در این مقاله درباره علائم، علل و روشهای تشخیص و درمان این عارضه میگوییم. با ما همراه باشید.
به گزارش چطور، روماتیسم ستون فقرات یا همان اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی التهاب است که مفاصل ساکروایلیاک ستون فقرات را درگیر میکند. مفاصل ساکروایلیاک یکی از بزرگترین مفاصل بدن و رابط بین ستون فقرات و لگن است. دقیقتر بگوییم، این مفاصل محل اتصال ساکروم (آخرین بخش مثلثیشکل ستون فقرات) و ایلیوم (قسمت بالایی و پشتی لگن) است.
درد ناشی از این بیماری معمولا از قسمت پایین کمر شروع میشود، اما ممکن است تا گردن گسترش یابد یا به مفاصل سایر قسمتهای بدن نیز برسد. گرچه بهندرت پیش میآید که این عارضه مفاصل دیگر بدن را هم درگیر کند، این اتفاق غیرممکن نیست. مفاصلی که ممکن است تحتتأثیر این عارضه قرار بگیرند، عبارتاند از:
افراد مبتلا به این عارضه معمولا علائم مشابهی ندارند و بسته به علت ایجاد بیماری، ممکن است ترکیبی از علائم را داشته باشند. کمردرد ناشی از ساکروایلیت (التهاب دردناک در مفاصل ساکروایلیاک) رایجترین نشانه این عارضه است. سایر علائم اصلی عبارتاند از:
ممکن است فرد مبتلا علائم دیگری هم داشته باشد، مانند:
اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی بیماری خودایمنی است. بیماریهای خودایمنی زمانی ایجاد میشوند که سیستم ایمنی بدن بهجای محافظت از بدن، به سلولهای خودی حمله میکند. بهعقیده متخصصان، ابتلا به این عارضه علت مشخصی ندارد.
بر اساس پژوهشها، جهشهای ژنتیکی خاص یکی از مهمترین علل ابتلا به روماتیسم ستون فقرات هستند. جهشهای ژنتیکی تغییراتی در توالی دیانای هستند که در زمان تقسیم سلولی ایجاد میشوند.
گرچه هر کسی ممکن است دچار روماتیسم ستون فقرات شود، این افراد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این عارضهاند:
احتمال ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان در افراد مبتلا به این بیماریها نیز بیشتر است:
افراد مبتلا به این عارضه بیشتر از سایرین در معرض شکستگی ستون فقرات (شکستگی استخوان در ستون فقرات) هستند. سایر عوارض عبارتاند از:
پزشک میتواند با ارزیابی علائم فرد و معاینه فیزیکی این عارضه را تشخیص دهد. ممکن است پزشک حین معاینه فیزیکی از فرد بخواهد که در جهات مختلف خم شود تا دامنه حرکتی ستون فقرات او را بررسی کند. همچنین ممکن است با فشاردادن بخشهای خاصی از لگن یا حرکتدادن پاهای فرد شدت درد در نواحی مختلف را بسنجد.
گرچه هیچ آزمایشی برای تأیید ابتلا به روماتیسم ستون فقرات وجود ندارد، ممکن است پزشک برای تشخیص بهتر چند آزمایش تجویز کند از جمله:
گرچه این عارضه روش درمانی بخصوصی ندارد، برخی روشها ممکن است علائم و تأثیر آنها بر زندگی فرد را کاهش دهند.
فعالیت بدنی منظم سفتی مفاصل را کاهش میدهد و مانع از بدترشدن وضعیت بیمار میشود. معمولا زمانی که افراد مبتلا به روماتیسم ستون فقرات فعالیتی ندارند، کمردردشان شدیدتر است. فیزیوتراپی هم اقدامی مفید برای کاهش دردهای مفصلی است؛ فیزیوتراپیست برای تقویت عضلات ستون فقرات از حرکات کششی و تمرینات خاصی استفاده میکند تا علائم فرد را کاهش دهد.
معمولا جراحی آخرین روش درمان این عارضه محسوب میشود و فقط در صورتی استفاده میشود که فرد علائم بسیار شدیدی داشته باشد که با سایر روشها بهبود نیابند.
علاوهبر پیروی از دستورات پزشک، فرد مبتلا میتواند با اقداماتی التهاب بدن و فشار مفاصل را کاهش دهد. این اقدامات عبارتاند از:
در صورت مشاهده هرکدام از علائم زیر، به پزشک مراجعه کنید: