یخهای قطب شمال در هر دهه 13 درصد کوچک میشود، اما ویروسهای غول پیکر تازه کشف شده میتوانند تا حدودی کاهش آنها را کمتر کنند. ویروسهای غول پیکر که در یخهای قطب شمال زندگی میکنند در واقع میتوانند به کند کردن ذوب یخها و به کاهش گرمایش جهانی کمک کنند.
بر اساس یافتههای منتشر شده در ماه مه در مجله Microbiome، محققان دانشگاه آرهوس دانمارک این ویروسهای غول پیکر را در گرینلند کشف کردند. آنها گمان میکنند که ممکن است رشد جلبکهای برفی سیاه را کاهش دهند که به ذوب یخ کمک میکند.
به گزارش یورونیوز، ویروسهای معمولی حدود 1000 برابر کوچکتر از باکتریها هستند، اما ویروسهای غولپیکر که اولین بار در سال 1981 در اقیانوس کشف شدند، هم از نظر اندازه و هم از نظر ژنوم بزرگتر هستند. آنها میتوانند تا 2.5 میکرومتر رشد کنند که بیشتر باکتریها در حدود دو میکرومتر هستند.
ویروسهای غول پیکر حدود 2.5 میلیون حرف در ژنوم خود دارند؛ یعنی مجموعه کاملی از مواد ژنتیکی موجود در یک ارگانیسم که در DNA آن ذخیره شده است و آنها را بسیار پیچیدهتر از ویروسهای معمولی میکند. بهعنوان مثال، باکتریوفاژها فقط 100 تا 200 هزار ویروس دارند که باکتریها را آلوده میکنند.
آنها در اقیانوسها ، خاک و حتی انسانها یافت شدهاند، اما این اولین بار است که ویروسهای غول پیکر در برف و یخ تحت سلطه ریزجلبکهای رنگدانهای کشف میشوند.
قطب شمال موجودات بسیاری از ماهیهای دریایی و خرسهای قطبی گرفته تا پرندگان، ماهیها، پلانکتونها و جلبکها را در خود جای داده است. هر سال در فصل بهار که خورشید گرم میشود، این جلبکها شروع به شکوفه دادن میکنند و یخی را که روی آن رشد میکند سیاه میکنند. این امر توانایی یخ در انعکاس خورشید را کاهش میدهد و ذوب یخ را تسریع میکند.
یخهای قطب شمال به سرعت در حال کاهش است و منطقه قطبی میتواند تا سال 2040 به طور کامل از یخ خلاص شود، زیرا از دست دادن آن بر دمای جهانی تأثیر میگذارد، رویدادهای شدید آبوهوایی ایجاد میکند، جوامع ساحلی را به خطر میاندازد، ثبات غذا را به خطر میاندازد، به کاهش حیات وحش و خطر انتشار متان از یخهای دائمی کمک میکند.
تیم تحقیقاتی دانشگاه آرهوس، به رهبری لورا پرینی از بخش علوم محیط زیست، نمونههایی از یخ سیاه، برف قرمز و سبز (که همگی حاوی سطوح بالای جلبک هستند)، هستههای یخی و کرایوکونیت (سوراخهایی که بر اثر ذوب رسوبات در یخچال ایجاد میشوند) را در قطب شمال مورد بررسی قرار دادند و یک اکوسیستم پررونق را کشف کردند.
دانشمندان علاوه بر جلبکها، باکتریها، قارچهای رشتهای، مخمرها، پروتیستها (ارگانیسمهایی که نه جانور، نه گیاه خشکی و نه قارچ هستند) که از جلبک تغذیه میکنند و ویروسهای غول پیکری که به نظر میرسد جلبکها را آلوده میکنند، شناسایی کردند.
پرینی میگوید: «ما چیز زیادی در مورد این ویروسها نمیدانیم، اما فکر میکنم آنها میتوانند به عنوان راهی برای کاهش ذوب یخ ناشی از شکوفههای جلبکی مفید باشند. درباره اینکه ویروسهای غول پیکر کدام میزبانها را آلوده میکنند، نمیتوانیم به طور دقیق ارتباط دهیم. ممکن است برخی از آنها پروتیستها را آلوده کنند، در حالی که برخی دیگر به جلبکهای برفی حمله کنند، ما هنوز مطمئن نیستیم.»
دانشمندان در حال انجام تحقیقات بیشتر برای درک بهتر این ویروسها و پتانسیل آنها برای مقابله با ذوب شدن یخهای قطب شمال هستند. این کشف جدید، گامی مهم در جهت یافتن راهحلهایی برای مقابله با یکی از بزرگترین چالشهای زیستمحیطی کره زمین به شمار میرود.