۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
11
3
توی همون نمایش خانگی که شماها می پرستید یه برنامه ساختن به یار میگن هلپر(helper)
عصر ایران

نمی پرستیم. برای این که فرزندان مان از کسالت صدا و سیما به ابتذال برخی شبکه‌های ماهواره‌ای پناه نبرند شبکه نمایش خانگی را گزینه مناسبی برای سرگرمی می‌دانیم. بین صفر و صد اعداد فراوان دیگری هم هست. نگرانی این است که شبکه نمایش خانگی را اگر به صدا و سیما بسپارند مخاطبان آن هم ریزش کند. اینها پرستش است؟!

ناشناس
United States of America
۰۲:۱۰ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
2
6
... برخی واژه های جایگزین خیلی نامسمی هستند و اگر مسمی باشند حتی با تمسخر هم جایگاه خود را پیدا میکنند مانند پیامک
ولی واژه چرخبال واژه نامسمایی بود و هیچ وقت هم کسی به هلیکوپتر نمیگوید چرخ بال
نام مک دونالد با چند میلیون دلار از برادران مک دونالد خریداری شد صرفا به خاطر اینکه اسمش راحت بر زبانها میچرخید و جذاب بود
و بخش بزرگ موفقیت این برند هم اسمش است
در همین داخل کشور کلی سایت فروش اجناس دسته دوم داشتیم ولی دیوار بابت مسخره بودن اسمش جا افتاد
میگفتن برو بزن تو دیوار !
و سوالی که پیش می اید که مگر روزی چند واژه میسازند که سالی چند واژه اعلام میشود که خیلیهای انها جا نمی افتد
به هر شخصی حقوق ماهیانه بدهید و بگویید از صبح تا شب بنشین و فقط به فلان واژه جایگزین فکر کن قطعا واژه گان بهتری میتواند بسازد.
گاهی در یک اهنگ خواننده کلمه ای را برای اولین بار به کار میبرد که سالها در فرهنگ ما استفاده میشود
حتما قرار نیست معنی یک چیز در واژه ان نهفته باشد که مثلا بگوییم ماهینگی که یعنی ماهانه برای ماده ها اتفاق می افتد
چه ایرادی دارد واژه ای باشد که هیچ ربطی به این قضیه نداشته باشد ؟
در برخی شهرها همین الان عادتی یا عادت ماهیانه میگویند یا قاعدگی
پریود بین جوانان شهری رایجتر است
در خصوص کلمات عربی که گفتید گاهی کلماتی که ما معرب کرده ایم در هیچ کشور عربی وجود ندارد
ما از کلمه خروج و ورود استفاده میکنیم و میگوییم عربی است
ولی مخرج و مدخل رایج است و هیچ جای هیچ شهر عربی خروج نمیبینید
یا استعمال دخانیات ممنوع
ممنوع التدخین است و چیزی به اسم دخانیات ندارند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۲:۴۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
4
5
پس حالا دیگه «اوکی» شد؟ مرسی! یعنی که.... فارسی امروزی مخلوطی از پارسی، عربی، ترکی و روسی است و چونکه علم و فنون و صنعت و قوانین را از روسیه و اروپا (اول از فرانسه و بعد انگلیس و بعد از آلمان و امریکا) وارد کردیم ....هنوز در آموختن آن جای بحث هست.... پس باید قبول کنیم که پالایش و مترادف سازی فرع بر اصل آموختن آن است.
دوش، ماشین، کابل، گاز، نفت، بنزین، گازوئیل، جت، موبایل، مترو، اتوبان، موتور سیکلت، پلیس، تلفن، تلویزیون، اینترنت، ماکارونی، چای، قهوه، لاستیک، آچار، آمپول، کپی، کامپیوتر، پرینتر، دکتر (که این روزها فراوان داریم....)، رادیو، کولر، شوفاژ، پمپ، کلت، توپ، فوتبال، والیبال، بسکتبال، جودو، کاراته، ویزا، دلار، یورو، پلاستیک، ژنراتور و بسیاری از کلمات عربی در حقوق و قوانین و اسناد و احکام دادگستری از این وارداتی ها هستند...... اوکی؟ مرسی!
ناشناس
Australia
۰۴:۰۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
7
یه متنی هم من خوندم یه جا راجع به مقاومت در مقابل استفاده از واژگانی مثل گلبرگ و کاسبرگ و .. بود، جالب بود. نکته اینه که احتمالا این در فرهنگ ما ریشه داره که تغییر رو به راحتی نمی‌پذیریم در حالی که انگلیسی‌زبان‌ها به راحتی کلمات جدید رو می‌پذیرن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۵:۲۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
7
2
حالا چه اصراری برای تغییر بوده
مگه تلویزیون تلفن موبایل و واژه های کاملا مصطلح که بومی شده رو باید تغییر داد ؟ فارسی سازی خوبه ولی نه به قیمت مواجهه با کلمات عام و مفهومی که ماهیتا بومی شده هستند
در پریود و دشتان وجود ناراحتی وارد تکرار شونده برای بانوان و ضرورت در نظر گرفتن این موضوع مستتر است
ولی ماهانگی و ماهینگی دلالت بر یک واقعه عادی ماهانه است که گویی مثل چرخش خورشید و ماه است
بی جهت با فرهنگ و ادبیات مفهومی شایع به دلایل سیاسی بازی نکنیم
دکتر نسیمه ستایش
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۰۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
2
8
امیدوار هستم، حداقل فرصتی برای من پیش بیاید که از بنده به عنوان پیشنهاد دهنده این واژه حداقل بپرسند علت این پیشنهاد چه بوده؟ واقعا جای بسی تاسف هست. ایا حداقل بهتر نبود کسی که توانسته فرهنگستان رو در خصوص واژه متقاعد کند در جامعه هم این سوال میشد و اگر به تمام انتقادات آنها اگر جواب علمی داده نمی شد شروع به انتقاد می کردند.
عصر ایران باعث افتخار است که پیشنهاد دهنده مخاطب این نوشته است. فرصت در اختیار شماست.
وطن
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۰۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
10
متفکران عزیز فکری هم برای واژههای عربی دارید؟؟!
زنوزی
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
13
2
شما پارس جوها که همه چیز مملکت رو در اختیار دارین؛ بگم که فقط با تعصب تو این یه مورد برخورد میکنید بدون اینکه جمیع جهات رو در نظر بگیرین؛ حساسیت شما هم بیخود هست. مردمان دور و اطراف ما ابدا همچین تعصبی در مورد لغت سازی ندارند؛ یعنی هیچ جا واژه اختراع نمیکنند؛ ما همه اینا رو به حساب ضعف فارسی میذاریم.
امیر
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۱۱ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
1
3
واژه قشنگی ست جامی افتدقبلا ماهانه هم گفته میشدپس سابقه همدارد
خلیل آقا
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
0
دستتون درد نکنه
فقط تعداد دفعاتی که ار فعل ستودن و مشتقاتش استفاده شده زیاده
در ضمن تصور میکنم با توجه به آثار استاد جلال ستاری، دشتان بیشتر به معنای اولین ماهینگی باشه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
3
4
چرا ترجمه ایه را غلط انجام دادی
عصر ایران

ترجمه‌ای انجام نداده‌ایم. بلکه عین ترجمه خانم دکتر صفار زاده را نقل کردیم. دلیل انتخاب ترجمه خانم صفار زاده هم این بود که ایشان خانم است و هوای خانم‌ها را دارد و حتی در ترجمه آیه مشهور "الرجال قوامون علی النسا" قوامون را به پیشکار برگردانده است.


  بله. در ترجمه های دیگر رنج و اذیت‌کننده آمده نه پلیدی رنج آور اما در مجموع نگاه به آن به عنوان پدیده‌ای منفی است و همان طور که توضیح داده شده به قصد هشدار به مردان است تا در این چند روز خاص فاصله بگیرند.


 نگاه به زندگی مدرن نکنید که روابط زناشویی به دلایل مختلف سرد شده. در حجاز آن زمان به خاطر جغرافیا میل جنسی در مردان بسیار شدید بوده و در ایام قاعدگی هم دست برنمی‌داشتند و در واقع این آیه هم در صیانت از زنان است.

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
9
3
ربط دادن کلمه ماهینگی به شورای نگهبان را به حساب ندانستن بذاریم یا... ؟
آخه مگه در اسم گذاری کسی دعوا داره؟ واقعا وضعیت نویسندگی بی در و پیکره که هر چیزی رو مینویسیم
عصر ایران در متن آمده اگر فرهنگستان شورای نگهبان داشت. یعنی اگر نهاد بالاسری تطبیق دهنده با شرع داشت تایید نمی کرد چون این کلمه بار مفهومی «رنج» یا «پلیدی» را نمی رساند. شورای شهر نهاد بالادستی فرمانداری را دارد و به همین خاطر وقتی شورای شهر قبلی تغییر نام خیابان هایی به مهندس بازرگان و فروغ فرخ زاد را تصیب کرد فرمانداری تهران تایید نکرد و عملیاتی نشد. اینجا هم آمده اگر. نویسندگی هم بی در و پیکر نشده. مخاطبان داوری می کنند. نکند بابت هر نوشته باید از اداره ای یا جایی مجوز بگیریم؟
محمدجواد
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۴۶ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
6
4
من واژه دورگی (دوره گی) یا دورانه ( کوتاه شده دوره ماهیانه) را پیشنهاد می کنم چون یه مفهوم پریود نزدیکترند.
رضا ن.
Germany
۱۱:۰۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
2
5
تا معیار ارزش گذاری جناب خدیر چه باشد؟ خب اینرا هم میگفتید چه بودجه دولتی سنگینی این سازمان میگیرد تا مثلا دوتا کلمه فارسی ابداع یا نوآوری بکند که برخی واقعا خنده دار هستند مثل کش لقمه برای پیتزا! و صدها واژه تمسخرآمیز دیگرشان...! این حضرات کارمند آنجا بیشتر پاسدار زبان عربی هستند تا فارسی یا پارسی!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۱۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
8
1
من مخالفم به یک دلیل مهم:
"جلوگیری از خودبزرگ بینی و خوشیفتگی ایرانیان"
تبعات این احساس، بسیار بزرگ و خسارت بار هست.
ترجیحم اینه که مردم بیشتر بتونند با بقبه دنیا ارتباط بگیرند.

فکر کن همسر رئیسی تو ونزوئلا قدمت آمریکا و ایران رو مقایسه کرده،
یا جواد خیابانی تو گزارش فوتبال قدمت عراق 100 ساله رو در مقابل ایران مسخره میکنه. میتونی حتی رد پاش رو در سیاست کلی خارجی ببینی

این عدم توانایی درک دنیای امروز، بخاطر خود بزرگ بینی و خود جدا بینی از بقیه دنیاست
عصر ایران راه آن مجال مانور به واژگان بیگانه است؟ البته برای آن که ارتباط را حفظ کنیم نوشتیم مانور!
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۳۵ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
راه حل نیست.
اصلا همین کلمه "بیگانه" که استفاده کردید، بار منفی زیادی داره چون بجای خارجی استفاده کردید.
اما بیگانه به معنی غریب هم هست.
قاعدگی یا پیتزا برای شما واژه غریبی هست؟
یا کاملا خودی و آشناست؟

این کار دیگه نمیشه جایگزین کردن کلمات غریب با آشنا.
میشه مبارزه با ارتباط گرفتن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۳ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
16
کاش در متون حقوقی هم این کارا بکنن تا وقتی یه قولنامه ماشین جلومون می زارن درونیم حق و حقوقمون چیه؟
اسقاط کافه خیارات الخیار غبن و التدلیس
عصر ایران بله. واقعا وقتی اکثیریت نمی دانند «اسقاط کافه خیارات» چرا نباید فارسی و همه کس فهم نوشت؟
پاسخ ها
ناشناس
| Norway |
۱۵:۳۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
یعنی وسط کافه خیار قسطی نخور!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۴ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
2
7
یکی از بهترین مقالاتی که از جناب خدیر در این چند سال خوندم. یک واژه گزینی ساده را بستری کردند برای طرح چند موضوع متفاوت. اتفاقا اون بند که به نگاه متفاوت به یائسگی پرداخته شده بهترین بخششه ولی ندیدم مخاطبان نظر بدن. نگاه جالبی یه. به عنوان یک خانم بسیار ممنونم. لذت بردم. درود بر شما و قلم شما. من به خاطر این چهار خط تشکر جرئت ندارم اسمم رو بذارم. آقرین بر شما که با اسم و با هویت مطالبی چنین عالی مینویسن.
عصر ایران سئاس از نظر لطف شما. اما نام گذاشتن یا نوشتن با نام جرأت نمی خواهد. برخی از مخاطبان نام می گذارند و غالبا ترجیح می دهند اسمی نگذارند.
حسین
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۹ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
3
سایر کاربردهای واژه «أذی» را در قرآن جستجو کردم.
این معانی را بسته به موردش میتواند داشته باشد:
آزار، دردسر، مشقت، رنج
خود واژه هم که همریشه «اذیت» است.

در مجموع، در این آیه به نظرم واژه «مشقت» به مفهوم اصلی نزدیک تر است؛ اگر خودش واژه پارسی نیست.
ناشناس
Germany
۱۳:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
2
حالا چرا ماهانگی نه؟ این که از ماهینگی به گوش آشناتره!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۸ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
1
3
لطفا یه فکری به حال عبارت اطفا حریق بکنید که بینهایت مسخره و نامانوس است. همچنین عبارت کان لم یکن!!!
عصر ایران

اطفای حریق همان آتش نشانی است. کان لم یکن هم معنی متفاوتی در فارسی پیدا کرده که با اصل عبارت فاصله دارد.


کان لم یکن در لغت یعنی بود آنچه بود اما به عبارتی حقوقی تبدیل شده و در معاملات به کار می رود و یه خاطر همین یافتن معادل برای آن دشوار است. چون مفهوم خاص حقوقی به معنی ملغا شدن بر آن مترتب است. ( ملغی شدن).

پاپک
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۲ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
0
3
فردوسی پور همیشه سنگش را به سینه می زنید در برنامه پر بیننده اش ۹۰ نمی دانم چرا اصرار داشت به جای پیامک بگوید پیام کوتاه ؟!?
عصر ایران کاش می گفت پیام کوتاه. اوایل که می گفت اس ام اس بفرستید. این نقد به او وارد است که برخی واژه ها را بی دلیل مصطلح کرد. کلماتی چون کام بک به جای بازگشت. کلین شیت در مواقعی که دروازه بان در مهار موفق بوده و موارد متعدد دیگر و متاسفانه جانشین او هم همین رویه را ادامه می دهد.
مرتضی بهرامی
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۷ - ۱۴۰۲/۰۴/۲۹
3
6
با همه نوشته موافقم و می گویم آفرین!

ولی اینکه از بین این همه ترجمه دقیق، ترجمه صفارزاده را انتخاب کردید، اصلاً کار درستی نیست. اینکه ایشان این طور نرجمه کرده، نشانۀ بی سوادی ایشان است و اینکه اصلا شرایط لازم برای ترجمه قرآن را نداشته است.
حالا شما توجیه می کنید که او زن است، مدافع زنان است و.....
هم اصل استناد آقای خدیر به این ترجمه و هم توجیهات بعدی، همگی مایۀ تأسف و تعجب است.
کلام خداست؛ نمی شود که به دلخواه خودمان و برای جا انداختن مطلبی که مد نظر ماست، آن را ترجمه کنیم. این کار نوعی «تحریف معنوی» است و متأسفم که شما هم از آن دفاع کردید.
من به جای شما بودم، مقاله را بازنویسی می کردم و ترجمه صفارزاده را حذف می کردم یا دست کم، از آن فقط به عنوان دیدگاه یک مترجم استفاده می کردم و ترجمه های دیگر را هم می آوردم.
عصر ایران خانم صفارزاده در ترجمه خود سلیقه خاصی داشت ولی هرگز انگ بی سواد به یک استاد تمام دانشگاه که چند زبان را در حد اعلی می شناخته و در میان روشن فکران و نیروهای مذهبی چهره بسیار معتبری بوده نمی چسبد. اتفاقا چون خانم بوده این ترجمه انتخاب شد ولی ترجمه های دیگر هم چندان تفاوت ندارد و با اصل موضوع مغایرت ندارد.
داستان خاندان مدیچی که از روستا آمدند و اروپا را متحول کردند: خطای تک تخصص بودن چیست؟! گاردین : در حادثه آمستردام ؛ هواداران اسرائیلی آغازکننده تنش بودند! لیبرمن : یهودیان اروپا به اسرائیل مهاجرت کنند عراقچی : هیچ وقت از تهاجم روسیه به اوکراین حمایت نکرده ایم رئیس اسرائیل : حوادث آمستردام ۷ اکتبر را یادآوری کرد/ این حادثه جدی و زنگ خطر است وعده ترامپ به محمود عباس: برای توقف جنگ تلاش خواهم کرد اتهام جدید آمریکا به ایران : فردی به نام فرهاد شاکری را برای ترور ترامپ اجیر کرده بود! عراقچی : جمشید شارمهد رهبر یک گروه تروریستی بود / اگر خانواده اش مایل باشند، ما مشکلی نداریم که کالبد شکافی صورت گیرد دختر امام خمینی(ره) : غزه و لبنان به حمایت ما نیاز دارند تا بمانند و مقاومت کنند سقوط سنگ در جادۀ هراز یک فوتی برجای گذاشت آکسیوس : در تماس تلفنی ترامپ با زلنسکی، ایلان ماسک نیز روی خط بود/ رئیس جمهور اوکراین از آنچه که از ترامپ شنید، دلگرم شد صید کوسه ماهیان ممنوع ۷ خاصیت شگفت انگیز کیوی زمان حراج ربع سکه جدید/ آخرین مهلت واریز وجه اعلام شد یونیفل : اسرائیل عمداً نیروهای ما را هدف قرار می‌دهد