یک رژیم غذایی مایع کامل به معنای آن است که فرد از هیچ غذای جامد و سختی استفاده نکرده و تنها خوراکی های مایع مانند سوپ ها، آبمیوه ها و اسموتی ها را مصرف می کند. برای بیشتر افراد، این یک اقدام موقتی است و راهبرد تغذیه ای بلند مدت محسوب نمی شود.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، رژیم غذایی مایع کامل با رژیم غذایی مایعات شفاف متفاوت است. در یک رژیم غذایی مایعات شفاف، فرد می تواند فقط مایعات شفاف مانند آب، چای و آبگوشت را مصرف کند.
رژیم غذایی مایع کامل طعم های متنوعتر و ارزش غذایی بیشتری را ارائه می کند. فرد ممکن است قادر باشد پوره غذاهای مورد علاقه خود را افزون بر طیف گسترده ای از مایعات غلیظتر مانند سوپ گوجه فرنگی را مصرف کند.
غذاهایی که فرد باید در یک رژیم غذایی مایع کامل استفاده کند به نیازهای غذایی و توصیه های پزشک بستگی دارد. فرد ممکن است قادر به مصرف موارد زیر باشد:
- آب
- آبمیوه ها
- لیموناد
- سوپ آبگوشت
- ژلاتین
- عسل
- چای
- قهوه
- بستنی یخی
- پوره میوه ها و سبزیجات
- سوپ های صاف شده یا پوره شده
- شیر
- پوره گوشت
- غذای کودک
- خامه گندم
- پوره جو دوسر
- اسموتی ها
- نوشیدنی های پروتئینی و دیگر مکمل های غذایی مایع
- بستنی
- میلک شیک ها
- مارگارین، کره، و مایونز
- پودینگ
دریافت پروتئین و فیبر کافی از یک رژیم غذایی مایع کامل می تواند چالش برانگیز باشد، از این رو، افرادی که این رژیم غذایی را دنبال می کنند، به ویژه اگر قرار باشد برای بیش از چند روز ادامه یابد، باید غذاهای مغذی را در اولویت قرار دهند.
از جمله خوراکی هایی با ارزش غذایی بیشتر که فرد ممکن است قادر به مصرف آنها باشد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدنی های پروتئینی کم قند
- اسموتی های میوه و سبزیجات
- محصولات مبتنی بر تخم مرغ، مانند غذای کودک
- پوره گوشت ها و لوبیاها
- پوره سیب زمینی با سس گوشت
- شیر
افراد باید از پزشک خود بخواهند تا فهرستی دقیق از مواد غذایی مصرفی و پرهیزی در یک رژیم غذایی مایع کامل را ارائه کند.
به طور معمول، پزشکان رژیم های غذایی کامل مایع را زمانی که فرد به یک مساله پزشکی مبتلا است که مصرف غذاهای جامد را خطرناک می کند، به عنوان یک راهبرد کوتاه مدت توصیه می کنند.
در موارد زیر ممکن است دنبال کردن یک رژیم غذایی مایع کامل توصیه شود:
- طی روند بهبودی از پانکراتیت (التهاب پانکراس)
- پیرو عمل جراحی کاهش وزن، به عنوان یک مرحله گذار بین مایعات شفاف و غذاهای جامد
- پیرو عمل جراحی دندان یا دهان، چه برای کاهش درد یا به دلیل این که فرد قادر به جویدن نیست
- پس از عمل جراحی دستگاه گوارش یا برای تسکین علائم یک بیماری گوارشی
- پیرو از دست دادن چندین دندان
- پس از بروز شکستگی در استخوان های دهان یا فک
- زمانی که پزشک یا دندانپزشک فک را سیم کشی می کند
برخی افراد ممکن است از رژیم های غذایی مایع برای کاهش وزن استفاده کنند، زیرا یک رژیم غذایی مایع کامل مصرف میزان زیاد کالری را دشوار می کند.
توجه داشته باشید که رژیم های غذایی به شدت محدود شده برای کاهش وزن ایمن نیستند و پزشکان آنها را توصیه نمی کنند. فرد اغلب بلافاصله پس از بازگشت به یک رژیم غذایی عادی، افزایش وزن خود را تجربه می کند.
فردی که یک رژیم غذایی مایع کامل را دنبال می کند باید از غذاهای جامد پرهیز کنید. برخی از نمونه های غذایی که باید از آنها پرهیز کرد شامل موارد زیر می شوند:
- میوه ها و سبزیجات کامل
- نان
- غلات صبحانه
- سوپ هایی که حاوی تکه های بزرگ یا سفت مواد غذایی هستند
- گوشت یا ماهی جامد
- هر چیزی دارای دانه ها یا ذرات سخت یا تیز دیگر
- کره مغزدانه ها و بادام زمینی
- بستنی های دارای تکه های جامد
- نودل ها
- برنج
- کلوچه ها و کیک ها
- پنیر
- توفو
برای بیشتر افراد، یک رژیم غذایی مایع کامل گزینه ای کوتاه مدت است. افرادی که قصد دارند یک رژیم غذایی مایع کامل را در بلند مدت دنبال کنند باید مراقب غذای مصرفی خود باشند و از گزینه های بالقوه ناسالم پرهیز کنند.
اقدامات زیر ممکن است مفید باشند:
- پرهیز از دریافت تمام یا بیشتر کالری ها از خوراکی های شیرین، مانند بستنی
- افزایش دریافت فیبر با نوشیدن اسموتی های رقیق حاوی میوه ها، سبزیجات، و ماست یونانی
- مصرف شیر به عنوان یک منبع پروتئین
- پرهیز از خوراکی هایی که ارزش غذایی کمی دارند، مانند بستنی یخی و ژلاتین
- مشورت با پزشک درباره مکمل های ویتامین و مواد معدنی
- ثبت خوراکی های مصرفی برای ردیابی مواد مغذی با گذشت زمان
دریافت مواد مغذی کافی از یک رژیم غذایی مایع کامل، به ویژه در بلند مدت بسیار دشوار است. رژیم های غذایی مایع به طور معمول دارای سطوح کم ویتامین A، آهن، ویتامین B12، و تیامین هستند.
افرادی که باید یک رژیم غذایی مایع کامل را برای مدتی طولانی مصرف کنند ممکن است نیازمند مصرف مکمل ها برای پیشگیری از بروز کمبودهای تغذیه ای باشند.
امکان دریافت پروتئین، فیبر، و دیگر مواد مغذی از یک رژیم غذایی کاملا مایع به میزان کافی وجود دارد. با این وجود، تحقق این هدف به برنامه ریزی و دانش پایه غذایی نیاز دارد.
افرادی که طی دوران بهبودی پس از عمل جراحی یک رژیم غذایی مایع را دنبال می کنند، ممکن است از انرژی یا انگیزه لازم برای انتخاب مواد غذایی سالم برخوردار نباشند. یکی از بزرگترین خطرات این است که فرد به مواد غذایی آسان اما کمتر مغذی مانند بستنی آب شده یا آبگوشت های سرشار از سدیم تکیه کند.
در شرایطی که یک رژیم غذایی مایع کامل ممکن است هوس های غذایی را نسبت به یک رژیم غذایی مایع شفاف فرو بنشاند، اما دنبال کردن آن همچنان می تواند دشوار و چالش برانگیز باشد.
افزون بر سوء تغذیه ناشی از استفاده بلند مدت، از دیگر خطرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گرسنگی مزمن
- نوسانات خلقی به واسطه گرسنگی
- لذت نبردن از غذا خوردن
- دشواری در غذا خوردن در اماکن عمومی مانند رستوران ها یا شرکت در فعالیت های اجتماعی دیگر که حول محور غذا هستند
اگرچه برخی پزشکان ممکن است یک رژیم غذایی مایع کامل را برای شرایط مختلف توصیه کنند، برخی پژوهش ها نشان می دهند که این رژیم غذایی ممکن است بیش از حد نیاز محدود کننده باشد.
به عنوان مثال، مطالعه ای در سال 2010 نشان داد که یک رژیم غذایی کاملا جامد برای افرادی که روند بهبودی از پانکراتیت حاد خفیف را پشت سر می گذارند، بی خطر بوده و مدت زمان بستری بودن در بیمارستان را کاهش داده است.
تجزیه و تحلیلی در سال 2012 نشان داد که یک رژیم غذایی نرم نیز برای افرادی که روند بهبودی از پانکراتیت حاد خفیف را پشت سر می گذرانند، بی خطر است.
اگر دنبال کردن یک رژیم غذایی مایع کامل برای شما توصیه شده است می توانید پرسش های زیر را با پزشک خود مطرح کنید:
- برای حفظ سلامت خود طی دنبال کردن این رژیم غذایی چه کاری می توانم انجام دهم؟
- چه مدت باید این رژیم غذایی را دنبال کنم؟
- خطرات این رژیم غذایی چه چیزهایی هستند؟
- چرا این رژیم غذایی را توصیه می کنید؟
- آیا جایگزینی برای این رژیم غذایی وجود دارد؟
- از چه غذاهایی باید پرهیز کنم؟
----------------------------------------------------------------
بیشتر بخوانید: