فکر اتخاذ یک رژیم غذایی سالمتر احتمالاً در بسیاری از مواقع فکر ما را مشغول میکند، اما اغلب برای افراد چالش برانگیز است که به نیت خود عمل کنند. اما دلایل خوبی برای اصرار به این تغییر رژیم غذایی وجود دارد، چرا که این انتخاب نه تنها بر سلامت ما تأثیر میگذارد، بلکه بر سلامت سیاره ما نیز اثرگذار است.
به گزارش ایسنا، سیستمهای غذایی مسئول تولید یک سوم انتشار گازهای گلخانهای جهان هستند. اگر این گازهای گلخانهای کنترل نشوند، احتمالاً به اندازه کافی گرمایش اضافی ایجاد میکنند تا میانگین دمای زمین را به بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد در دهه ۲۰۶۰ برسانند.
اکنون تحقیقات جدید، آلودگی هوا را نیز در فهرست مشکلات ناشی از دامپروری قرار داده است. پرورش حیوانات به طور ویژه منبع اصلی انتشار آمونیاک است. این گاز گلخانهای با سایر آلایندهها واکنش نشان میدهد و ذرات ریزی تشکیل میدهد که میتواند باعث مشکلات سلامتی مانند بیماریهای قلبی عروقی، سرطان ریه و دیابت شود.
این مطالعه جدید که در مجله Nature Communications منتشر شده است، نشان میدهد که تغییر رژیمهای غذایی فعلی به رژیمهای سالمتر و گیاهی میتواند از ۲۳۶ هزار مرگ زودرس در سراسر جهان جلوگیری کند و تولید ناخالص داخلی جهانی را به سادگی با بهبود کیفیت هوا افزایش دهد.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۱۹ بیش از چهار میلیون مرگ زودرس مرتبط با آلودگی هوا رخ داده است و کشاورزی و دامپروری مسئول تقریباً یک پنجم این مرگها است.
پژوهشگران میگویند: ما بررسی کردیم که اگر مردم در سراسر جهان به سمت رژیمهای غذایی سالمتر و بهتر برای محیطزیست بروند، چه اتفاقی برای کیفیت هوا میافتد. این رژیمها شامل رژیمهای انعطافپذیر با گوشت کمتر، رژیمهای گیاهخواری بدون گوشت و رژیمهای وگان بدون محصولات حیوانی هستند.
آنها میگویند، نتایج ما نشان میدهد که تغییر به سمت رژیمهای غذایی گیاهی میتواند به طور قابلتوجهی آلودگی هوا را کاهش دهد. مناطقی که دارای دامهای زیادی هستند، مانند بلژیک، هلند، شمال ایتالیا، جنوب چین و میانه غربی ایالات متحده که مثلا در ایالت آیووا، به ازای هر انسان، هشت خوک وجود دارد، کاهش قابل توجهی در غلظت ذرات ریز مشاهده خواهند کرد.
پژوهشگران افزودند: کیفیت بهتر هوا منجر به سلامتی بیشتر میشود. ما دریافتیم که با اتخاذ رژیمهای غذایی انعطافپذیر میتوان از بیش از ۱۰۰ هزار مرگ زودرس در سراسر جهان جلوگیری کرد. دستاوردهای سلامتی ناشی از هوای تمیزتر نیز به مزایای حاصل از خوردن یک رژیم غذایی متعادل میافزاید.
این فواید سلامتی با مصرف کمتر محصولات حیوانی افزایش مییابد. به عنوان مثال، اگر همه وگان شوند، تعداد مرگ و میرهای زودرس ناشی از آلودگی هوا ممکن است بیش از ۲۰۰ هزار نفر کاهش یابد یا در اروپا و آمریکای شمالی، اتخاذ رژیمهای غذایی وگان میتواند مرگهای زودرس ناشی از آلودگی هوا را تا حدود ۲۰ درصد کاهش دهد.
هوای پاک یک جنبه اغلب نادیده گرفته شده اما مهم در محیط کار است. تحقیقات نشان داده است که آلودگی هوا باعث کاهش بهرهوری کارکنان در بسیاری از مشاغل مختلف، از مزارع گرفته تا کارخانهها میشود. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده است که آلودگی هوا بر بهرهوری چینندگان و جمع کنندگان میوهها از باغات تأثیر میگذارد.
به گفته پژوهشگران، برآوردهای آنها نشان میدهد که هوای پاک میتواند تأثیر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد. آنها دریافتند که تغییر به سمت رژیمهای غذایی وگان میتواند تولید ناخالص داخلی جهانی را بیش از یک درصد افزایش دهد که معادل افزایش ۱.۳ تریلیون دلاری است.
بهبود کیفیت هوا بدون شک برای سلامتی و اقتصاد ما مفید است. پژوهشگران میگویند ما استدلال میکنیم که تغییرات رژیم غذایی باید به طور محکم در ردیف سیاستگذاریها قرار گیرد.
پذیرش بیشتر رژیمهای گیاهی یک استراتژی مقرون به صرفه برای مقابله با انتشار گازهای گلخانهای است. اما همچنین نیاز به سرمایهگذاریهای کلان در تجهیزات کاهش انتشار برای سیستمهای دامپروری دارد، مانند زدایندههایی که آمونیاک را از هوا حذف میکنند.
کمتر گوشت خوردن همچنین نیاز به سایر اقدامات شدیدتر برای مهار آلودگی هوا را کاهش میدهد. به عنوان مثال، پژوهشگران قبلاً پیشنهاد داده بودند که ۱۰ میلیارد حیوان را از جنوب و شرق چین دور کنند تا قرار گرفتن مردم در معرض آمونیاک در این مناطق کاهش یابد.
تغییر به سمت رژیمهای غذایی سالمتر و مبتنی بر گیاه، طیف گستردهای از مزایای فراتر از هوای پاک را ارائه میدهد. این مزایا شامل کاهش خطر بیماریهای مرتبط با رژیم غذایی، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و کاهش استفاده از زمین، آب و کودهای شیمیایی برای کشاورزی است.
دستیابی به پیشرفت بلندپروازانه در همه این زمینهها به طور همزمان چالش برانگیز خواهد بود و ما باید بر راه حلهای فناورانه تکیه کنیم.
در تابستان ۲۰۲۳، یک فروشگاه زنجیرهای آلمانی آزمایشی یک هفتهای را برای افزایش آگاهی از هزینه واقعی محصولات غذایی بر سلامت مردم و محیط زیست انجام داد و قیمتهایی که از مشتریان گرفته میشد متناسب با تأثیر محصولات غذایی بر خاک، مصرف آب، سلامتی و آب و هوا بود.
این مفهوم را میتوان به طور گستردهتری به کار برد. اما برای اینکه این سیاست منصفانه و قابل قبول باشد، باید با روشهایی برای استفاده از درآمدهای مالیاتی همراه شود تا اطمینان حاصل شود که مصرف کنندگان در وضعیت بدتری قرار نخواهند گرفت.
مثلا میتوان از راهکارهایی مانند کاهش مالیات بر ارزش افزوده محصولات میوه و سبزیجات و جبران خسارت برای خانوادههای آسیبپذیر استفاده کرد. به این ترتیب، مخارج کلی غذا کنترل میشود و خانوادههای کمدرآمد محافظت میشوند.
سیستمهای غذایی ما همراه با اقداماتی برای هدایت دامپروران در این دوران گذار، میتوانند به سمت پایداری هدایت شوند و به مردم کمک کنند تا به سمت رژیمهای غذایی گیاهی بروند.