گلاب، یک مایع معطر و حاصل تقطیر گلبرگهای گل محمدی ایرانی با بخار آب است و گاهی از آن به عنوان یک رایحه طبیعی ملایم به عنوان جایگزینی برای عطرهای حاوی مواد شیمیایی استفاده میشود. گلاب علاوه بر بوی خوش، خواص دیگری هم دارد.
سابقه استفاده از گلاب به بیش از هزاران سال پیش و حتی به قرون وسطی بازمیگردد و اینطور گمان میرود که منشأ آن ایران کنونی باشد. گل محمدی با نام علمی Rosa Damascena از غنچه تا عصاره، کاربردهای فراوانی دارد و پیشینهی پرورش آن در ایران به زمان هخامنشیان برمیگردد و از ایران به دمشق و سپس به اروپا راه پیدا کرده است.
گلاب به طور سنتی هم در محصولات زیبایی و هم در محصولات خوراکی و نوشیدنی استفاده میشود. از دیگر مزایای گلاب برای سلامتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. کاهش التهابات
یکی از اصلیترین فواید گلاب، خاصیت ضدالتهابی قوی آن است. این ویژگی میتواند به درمان بیماریهای داخلی و خارجی کمک کند. حتی در تسکین سوزش و التهاب ناشی از اگزما یا روزاسه مؤثر است. خواص ضد باکتریایی گلاب باعث کاهش آکنه میشود.
۲. بهبود گلودرد
درمان پزشکی برای گلودرد، اغلب مصرف آنتی بیوتیک است، اما از اثرات ضدباکتریایی گلاب هنوز هم به طور سنتی برای تسکین گلودرد استفاده میشود.
۳. پیشگیری و درمان عفونت
گلاب دارای خواص ضدعفونیکننده است و میتواند از عفونتها پیشگیری کرده یا آنها را درمان کند؛ برای همین است که از گلاب در انواع درمانهای طبیعی و دارویی استفاده میشود. به طور مثال، گلاب در قطرههای چشمی برای درمان موارد ورم ملتحمه استفاده میشود و خواص ضدعفونیکننده و ضد درد آن به درمان بیماری چشمی کمک میکند.
۴. خواص آنتیاکسیدانی
گلبرگهای گل محمدی و روغن آن حاوی آنتیاکسیدانهای قوی است که از سلولها در برابر آسیب محافظت میکند. این آنتیاکسیدانها دارای اثرات بالقوه در جلوگیری از اکسید شدن چربیها هستند و نقش چشمگیری در محافظت سلولی ایفا میکنند.
۵. التیام بریدگی، جای زخم و سوختگی
گلاب دارای خواص ضدعفونیکننده و ضد باکتریایی است و میتواند به تسریع بهبود زخمها و مبارزه با عفونت ناشی از بریدگیها و سوختگیها کمک کند.
۶. تقویت خلق و خو
گلاب دارای خواص ضد افسردگی و ضد اضطرابی قوی است. یک مطالعه حیوانی در سال ۲۰۱۱ نشان داد که گلاب میتواند سیستم عصبی مرکزی را در موشها آرام کند. این ویژگی نشان از اثرات ضد اضطراب و ضد افسردگی گلاب دارد.
۷. تسکین سردرد
از گلاب و اسانس آن معمولاً در رایحهدرمانی برای تسکین سردرد استفاده میشود. این ممکن است به دلیل اثرات تنشزدای گلاب باشد.
۸. خاصیت ضد پیری
گلاب به دلیل خواص ضد پیری اغلب در محصولات زیبایی استفاده میشود و در صورت استفاده موضعی، چین و چروک را کاهش میدهد.
۹. تسکین مشکلات گوارشی
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۰۸، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد گلاب میتواند تأثیر مثبتی بر هضم غذا داشته باشد، ناراحتیهای گوارشی را تسکین دهد و ترشح صفرا را بهبود ببخشد.
همچنین میتوانید از گلاب برای تهیه دمنوش گلاب یا چای استفاده کنید که خاصیت آبرسانی دارد.