طاسی سر یا بیماری خود ایمنی آلوپسی، کابوسی است که خیلی از جوانان با آن دست و پنجه نرم میکنند؛ عارضهای که ممکن است موجب ریختن بخشی از مو یا همه موهای سر شود و متأسفانه هم در خانمها و هم آقایان شایع است.
به گزارش درمانکده، آمارها نشان می دهد که بیشتر از 7 میلیون نفر در ایالات متحده به نوعی به طاسی مبتلا هستند. معمولاً طاسی و ریزش کامل موها دلایل متفاوتی دارد. عوامل ژنتیکی، استرس و ابتلا به بیماریهای خود ایمنی میتواند از عوامل ایجاد این مشکل باشند. اما امروزه راهکارهای زیادی برای پیشگیری از طاسی و همچنین درمان طاسی سر و آلوپسی وجود دارد.
در شرایط عادی ریزش بین 50 تا 100 تار مو در روز طبیعی است. هر بار که موهای ما میریزد، موهای جدید به سرعت جایگزین میشوند و از همین رو تغییر خاصی در ظاهر فرد ایجاد نمیشود. اما شرایط همیشه اینگونه نیست! در بسیاری از مواقع ریزش تدریجی موها منجر به طاسی دائم یا موقت در فرد میشود.
طاسی سر که با نام آلوپسی نیز شناخته میشود، به وضعیتی گفته میشود که موهای یک ناحیه و یا کل سر شروع به ریزش میکند و اگر درمان نشود، میتواند فرد را به طور کامل طاس کند.
طاسی سر انواع متفاوتی دارد که در مردان و زنان به دلایل مختلفی ایجاد میشود. در ادامه میتوانید با رایجترین انواع طاسی یا آلوپسی آشنا شوید.
شایعترین علت ریزش مو که به دلیل عملکرد هورمونهایی به نام آندروژن ایجاد میشود. این نوع ریزش مو بیشتر در خانمهای بالای 50 سال ایجاد میشود و ابتدا موجب نازک شدن موها و بعد ریزش مو میگردد.
طاسی منطقهای که بیشتر با نام آلوپسی آره آتا شناخته میشود. نوع دیگری از طاسی سر است که موجب از دست دادن موهای یک بخش از سر میشود و بیشتر در خانمها شایع است. در برخی مواقع این نوع طاسی شدت بیشتری دارد و به طاسی سرتاسری موها منجر میشود.
نوع دیگری از طاسی که در اثر حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو ایجاد میشود و موجب ایجاد ریزش موی سکهای یا کلی میشود.
این نوع طاسی که بیشتر در خانمها شایع است، در اثر کشیدن بیش از حد موها برای مدت طولانی ایجاد میشود. درواقع خانمهایی که عادت به کشیدن شدید موها و شینیونهای سنگین دارند و مدام از سشوار و اتوی مو استفاده میکنند، بیشتر به این نوع طاسی مبتلا میشوند.
علائم طاسی سر معمولاً با توجه به نوع آن متفاوت است. اگر طاسی سر به دلیل ابتلا به آلوپسی آره آتا باشد، معمولاً فرد ابتدا ریزش موی سکهای را تجربه میکند. در این شرایط ممکن است موهای بخش کوچکی از سر شروع به ریزش کند. گاهی اوقات موهای ابرو، مژه و ریش و یا کل بدن نیز درگیر این بیماری میشوند.
در برخی شرایط طاسی سر ابتدا با نازک شدن تار موها آغاز میشود و گاهی نیز فرد دچار ریزش موی شدید میشود. در صورتی که ریزش موها در اثر بیماری پوستی ایجاد شود، ممکن است همراه با درد و خارش در پوست سر باشد و فرد در کنار ریزش مو این مشکلات را نیز تجربه کند.
طاسی به دلایل مختلفی ایجاد میشود و ممکن است در هر سنتی و در هر جنسی اتفاق بیفتد. مهمترین عامل طاسی ژنتیک است. درواقع افرادی که در خانوادهشان طاسی ارثی وجود دارد، ممکن است در سنین کمتر نیز با این مشکل مواجه شوند. طاسی سکهای یا آلوپسی موجب ریزش مو در یک ناحیه از سر میشود. در بسیاری از مواقع این مشکل در اثر نوعی قارچ پوست سر ایجاد میشود.
گاهی اوقات نیز ممکن است کشیدن بیش از حد موها سبب ریزش موی سکهای شود. در برخی افراد ممکن است که کاهش کالری دریافتی، کمبود پروتئین، کمبود آهن و روی نیز موجب ریزش مو و در نتیجه طاسی سر شود. بسیاری از بیمارانی که به طاسی سر مبتلا میشوند، تحت استرسهای شدید روانی و فیزیکی قرار میگیرند و این موضوع روی هورمونهای بدن تأثیر میگذارد و زمینه ریزش شدید مو و طاسی سر را فراهم میکند.
بیماری آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است که موجب میشود سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم حمله کنند. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله میکنند و بعد از مدتی منجر به کوچک شدن فولیکولها میشوند و سپس ممکن است رشد مو برای همیشه متوقف شود. گفته میشود که عوامل ژنتیکی، ابتلا به بیماریهایی مثل سندرم دان، بیماریهای مربوط به تیروئید و کبود ویتامین D میتوانند روی ابتلا به آلوپسی مؤثر باشند. در ادامه میتوانید با دیگر علتهای ایجاد طاسی سر آشنا شوید.
اگر به تازگی دچار ریزش مو شدهاید و احساس میکنید که موهایتان یکباره شروع به ریزش کرده است، بهتر است هر چه سریعتر از یک پزشک متخصص پوست و مو کمک بگیرید. زمانی که ریزش موها همراه با علائمی مثل خستگی، کاهش وزن، تورم اندامها، تب، مشکلات رودهای و بثورات پوستی همراه باشد، باید از یک پزشک متخصص برای درمان کمک بگیرید.
در همین ابتدای کار بهتر است بدانید که هیچ درمانی قاطعی برای طاسی و آلوپسی وجود ندارد. اما روشهای درمانی میتوانند به کاهش ریزش مو و رشد سریعتر موی مجدد کمک کنند. درواقع برای درمان طاسی فرد باید مدام تحت آزمون و خطا قرار بگیرد و ببیند که کدام روش برای درمان او مؤثرتر است.
ماینوکسیدیل یکی از رایجترین درمانهای طاسی سر است که البته FDA آن را برای درمان آلوپسی آره آتا تأیید نکرده است. بسیاری از متخصصین پوست معتقد هستند که استفاده از ماینوکسیدیل روی رشد مجدد موها مؤثر است و حتی میتواند به مبتلایان به آلوپسی آره آتا نیز کمک کند. معمولاً حدود 4 تا 6 ماه طول میکشد تا نتایج قابل رؤیت شوند.
آنترالین داروی دیگری است که بسیاری از پزشکان برای درمان طاسی سر تجویز میکنند. این دارو موجب تحریک پوست سر و رشد مجدد موها میشود.
تصور میشود که استفاده از کرمها و لوسیونهای کورتیکواستروئیدی مانند کلوبتازول میتوانند با کاهش التهاب به درمان ریزش مو و رشد مجدد موها کمک کنند.
ایمونوتراپی موضعی تکنیکی است که در آن ماده شیمیایی مثل دیفنسیپرون روی پوست قرار میگیرد تا عوامل ایجاد آلرژی و بثورات پوستی را از بین ببرد. در این روش ممکن است فرد بعد از 6 ماه شاهد رشد مجدد موها باشد. اما به هر حال درمان باید چندین بار تکرار شود تا اثربخش باشد.
تزریق استروئید یکی دیگر از گزینههای درمان طاسی سر خفیف است. اگر تنها بخشی از موهایتان ریخته میتوانید با تزریق استروئید به صورت موضعی این مشکل را درمان کنید. توجه داشته باشید که این روش درمان باید هر 1 تا 2 ماه تکرار شود.
استفاده از قرصهای کورتیزول نیز گاهی در قطع ریزش مو و جلوگیری از طاسی سر مؤثر است. در بسیاری از مواقع طاسی سر در اثر بیماریهای خود ایمنی ایجاد میشود و در نتیجه استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن همانند متوترکسات و سیکلوسکورین میتوانند مؤثر باشند.اما توجه داشته باشید که این داروها میتوانند موجب افزایش فشار خون، آسیب کبدی، کلیوی و افزایش ابتلا به عفونتهای جدی شوند و از همین رو نباید برای مدت طولانی استفاده شوند.
روش بعدی برای درمان طاسی سر لیزر درمانی است. در این روش از طول موجهای خاصی از نور ماوراءبنفش برای درمان طاسی استفاده میشود. لیزر درمانی موجب تشویق فولیکولهای مو به رشد مجدد میشود و در بسیاری از افراد مؤثر است.
در کنار همه درمانهایی که اینجا اشاره شد، بسیار از افراد ترجیح میدهند به جای استفاده از داورهای شیمیایی و روشهای پیچیده، از درمان طبیعی و خانگی برای رشد مجدد موها استفاده کنند. رایجترین روشهای درمان طبیعی عبارتاند از طب سوزنی، رایحه درمانی، مصرف روی و بیوتین، استفاده از روغن نارگیل، روغن درخت چای و روغن کرچک، ماساژ آب پیاز روی پوست سر و استفاده از پروبیوتیکها.
پیروی از یک رژیم غذایی ضد التهابی و سرشار از آنتیاکسیدان میتواند به کاهش پاسخ خود ایمنی در بدن کمک کند و به قطع ریزش موها و افزایش رشد مو کمک کند. بهترین غذاها برای کاهش التهاب در بدن زغال اخته، آجیل، دانهها، کلم بروکلی، چغندر و ماهیها هستند.
برخی مطالعات نشان میدهد که پیروی از رژیم غذای مدیترانهای میتواند تأثیرات مثبتی بر درمان آلوپسی آره آتا داشته باشد.
برای افرادی که به بیماری خود ایمنی مبتلا نیستند، کاشت مو بهترین روش درمان است. در این روش متخصصی با بررسی شرایط هر فرد و در نظر گرفتن نوع طاسی از روش مؤثری برای کاشت مو استفاده میکند. افرادی که به هر دلیلی قادر به کاشت موی طبیعی نیستند میتوانند از تکنیکهای کاشت موی مصنوعی یا ترمیم مو نیز برای درمان استفاده کنند.
از دیگر روشهای درمان طاسی میتوان به روش PRP یا همان تزریق پلاسمای غنی از پلاکت اشاره کرد. برای این کار پلاسمای غنی از خون فرد جدا میشود و در نواحی که دچار طاسی شده تزریق میشود. این کار موجب افزایش تراکم موها و جلوگیری از ریزش مو میگردد.
قبل از هر چیزی باید بدانید که در بسیاری از موارد هیچ روش علمی برای پیشگیری از طاسی سر وجود ندارد. اما به هر حال انجام دادن برخی نکات و رعایت برخی موارد میتواند به شما کمک کند تا ریسک ابتلا به این موضوع را تا حد زیادی کاهش دهید. در ادامه میتوانید با رایجترین روشهای پیشگیری از طاسی سر آشنا شوید.
طاسی سر دلایل مختلفی دارد، اما به هر حال پیروی از یک رژیم غذایی متعادل، دور کردن استرس و نگرانی از خود در کنار روشهای درمانی خانگی و شیمیایی میتوانند تا حدودی به درمان این مشکل و رشد مجدد موها کمک کنند. در صورتی که ریزش موهایتان به تازگی آغاز شده و یا متوجه ریزش مو در یک ناحیه از سر شدهاید، بهتر است هر چه سریعتر با یک پزشک متخصص در این مورد مشورت کنید.
منابع: healthline، medicalnewstoday، healthline