عصرایران؛ کوثر شیخ نجدی- کاپیتان پرفسور شرف عالم سالها در خدمت زبان فارسی و مولانا شناسی بوده و نشان شهروند ممتاز (پدم شری) را از جمهوری هند کسب کرده است. او در مقدمه کتاب دکتر ساجد مبین استاد دانشگاه جواهر لعل نهرو که راهنمای گردشگری ما بود اینطور نوشته است:
«کشور خود را سرزمینی مملو از ادیان و مذاهب خاص که هر کدام از آنها دارای رسومات و فرهنگ مربوط به آیین خویش است میدانم. که از سوی هیچ فرقه ای حق دخالت بر روی نوع پوشش ، عملکرد و گفتار دیگر مذاهب وجود ندارد و همگی دوستانه و با صلح و آرامش در کنار یکدیگر زندگی می کنند..».
یک روز گردش در معابد هندوستان کافی ست تا به عمق این جمله پی ببرید. معابدی رنگارنگ با شیوه های عبادی مختلف. هندو و سیک و مسلمان و بودا و جنیسم. هندوان که بیشترین جمعیت را تشکیل می دهند خود فرقه های مختلف دارند و معابد بی شمار.
آیین هندو قدمتی بسیار کهن دارد و پس از مسیحیت و اسلام سومین مذهب بزرگ در جهان است. تاریخ نویسان به آن نام "سناتن درما" به معنای راه هدایت بی انتها نیز داده اند.
در این دین وظایف مختلف بشریت مانند صبر و شکیبایی، خودداری نفس، شفقت و مهربانی توصیه شده است. هفت هدف جزو مهمترین اهداف زندگی یک هندوست:
1- اخلاقیات 2-آینده نگری و موفقیت در کار 3-احساسات و تمایلات جنسی 4- آزادی 5-عمل و عاقبت کار 6-چرخه زندگی دوباره 7-یوگ که تمریناتی برای رسیدن به آزادی ست.
افراد بسیار مقید در این آیین از مادیات فاصله می گیرند و زندگی خود را وقف رسیدن به روح آزاد می کنند. مفهوم خداوند در آیین هندو چیز پیچیده و در عین حال ساده ای ست.
عده ای معتقدند بِرَهما (آفریننده دنیا یا روح عالی) در جهان معنوی قرار دارد و او را نمی بینند. و هدف از زندگی را درک برابری روح انسان با این روح عالی می دانند. روحی که در وجود هر انسانی حاضر است و همیشه همراه اوست و فقط باید بتواند آنرا درک کند.
از طرفی ایزدانی برای امور مختلف وجود دارند که در کار هم دخالت نمی کنند و بخش جدایی ناپذیر از هنر و معماری و داستان های اسطوره ای هندوستان هستند.
لاکشمی نارایان که زن و شوهر هستند(خدایان مال و دولت و ثروت )_ گَنِش( خدای خوشبختی و موفقیت) _ شیوا( خدای انتقام)_ کریشنا( خدای عشق).. جالب است اکثر خدایان هندو زن هستند.
یکی از اصلی ترین معابد دین هندو معبد "لاکشمی نارایان " در شهر دهلی ست که بسیار زیباست و اختصاصاً برای عبادت این دو خدا (الهه های ثروت و رفاه) ساخته شده است. این معبد دارای ساختمان بسیار خوشرنگ و دو طبقه است.
موبایل ها و کفش ها را در معابد همواره تحویل می گیرند. اصولا امنیت در هندوستان موضوع مهمی ست حتی در وردوی فروشگاه ها و هتل ها هم کیف و تمامی وسایل تان از دستگاه عبور داده می شود. تا از حملات تروریستی پیشگیری شود.
سایر الهه ها در اتاق هایی در اطراف سالن اصلی قرار دارند. و همه شان با گل های تازه و شمع های روشن تزیین شده اند.
گَنِش؛خدای خوشبختی یا موفقیت در آیین هندوان_ معبد لاکشمی نارایان دهلی
کریشنا ( نماد گوش دادن، آهنگ خدا) محبوب ترین خدای هندوان است که نماد عشق نیز به حساب می آید. کریشنا الهه ای ست با یک فلوت که عشاق برای رسیدن به یکدیگر به او متوسل می شوند. همیشه دور و برش پر است از دختر و پسر های بی نیمه ی سر گردان که دست هایشان را به هم چسبانده اند و به نقطه نامعلومی خیره شده اند و به گمانم دلشان هم همانجاست. کف دستشان!
خوبی اش این است که همه عاشق ها را یک جا جمع می کند. بالاخره شانسی هم که شده است همدیگر را توی معبد پیدا می کنند. برای خودش معجزه ای ست.
.. خلاصه اینکه این الهه ها خیلی زیاد هستند و به نظرم کنار آمدن با همه شان، جوری که هیچ کدام ناراحت نشود، نباید کار چندان راحتی باشد.
کریشنا؛ خدای عشق هندوان در معبد لاکشمی نارایان شهر دهلی
آیین هندو دارای هیچ پیامبری نیست و پیروان آن به یک فلسفه خاص اعتقاد ندارند و از آداب و تشریفات یک نفر خاص پیروی نمی کنند. بلکه فقط برای کسب خشنودی بیشتر در زندگی خویش تلاش می کنند.
اگر به هندوستان سفر کنید و بگویید تاج محل را ندیدم همانقدر عجیب است که بگویید معبد آکشاردام را ندیده ام.
"آکشاردام" بزرگترین و زیباترین معبد هندوان دهلی ست. که در آن علاوه بر آشنایی با سنت ها، آیین و خدایان دین هندو، از معماری هندی بسیار زیبا و شگفت انگیز آن نیز لذت خواهید برد. ۷۰ درصد از توریست های دهلی از این معبد بازدید خواهند کرد معبدی که به دست ۷۰۰۰ صنعتگر و ۳۰۰۰ نفر نیروی داوطلب! ساخته شد و به طور رسمی در ۲۰۰۵ گردید.
ساختمان اصلی آکشاردام تماما از جنس سنگ است و به شکل متقارن پیکره خدایان هندو تماما روی آن تراشکاری شده است. باید بنشینید و ساعت ها تماشا کنید شاید هم دلتان بخواهد تعداد آنها را بشمارید. ۱۲۲ خدا یا طاووس بر برخی ستون ها تراشیده شده است.
در مرکز بنای اصلی ۶ تن طلا برای ساخت مجسمه "سوامینارایان" پیشوای اصلی به کار رفته است. تا به حال ۶ تن طلا یک جا ندیده بودم.
اکشاردام معبدی مدرن محسوب می شود از آن جهت که داستان های مربوط به آیین هندو، در تماشاخانه هایی تو در تو با عروسک هایی در ابعاد انسانی به شکل متحرک و دو زبانه تعریف اجرا می شوند.
برایتان تعریف می کنند راه خوشبختی بشر از این آیین می گذرد و آموزه هایی درباره انسانیت که پیشوایان بزرگ آنها درس داده اند را بیان می کنند. مانند اینکه دزدی نکنید، گیاهخوار باشید، به انسانهای دیگر کمک کنید و تعالیمی مانند آن اما متاسفانه عکس و فیلمبرداری از این معبد زیبا ممنوع است. سوار قایق می شویم و در یک راه زیر زمینی به یک گردش علمی درباره تاریخ و آیین هندوستان خواهیم رفت.
اولین های زیادی را به شکل مجسمه در اطراف این گردش معرفی کرده اند مثلا می گویند اولین جراحی پلاستیک مال اینها بوده است.
هندوان معتقدند که تمام موجودات زنده دارای روحی(آتما) پایان ناپذیرند که نمی میرد و پاینده است. و بشر هفت بار به دنیا می آید و می میرد. اگر خوب باشد به شکل در نهایت به شکل موجود زیبایی مانند گل یا پرنده به جهان بر می گردد اگر نه به صورت جانوری زشت باز خواهد گشت. می گویند همین اعتقاد است که باعث احترام آنها به درختان و جانوران می شود. اینکه معتقدند روح نیاکانشان در آنها جریان دارد و زندگی می کند بنابراین حتی یک عقرب را نمی کشند.
هفت مرتبه چرخیدن به دور آتش در مراسم عروسی به همین علت است. همچنین هنگام مراسم عبادی در معبد پس از خواندن دعا ۷ مرتبه گرد معبد می چرخند.
این مراسم را می توانید در معبد "گاویندوجی" در شهر جیپور از نزدیک تماشا کنید. جالب است که اگر در وقت عبادت وارد معبد شوید اصلا مانع شما نمی شوند. در این معبد بر خلاف آکشاردام به راحتی می شود عکاسی و فیلمبرداری کرد.
گاویندوجی شامل یک معبد اصلی و هفت معبد کوچکتر اطراف آن است که به وقت غروب مردم براب عبادت در آن جمع می شوند. آنچه از شیوه عبادت هندوان ایستادن در برابر معبد تمرکز و دعا خواندن و سپس سجده کردن بود. همچنین عبادت آنها با سر و صدای زیادی همراه است. آنها مرتبا زنگ هایی به صدا در می آورند. چرا که معتقدند خدا صداست (در ادیان ابراهیمی خدا را نور می دانند) و با صدای زنگ او را فرا می خوانند.
ادامه دارد...