دکتر احمد اسماعیلزاده در نشست خبری پویش ملی اطلاعرسانی تغذیه سالم با محوریت نمک یُد دار و لبنیات، گفت: از اول تا هفتم بهمن ماه پویش جدیدی در ادامه پویش ملی سلامت خواهیم داشت.
به گزارش ایسنا، در واقع این پویش جدید با موضوع نمک و شعار « انتخاب همه: نمک کم، اما تصفیه شده یددار» و سپس هشتم تا پانزدهم بهمن ماه با موضوع لبنیات و شعار «از کودکی تا پیری، لبنیات دوست سلامتی» برگزار خواهد شد.
او تاکید کرد: یکی از عوامل خطر عمده فشارخون مصرف نمک زیاد است. طبق تحقیقات صورت گرفته مصرف نمک در کشور ما دو برابر حد استاندارد است.
وی افزود: توصیه ما این است که استفاده از نمک طعام در غذا و استفاده از نمک در سر سفره غذا کاهش یابد و همان میزان کم مصرف هم نمک یددار و تصفیه شده باشد.
خاک کشور ما ید کمی دارد و در ۴۰ سال گذشته یکی از برنامههای موفق وزارت بهداشت ریشه کنی کمبود ید در کشور به دنبال اجرای برنامه غنی کردن نمک با ید بوده است و تاکید ما این است که سازمان غذا و دارو بر اساس استانداردهای موجود به هیچ کارخانهای اجازه تولید نمک بدون فرایند تصفیه کردن و اضافه کردن ید را نمیدهد.
وی افزود: بر این اساس مردم باید بدانند نمکهای بازار تحت عنوان نمک دریا، سنگ نمک، نمک صورتی و... مجوز سازمان غذا و دارو را ندارد. این نمکها حاوی مقدار زیادی فلزات سنگین هستند که سرطانزا هستند و سنگ کلیه ایجاد میکنند و اگر افراد از این نمکها استفاده کنند دچار کمبود ید شده و در نتیجه عوارضی مثل سقط جنین، عقب ماندگی و اختلالات ذهنی رخ میدهد.
وی افزود: در مورد لبنیات گاهی اطلاعات غلطی به مردم داده میشود که باید اصلاح شود تا مصرف لبنیات کاهش نیابد. مطالعات نشان میدهد که اگر مصرف لبنیات به اندازه کافی باشد خطر سرطان روده بزرگ کاهش مییابد و در جلوگیری از پوکی استخوان موثر است. مردم باید روزانه دو تا سه واحد لبنیات در روز مصرف کنند.
او ادامه داد: وزارت بهداشت با کمک وزارت رفاه برنامههای حمایت تغذیهای را دنبال میکند و یارانههای معیشتی در گروههای مدنظر ارائه میشود.
اسماعیلزاده درباره اجرای برنامه شیرمدرسه، بیان کرد: این برنامه به جز یک یا دو استان که وزارت آموزش پرورش در حال رفع مشکل آنها است، در سایر استانها در حال اجرا است. این برنامه از آذر ماه با بودجه ۴هزار میلیارد تومانی آغاز شده است. در تمام مدارس ابتدایی دولتی طرح دو بار در هفته اجرا میشود و ارزیابی اثربخشی آن انجام خواهد شد.
وی با تاکید بر لزوم کاهش مصرف نمک نیز اظهار کرد: جایگزینهای متعددی برای نمک مانند سرکه، آبغوره، آبلیمو و... وجود دارد تا غذا طعم بگیرد و لزومی ندارد به همه غذاها نمک اضافه کنیم. اگر میخواهیم نمک یددار تصفیه شده به غذاها اضافه کنیم برای اینکه ید به بدن برسد باید نمک را اواخر پخت اضافه کرد چون حرارت زیاد و مداوم ید را از بین میبرد.
او تاکید کرد: منشاء ید آب دریا است و برخی که به مردم اطلاعات غلط میدهند همین موضوع را پررنگ میکنند که نمک دریا بهتر است؛ درحالی که موقع گرقتن نمک دریا مدت زیادی در معرض تابش آفتاب قرار میگیرد و ید آن از بین میرود پس نمک دریا ید خیلی کمی دارد.
از طرفی روی جلد نمکهای دریا عناوینی مانند «غنی از کلسیم» ، «غنی از منیزیم» و... مینویسند؛ درحالی که ما هیچ وقت نمک را برای تامین کلسیم و منیزیم مورد نیاز بدن نمیخوریم؛ چون نیاز بدن ما فراتر از این است پس نمک وظیفه تامین املاح مورد نیاز ما را ندارد.
اسماعیلزاده ادامه داد: نمک باید در بستههای رنگ تیره در جای خشک و خنک نگهداری شود.
وی درباره مصرف روغن نیز گفت: روغنهای مصرفی نسبت به چند سال قبل اصلا قابل مقایسه نیست، دهههای قبل روغنهایی میخوردیم که غنی از اسید چرب ترنس بودند اما اکنون روغنهای مایع گیاهی به وفور وجود دارد و یارانه دولت در بسته سبد معیشتی هم به روغن مایع گیاهی تاکید کرده است. وزارت بهداشت البته پروژههایی در راستای حذف اسیدهای چرب ترانس از روغنها دارد.
او تاکید کرد: در مورد مصرف چیپس و پفک خوشبختانه صنعت تولید آنها به قدری پیشرفت کرده است که چیپس و پفکهای بسیار کم نمک تولید میشود. نمیتوان جلوی صنعت را برای تولید گرفت اما در لیست غذاهای آسیبرسان به سلامت هر غذایی که ممکن است به سلامت آسیب برساند قید میشود و طبق قانون مجلس از آنها مالیات گرفته میشود تا مردم کمتر سراغ آن بروند.
البته در علم تغذیه هیچگاه ممنوعیت برای خوردن یک ماده غذایی وجود ندارد چون مردم از غذا خوردن لذت میبرند. مشکل زمانی آغاز میشود که موضوعی به عادت تبدیل شود و مثلا کسی هفتهای سه بار چیپس و پیتزا بخورد.