اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی آرتریت است. این شرایط اغلب در محلی که ستون فقرات با لگن ملاقات می کند و به ویژه در مفاصل ساکروایلیاک آغاز می شود. اسپوندیلیت آنکیلوزان موجب درد و سفتی شده و ممکن است بر شکل ستون فقرات و تحرک فرد تاثیرگذار باشد.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، علائم و نشانه های جسمی اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند در دیگر بخش های بدن و همچنین ساختارهای مجاور ستون فقرات دیده شوند. به عنوان مثال، استخوان های ستون فقرات و سینه می توانند در هم ادغام شده و این شرایط به دشواری در حرکت و تنفس منجر شود.
تشخیص و درمان زودهنگام می تواند به مدیریت علائم و کاهش خطر تغییر شکل ستون فقرات و عوارض دیگر کمک کند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان موجب درد و تورم در مفاصل کمر، محلی که ستون فقرات با لگن ملاقات می کند، می شود اما می تواند مفاصل دیگر را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
علائم اصلی اسپوندیلیت آنکیلوزان شامل موارد زیر می شوند:
- درد در قسمت کمر، کفل ها، و نشیمنگاه که بروز آن می تواند چندین هفته یا ماه طول بکشد
- درد، تورم، قرمزی و گرما در انگشتان پا، پاشنه های پا، قوزک ها، زانوها، دنده ها، قسمت بالایی ستون فقرات، شانه ها و گردن
- سفتی هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از مدتی استراحت
- کمر درد طی شب
- کمر دردی که برای بیش از 30 دقیقه پس از بیدار شدن از خواب ادامه می یابد
- خستگی
- بی اشتهایی
کمردرد ممکن است پس از فعالیت بهبود یابد.
به گفته انجمن اسپوندیلیت آمریکا، علائم به طور معمول بین سنین 17 تا 45 سالگی آغاز می شوند، اما آنها می توانند در کودکان و افراد مسن نیز شکل بگیرند.
علائم در هر فرد می توانند متفاوت باشند. به عنوان مثال، علائم در زنان ممکن است در بخش هایی به جز کمر مانند زانوها و قوزک های پا ظاهر شوند.
از هر 10 نفر مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان، یک نفر با علائمی چنان شدید مواجه می شود که در معرض خطر ناتوانی طولانی مدت قرار می گیرد.
از جمله نشانه ها و علائم اولیه رایج اسپوندیلیت آنکیلوزان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در قسمت کمر، کفل، و نشیمنگاه
- سفتی در کمر، کفل و نشیمنگاه
- گردن درد
- درد در تاندون و رباط در جایی که این ساختارها به استخوان متصل می شوند
- خستگی
- تعریق شبانه
- تب خفیف
- بی اشتهایی
- ناراحتی عمومی
این علائم ممکن است:
- طی چندین هفته یا چند ماه به تدریج ایجاد شوند
- هنگام صبح یا شب برجستهتر باشند
- پس از مدتی بی تحرکی تشدید شوند
- پس از ورزش سبک یا دوش آب گرم بهبود یابند
- در فواصل نامنظم ظاهر یا تشدید شوند
- یک یا هر دو سمت بدن را تحت تاثیر قرار دهند
اسپوندیلیت آنکیلوزان شرایطی مزمن است که به معنای وجود پایدار یا عود مکرر آن است. با این وجود، علائم ممکن است گاهی اوقات بهبود یافته و سپس طی یک دوره شعلهور شدن بیماری تشدید شوند.
در زمان شعلهور شدن اسپوندیلیت آنکیلوزان فرد ممکن است متوجه موارد زیر شود:
- خستگی
- تب
- تشدید مفصل درد
- درد و سفتی کمر
- انتزیت، نوعی التهاب بافت همبند که در محل اتصال تاندون ها و رباط ها به استخوان شکل می گیرد
- علائم عاطفی مانند خشم و افسردگی
شعلهور شدن اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند موضعی باشد، یعنی درد بیشتر یک بخش خاص از بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، اما می تواند عمومی نیز باشد و موجب علائم شبه آنفلوآنزا و ناراحتی در سراسر بدن و همچنین گرما، سوزش مفاصل، اسپاسم های عضلانی و افزایش حساسیت شود.
شعلهور شدن بیماری شرایطی شایع است. بنار مطالعه ای در سال 2010، حدود 70 درصد از افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان یک بار شعلهور شدن بیماری در هفته را گزارش کردند. در مطالعه ای دیگر، افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان اشاره داشتند که در هر ماه تجربه حدود یک شعلهور شدن بیماری را داشته و این شرایط هر بار حدود دو هفته ادامه داشته است.
در شرایطی که دلیل دقیق شعلهور شدن اسپوندیلیت آنکیلوزان مشخص نیست، استرس عاطفی یا جسمی ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد.
بین اسپوندیلیت آنکیلوزان و بیماری التهاب روده (IBD) که شامل بیماری کرون و کولیت زخمی می شود، پیوندهایی وجود دارد. به گفته یک منبع، 7 درصد از افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان به بیماری التهابی روده مبتلا خواهند شد.
از علائم بیماری التهابی روده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسهال
- کرامپ های شکم
- خستگی
- کاهش اشتها و وزن
- کم خونی
- آفت های دهان
- احساس عمومی ناخوشی
یووئیت قدامی یا التهاب عنبیه، نوعی بیماری چشم است که ممکن است 33 درصد از افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان را در برخی از دوره های زندگی آنها تحت تاثیر قرار دهد. یووئیت شامل التهاب بین قرنیه، در قسمت جلوی چشم، و عدسی می شود.
علائم به طور معمول به طور ناگهانی آغاز شده و شامل موارد زیر می شوند:
- چشم درد
- حساسیت به نور
- تاری دید
- قرمزی و درد چشم
یووئیت می تواند چندین هفته ادامه داشته باشد، اما نباید بیش از سه ماه طول بکشد. این شرایط می تواند پس از بهبودی دوباره عود کند.
هر فردی که ممکن است با علائم یووئیت مواجه باشد باید طی 24 ساعت به پزشک مراجعه کند تا درمان در کوتاهترین زمان ممکن آغاز شده و خطر بروز عوارض کاهش یابد.
از عوارض و علائم کمتر شایع اسپوندیلیت آنکیلوزان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جوش خوردن مفاصل
التهاب در استخوان و مفاصل می تواند در نهایت موجب تشکیل بافت استخوانی جدید و جوش خوردن استخوان ها به یکدیگر به ویژه در پایه ستون فقرات شود. این می تواند به سفتی و دشواری در حرکت منجر شود.
مشکلات سینه و ریه
التهاب در مفاصل قفسه سینه می تواند به درد و سفتی در سینه منجر شود که ممکن است شبیه به آنژین یا یک مشکل ریوی احساس شود. با گذشت زمان، انبساط قفسه سینه می تواند دشوارتر شده و این شرایط می تواند بر تنفس تاثیرگذار باشد.
به ندرت، بافت زخمی می تواند در بالای ریه ها ایجاد شود. این می تواند بر عملکرد ریه ها تاثیرگذار باشد و بهبودی از سرماخوردگی و دیگر بیماری های تنفسی را دشوارتر سازد.
انتزیت
انتزیت التهابی است که در رباط های متصل به استخوان رخ می دهد و به تورم و حساسیت به لمس در آنها منجر می شود. این شرایط به طور معمول پاشنه پا را تحت تاثیر قرار می دهد، اما می تواند در سراسر بدن نیز رخ دهد.
کم خونی
افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان و دیگر انواع التهاب مزمن با خطر بیشتر برای ابتلا به کم خونی مواجه هستند. از علائم شناخته شده کم خونی می توان به خستگی اشاره کرد. کم خونی می تواند اثر چشمگیری بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد.
التهاب قلب
التهاب در آئورت، بزرگترین سرخرگ بدن، می تواند در مبتلایان به اسپوندیلیت آنکیلوزان رخ دهد. آئورت خون را از قلب به دیگر فسمت های بدن انتقال می دهد. زمانی که آئورت ملتهب می شود، این شرایط می تواند بر عملکرد آن تاثیرگذار باشد.
پوکی استخوان و مشکلات ستون فقرات
التهاب مزمن می تواند به ضعیف شدن استخوان ها و پوکی استخوان منجر شود. خطر تراکم کم مواد معدنی استخوان و شکستگی ستون فقرات ممکن است در افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان نسبت به افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، هفت برابر بیشتر باشد.
همچنین، این شرایط می تواند بر پوسچر (وضع اندامی) فرد تاثیرگذار بوده و خطر آسیب دیدگی به نخاع و اعصاب را افزایش دهد.
عوارض عصبی
در موارد نادر، اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است موجب ایجاد زخم روی اعصاب در پایه ستون فقرات شود که به بروز سندرم دم اسبی (Cauda Equina Syndrome) منجر می شود. این می تواند بر کنترل مثانه و روده بزرگ و عملکرد جنسی فرد تاثیر گذاشته و ممکن است به ضعف در پاها نیز منجر شود.
------------------------------------------------------
بیشتر بخوانید: