یک پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی گفت: اسپندگان یا "سپندارمذگان" جشنی برای ترویج و پیروی از صفات پاک برگزار میشد و سپندارمذ مظهر محبت، تواضع و بردباری است.
مینا خادم الفقرا در گفتوگو با ایسنا – منطقه اصفهان در کاشان، اظهار کرد: در همه ادیان توحیدی، ایزدان و اربابان دارای نیروهای اهورایی و اهریمنی هستند که سپندارمذگان، ایزد آبان، ایزد دین و ایزدآرد نیروهای اهورایی و دیونا خشنودی و خیرهسری، نیروی اهریمنی است.
وی افزود: به استناد متون کهن، خوشیهای روی زمین در دست سپندارمذ است که از هیچ کاری برای آفریدگان فروگذار نمیکند. سپندارمذ، نماد ایثار و پرستش است و از جمله هفت فرشتهای است که خصوصیت اخلاص دارد.
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، تصریح کرد: واژه سپندارمذ در زبانهای اوستایی و فارسی میانه به معنی مقدس و مقدس شمردن و بزرگ داشتن است. اصل این واژه در اوستا، «سپنتا آرمتی» بوده و به معنی فروتنی مقدس است و کلمه سپند در زبان پهلوی به معنی خرد کامل است.
وی تأکید کرد: در ایران باستان روزهای هر ماه، یک نام داشته است، مثلاً روز اول ماه را هرمز، روز دوم هر ماه بهمن و زمانی که این روزها با ماه تداخل پیدا میکرد، آن روز را جشن میگرفتند و پنجم اسفند را جشن سپندارمذگان مینامیدند.
خادم الفقرا تأکید کرد: سپندارمذ، در عالم معنوی مظهر دوستداری، بردباری، فروتنی و در جهان خاکی نگهبان خرمی و آبادانی است و در عالم جسمانی فرشته موکل بر زمین است و موظف است زمین را خرم و پاک نگه دارد.
این مدرس دانشگاه تأکید کرد: سپندارمذ همواره از روان کسی که سرگردان است و دلی استوار ندارد، دلجویی میکند و به او یاری میرساند و به زندگی او پایداری میدهد. سپندارمذ همراه با فرشته راد، نگهبان خشنودی و آسایش در روی زمین است.
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی گفت: با توجه به معانی زیبای این واژه یعنی تقدس و فروتنی که زیباترین واژه برای بیان احساس متعالی عشق و محبت هستند نیاکان ما این روز را برای پیروی از این صفات پاک جشن میگرفتهاند.
وی افزود: اسطورههای ایرانی چنین میگویند که خوشیهای روی زمین در دست سپندارمذ است و از آنجا که از هیچ کاری برای آفریدگان فروگذار نمیکند، میتواند علت نامگذاری برای روز عشاق باشد زیرا عاشقان برای شادی یکدیگر از هیچ کوششی مضایقه نمیکنند و آرامش راستین را تجربه میکنند.
خادم الفقرا تصریح کرد: سپندارمذ همان فرشتهای است که زمین را حمایت و مردم را به کار و آبادانی دلگرم میکند و عشق به شرط اینکه با احساسات دیگر اشتباه گرفته نشود، زیباترین واژه و پاکترین احساس در پهنه گیتی و بهترین خوشیهای روی زمین است.
وی تأکید کرد: وقتی عاشق میشویم، دلگرمی، بردباری و اخلاص ویژگی برتر ما میشود. البته که ما اینجا از عشق زمینی صحبت میکنیم، عشقی که اگر درست آن را دریابیم وجودمان را صاف میکند.
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، تصریح کرد: عشق و مهر در هر صورت جلا دهنده است. وقتی شما کسی را به دور از هرگونه پلیدی با تمام وجود دوست داشته باشید، تمام وجودتان سرشار از گرمای آن عشق میشود، دلگرم میشوید و اخلاص و پاکی که ویژگیهایی پاک و آسمانی است وجودتان را در بر میگیرد.
خادم الفقرا گفت: اخلاص، از دیدگاه روانشناسی و روانپزشکی، فاکتورهای خونی بدن را تنظیم میکند و از دیدگاه علمی نیز عشق باعث مثبت اندیشی میشود، اما باید عشق را بشناسیم و آن را با احساسات دیگر اشتباه نگیریم چراکه مثبت اندیشی پایین آورنده قند و چربی خون و تنظیمکننده فشار است.
وی تصریح کرد: سپندارمذ رفتارهای نیک منشانه را پاداش میدهد و مظهر عشق و بردباری است که به تمام کسانی که حافظ این ارزشهای زیبا هستند پاداش میدهد بنابراین در ایران کهن، نیاکان ما حافظ و پاسدار مهر و عشق بودهاند و امیدوارم این اخلاق منش برای همه ایرانیان نمایه شود.
جشن اسپندگان یا سپندارمذگان، یکی از جشنهای ایران باستان است که روز ۲۹ بهمن برگزار میشود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده است که ایرانیان باستان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین میدانستند. این جشن روز ۵ اسفند در گاهشمار زرتشتی که برابر با روز ۲۹ بهمن در گاهشمار خورشیدی است، برگزار میشود.