ترنجبین از بهترین گیاهان دارویی است که خواص درمانی زیادی برای پوست و سلامتی دارد. از این گیاه دارویی برای درمان زردی نوزادان نیز بهره می برند.
به گزارش نمناک، ترنجبین صمغی است که بر شاخه و برگ گیاهی خاردار از تیره فرعی پروانه واران بنام شتر خاریا پیدا می شود و این گیاه در خراسان و گرجستان و مقداری نیز در اطراف همدان می روید. این شاخه ها و برگ ها را جمعآوری کرده و در آب می شویند و آب آن را می جوشانند تا بخار شود و ترنجبین به صورت بلور های متبلور گردد.
12 تا 35 گرم ترنجبین را در آب جوش حل کنید و سپس آن را صاف کرده و مصرف نمایید. آب ترنجبین را بهتر است ناشتا میل کنید.
ترنجبین شامل ترکیبات قندی مثل گلوکز و فروکتوز، ساکاروز و تری ساکارید و تانن (ترکیباتی هستند که از مواد طبیعی پیچیده تشکیل شده اند و در گیاهان به مقدار زیاد وجود دارند) و آنتوسیانین که جزو پرکاربرد ترین رنگدانه های گیاهی در صنعت غذا است، می باشد.
طبع ترنجبین، گرم و تر است. ترنجبین ملین و مسهل است. دوز مصرفی ترنجبین به عنوان ملین، مناسب با سن بیمار بین 10 تا 70 گرم است که با کمی آب مصرف می شود.
ترنجبین، خون را تصفیه نموده و به تبع پوست صورت را صاف و شفاف می کند. نوشیدن خاکشیر و ترنجبین (ترنجبین را 5 ساعت در آب خیسانده و صاف کنید سپس آن را با 2 قاشق خاکشیر مخلوط نمایید و میل کنید) برای بهبود لک های پوست کاربردی خواهد بود. افرادی که روزانه و به مدت 3 هفته از این معجون استفاده می کنند، بعد از مدتی، دارای پوستی روشن خواهند بود و لک های صورت و پوستشان از بین می رود.
نوشیدن معجون ترنجبین و خاکشیر می تواند اگزما، کهیر و التهابات پوستی را درمان کند.
جوشانده یک قاشق ترنجبین با دو قاشق غذاخوری خاکشیر و میل نمودن آن هر روز به صورت ناشتا در 2 هفته جوش هایی که به خاطر خوردن بیش از اندازه چربی و شیرینی ایجاد شده اند را درمان می کند.
نوشیدن 2 تا 3 لیوان از شربت خاکشیر و ترنجبین به صورت روزانه شوره و خارش سر را درمان می کند.
ترنجبین یکی از پرکاربرد ترین دارو های گیاهی برای درمان بیمارانی است که همیشه از بیماری های انگلی رنج می برند، زیرا در ترنجبین ماده ای به نام سانتونین وجود دارد که یکی از قوی ترین مواد برای از بین بردن انگل ها و کرم ها می باشد.
از خواص ترنجبین در طب سنتی، درمان یبوست است. ترنجبین یکی از موادی است که دستگاه گوارش را نرم می کند و ملین است و باعث می شود تا مدفوع راحت تر حرکت کند و از ابتلا به یبوست جلوگیری می کند. دوز مصرفی آن به عنوان ملین بین 10 تا 70 گرم است که سن بیمار تعیین کننده دوز مصرفی است.
ترنجبین، قند موجود در ادرار را می تواند کاهش دهد و از این رو برای مبتلایان به بیماری مرض قند مفید است.
ترنجبین از بهترین گیاهان دارویی است که موجب بهبود سرفه و تسکین درد سینه می شود.
استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزاد بسیار مؤثر است. این دارو برای نوزاد یک ملین و مسهل لطیف است و برای درمان و پاکسازی دستگاه گوارش از اخلاط و خونابه های بازمانده از دوران جنینی، معده و روده نیز استفاده می شود. با این روش، بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های ویروسی و عفونی در نوزادان کمتر شده و سیستم ایمنی آنها از همان بدو تولد فعال می شود. با مصرف ترنجبین اشتهای نوزاد برای شیر خوردن بیشتر می شود و شب ها بهتر می خوابد و دل پیچه و نق زدن زیاد نوزاد، برطرف می شود.
یک قاشق مرباخوری ترنجبین را در یک چهارم استکان آب جوش حل کنید و پس از صاف کردن به نوزاد بدهید. مقدار مصرف ترنجبین باید آنقدر باشد که اسهال ملایم ایجاد کند تا جرم های رسوبی و چسبیده به جدار روده های نوزادان پاک شود ولی اگر کار کردن شکم ایجاد نشد، مجدد دو ساعت بعد این میزان تکرار می شود. معمولا 3 تا 7 روز زمان می برد تا زردی نوزادان درمان شود.
مصرف ترنجبین برای طحال و اشخاص گرم مزاج مضر است و افراد مبتلا به حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون ادراری و آبله از خوردن آن خودداری کنند.