بازگشت اسید زمانی رخ می دهد که اسید معده به مری نشت می کند. بازگشت گاه و بیگاه اسید معده به مری به طور کلی دلیلی برای نگرانی نیست. با این وجود، الگوی مکرر بازگشت اسید ممکن است نشانه ای از بیماری بازگشت محتویات معده به مری (GERD) باشد که یک مشکل گوارشی مزمن است و می تواند به بروز عوارض پزشکی منجر شود.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، گاهی اوقات، بازگشت اسید همراه با تنگی نفس رخ می دهد. در برخی موارد، بازگشت اسید موجب تنگی نفس می شود.

افراد مبتلا به بیماری بازگشت محتویات معده به مری ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آسم یا دیگر بیماری های تنفسی قرار داشته باشند.

در ادامه با ارتباط بین بازگشت اسید و تنگی نفس، برخی علائم بازگشت اسید، و روش های درمان این شرایط بیشتر آشنا می شویم.

چه ارتباطی بین این علائم وجود دارد؟

بازگشت اسید زمانی رخ می دهد که اسید معده وارد مری شده و به سمت دهان بالا می آید. در این شرایط، اسید می تواند مسیرهای هوایی را تحریک کرده و آنها را متورم سازد. این شرایط می تواند به مشکلات تنفسی منجر شود.

پیوند بین بیماری بازگشت محتویات معده به مری و آسم

پژوهشگران پیوندی بین بیماری بازگشت محتویات معده به مری و آسم را شناسایی کرده اند. مطالعه ای در سال 2019 نشان داد رابطه ای دو طرفه بین بیماری بازگشت محتویات معده به مری و آسم وجود دارد. این به معنای آن است که افراد مبتلا به بیماری بازگشت محتویات معده به مری ممکن است احتمال بیشتری داشته باشد به آسم مبتلا باشند و افراد مبتلا به آسم ممکن است احتمال بیشتری داشته باشد بیماری بازگشت محتویات معده به مری را تجربه کنند.

در حقیقت، مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که 89 درصد افراد مبتلا به آسم علائم بیماری بازگشت محتویات معده به مری را نیز تجربه می کنند. دلیل این شرایط ممکن است ناشی از چگونگی تعامل اسید با مسیرهای هوایی باشد. اسید در مری سیگنال هشداری به مغز ارسال می کند که موجب انقباض مسیرهای هوایی می شود. این شرایط نیز علائم آسم را تحریک می کند.

در موارد آسم مرتبط با بیماری بازگشت محتویات معده به مری، درمان علائم بیماری ممکن است به تسکین علائم آسم کمک کند.

همچنین، یک بررسی در سال 2016 نشان داد که آسم ممکن است موجب بیماری بازگشت محتویات معده به مری شود. طی یک حمله آسم، مسیرهای هوایی سفت می شوند که موجب فشار بر مری می شود. این شرایط می تواند فشاری که موجب نشت اسید به مری شود را افزایش دهد.

گاهی اوقات، بیان این که علائم یک فرد در نتیجه آسم یا بیماری بازگشت محتویات معده به مری شکل گرفته است، دشوار است. به عنوان مثال، مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که علائم رایج بیماری بازگشت محتویات معده به مری، مانند آروغ زدن و تنگی نفس، ممکن است گاهی اوقات نشانه هایی از آسم باشند. مولفان این مطالعه بر اهمیت تشخیص درست و دقیق در هر مورد تاکید داشتند.

علائم دیگر بازگشت اسید

فردی که بازگشت اسید یا بیماری بازگشت محتویات معده به مری را تجربه می کند، احتمالا علائم دیگری مانند موارد زیر را نیز تجربه خواهد کرد:

- احساس سوزش و طعم ترشی در دهان

- سوزش سردل

- سوء هاضمه

- سینه درد

- خس خس سینه

- ناراحتی معده

- سکسکه مداوم

- نفخ

- آروغ زدن

- دشواری در بلع

- گلودرد

- بوی بد دهان

افراد مبتلا به علائم آسم مرتبط با بیماری بازگشت محتویات معده به مری ممکن است متوجه این مساله شوند که مشکلات تنفسی آنها در زمان هایی خاص شعله‌ور می شوند. اغلب، این شرایط طی خواب یا پس از خوردن یک وعده غذایی بزرگ رخ می دهد.

عوارض

عدم درمان یا مدیریت بیماری بازگشت محتویات معده به مری می تواند به عوارض سلامت بسیاری منجر شود که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پوسیدگی دندان

بازگشت غذای نیمه گوارش شده و اسید به سمت دهان و در تماس بودن دندان ها با این اسید می تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.

زخم های مری

گاهی اوقات، اسید می تواند پوشش داخلی مری را از بین برده و موجب بروز زخم هایی در این اندام شود. زخم های مری ممکن است موجب مشاهده خون در آب دهان یا مدفوع شود.

عوارض تنفسی

ورود تصادفی اسید معده به مسیرهای هوایی می تواند بیماری های تنفسی مانند آسم را تشدید کرده یا به سینه پهلو منجر شود.

مشکلات گلو و صدا

مواجهه طولانی مدت با اسید معده ممکن است به گلودرد یا تغییراتی در صدای فرد منجر شود.

التهاب مری

بازگشت اسید به مری ممکن است موجب التهاب مری یا ازوفاژیت شود. این شرایط می تواند دردناک باشد و ممکن است به زخم شدن مری منجر شود.

تنگی مری

با گذشت زمان، التهاب مزمن مری می تواند به ایجاد بافت زخمی و باریک شدن مری منجر شود که این شرایط به نام تنگی مری شناخته می شود. فرد مبتلا به این شرایط ممکن است درد و دشواری در بلع را تجربه کند.

بیماری مری بارت

افرادی که به طور مداوم بیماری بازگشت محتویات معده به مری را تجربه می کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری مری بارت قرار دارند. در این شرایط بافت مری ظاهری شبیه به بافت روده کوچک به خود می گیرد. برخی افراد مبتلا به بیماری مری بارت ممکن است ابتلا به سرطان مری را تجربه کنند.

سرطان مری

افرادی که بیماری بازگشت محتویات معده به مری با شدت زیاد و پایدار را تجربه می کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مری قرار دارند.

هرچه بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان سرطان مری موثرتر خواهد بود.

از علائم سرطان مری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- سینه درد

- سرفه مزمن

- دشواری در بلع که ممکن است از دشواری در بلع مواد جامد به مواد مایع پیشرفت کند

- کاهش وزن

- خونریزی در مری

- استخوان درد (اگر سرطان به استخوان ها گسترش یافته باشد)

- گرفتگی صدا

درمان

تغییرات سبک زندگی و غذایی به طور معمول نخستین اقدام درمانی برای علائم بیماری بازگشت محتویات معده به مری، مانند بازگشت اسید و تنگی نفس است. اگر این گزینه های درمان موثر نباشند، پزشک ممکن است داروهایی را برای مدیریت علائم بیماری تجویز کند.

تغییرات سبک زندگی

برخی تغییرات سبک زندگی ممکن است علائم بیماری بازگشت محتویات معده به مری را تسکین دهند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دستیابی و حفظ وزن سالم

- ترک سیگار

- پرهیز از دراز کشیدن طی سه یا چهار ساعت پس از خوردن یک وعده غذایی کامل

- بالاتر قرار دادن سر هنگام خواب که ممکن است به کاهش بازگشت اسید شبانه کمک کند

- خوابیدن در وضعیتی راحت که بدن را در یک راستا نگه می دارد

- عدم استفاده از لباس ها، کمربند یا اکسسوری های تنگ که بر شکم فشار وارد می کنند

تغییرات غذایی

از جمله تغییرات غذایی که می توانند به تسکین علائم بیماری بازگشت محتویات معده به مری کمک کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- شناسایی و پرهیز از محرک های غذایی برای بیماری بازگشت محتویات معده به مری، مانند مرکبات یا دیگر غذاهای اسیدی

- پرهیز یا کاهش مصرف الکل

- خوردن وعده های غذایی کوچک‌تر با تکرر بیشتر به جای وعده های غذایی بزرگ

- پرهیز از غذا خوردن نزدیک به زمان خواب

درمان های پزشکی

داروهای زیر ممکن است به سرکوب بازگشت اسید و پیشگیری از عوارض ناشی از بیماری بازگشت محتویات معده به مری کمک کنند:

- داروهای بدون نسخه یا تجویزی ضد اسید

- مهارکننده های پمپ پروتون

- مسدودکننده های گیرنده H2

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بازگشت اسید و تنگی نفس گاه و بیگاه ممکن است نگران کننده نباشد. اگر فرد می تواند علائم را با استفاده از داروهای بدون نسخه تسکین دهد، به طور کلی نیازی به مراجعه به پزشک نیست.

اما اگر بازگشت اسید یا علائم بیماری بازگشت محتویات معده به مری را به طور مداوم تجربه می کنید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آزمایش هایی را برای تشخیص دلیل بیماری و شناسایی هرگونه عوارض احتمالی انجام دهد. پزشک ممکن است برای کمک به مدیریت علائم بیماری دارو تجویز کند.