چروک شدن پوست و کم شدن طراوات و خاصیت الاستیکی آن یکی از اولین نشانههای پیری است، اما به نظر میرسد که نه تنها پوست، بلکه مغز هم با افزایش سن نشانههایی از پیری را نشان میدهد.
به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، محققان دانشگاه نیوکاسل با همکاری دانشگاه فدرال ریو دو ژانیرو به تازگی به بررسی چینهای مغز و نحوه تغییر این چینهای قشری با افزایش سن پرداختهاند. آنها تغییر چینخوردگیهای مغز را با میزان فشار وارده بر قشر مغز که خارجیترین لایه بافت عصبی در مغز ماست، مرتبط دانسته و نشان دادهاند که با افزایش سن فشار بر قشر مغز کاهش پیدا میکند. این اثر در بیماران مبتلا به آلزایمر به وضوح مشاهده میشود.
این محققان نتایج یافتههای خود را در مجله علمی PNAS به چاپ رسانده و بر این باورند که این تحقیق میتواند به کشف مکانیسمهای موثر بر چین خوردگی مغز کمک کرده و در آینده در تشخیص بیماریها سودمند باشد.
دکتر یوجیانگ وانگ نویسنده ارشد این مقاله، توضیح میدهد: یکی از خصوصیات کلیدی مغز پستانداران چین خوردگیها و شیارهای موجود در سطح آن است، اما تاکنون هیچکس نتوانسته این چینخوردگیها را به درستی اندازهگیری کند.
وی ادامه میدهد: ما با نقشهبرداری از چینهای قشری بیش از 100 فرد داوطلب نشان دادیم که مغز ما و همه پستانداران براساس یک قانون ساده جهانی دچار چینخوردگی میشود. ما همچنین یکی از پارامترهای این قانون را کشف کردیم که نشان میدهد با افزایش سن، فشار بر قسمت داخلی قشر مغز کاهش پیدا میکند.
وی میافزاید: این امر تا اندازهای مشابه با روند پیر شدن پوست است. وقتی ما پیر میشویم کشش کاهش پیدا کرده و پوست شروع به شل شدن میکند.
این محققان همچنین دریافتند که مغز زنان و مردان از نظر اندازه، مساحت سطحی و درجه چین خوردگیها با هم تفاوت دارد. در واقع، چینخوردگی مغز زنان اندکی کمتر از مغز مردان همسن آنهاست. با وجود این نتایج نشان میدهد که مغز زنان و مردان از قوانین مشابهی پیروی میکند و چین خوردگیهای قشری در هر دو جنس با مرور زمان به یک شیوه دستخوش تغییر میشود.
گسترش قشر مخ شاخصترین خصوصیت تکامل مغز پستانداران است و عموما با افزایش چین خوردگیهای سطح قشری همراه است.
به عنوان مثال اگر قشر یک سمت یا یک نیمکره از مغز یک فرد بالغ متوسط فاقد چینخوردگی و کاملا صاف باشد، مساحت سطحی برابر با 100 هزار مترمربع داشت که یکونیم برابر اندازه یک برگه A4 است.
تحقیقات قبلی نشان دادهاند که چینخوردگی قشر مخ در بین گونههای پستاندارد از یک قانون جهانی پیروی میکند. براساس این قانون صرف نظر از اندازه و شکل، مغز تمام پستانداران به یک روش چین میخورد.