.png "عصر ایران")
۱۱ تير ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۱ تير ۱۴۰۳ - ۱۲:۱۸
سقوط مرگبار هواپیما در نزدیکی پاریس/ سه نفر کشته شدند (فیلم) واژهخانۀ عصر ایران
"حاکمیت" ؛ عالی‌ترین اقتدار در دولت
در نظام‌های دموکراتیک، حاکمیت از آن پارلمان است. با این حال برخی از هواداران دموکراسیِ آرمانی گفته‌اند که حاکمیت حقوقی و حاکمیت سیاسی دو چیزند. یعنی پارلمان دارای حاکمیت حقوقی است اما حاکمیت سیاسی از آن مردم است.
عصر ایران - حاکمیت (sovereignty) در نظریۀ حقوقی و سیاسی کلاسیک به معنای عالی‌ترین اقتدار در دولت است که ممکن است در یک فرد (پادشاه مطلقه) و یا در مجمعی از افراد (مثلا پارلمان) تجلی یابد.
در نظریۀ کلاسیک شخص واجد حاکمیت برتر از قانون و خود منشأ قانون تلقی می‌شد. پارلمان نیز در دولت مدرن منشأ قانون است. پس حاکم کسی یا نهادی است که بالاتر از حکم او حکمی نباشد. قانون حکمِ شخص یا نهاد واجد حاکمیت است.
از این رو در نظام‌های دموکراتیک، حاکمیت از آن پارلمان است. با این حال برخی از هواداران دموکراسیِ آرمانی گفته‌اند که حاکمیت حقوقی و حاکمیت سیاسی دو چیزند. یعنی پارلمان دارای حاکمیت حقوقی است اما حاکمیت سیاسی که بر شیوۀ اِعمال حاکمیت حقوقی نظارت دارد، از آن مردم است. و این یعنی، حاکمیت در دست مردم است.
ساختمان رایشتاگ در برلین محل مجلس فدرال آلمان به گونه ای ساخته شده است که مردم از بالای گنبد شیشه ای، بتوانند نمایندگان را ببینند؛ یک معماری سمبلیک برای نشان دادن حاکمیت مردم.
چنین انتقادی برای جلوگیری از مطلقه شدن حاکمیت حقوقی مطرح شده است اما حاکمیت حقوقی پارلمان لزوما مطلقه نمی‌شود؛ چراکه در قوانین اساسی امروز با توجه به نهادهای مربوط به تفکیک و نظارت قوای حکومتی، به هیچ یک از قوای سه‌گانه حاکمیت حقوقی مطلق اعطا نشده است.
در واقع در نظام دموکراتیک، حاکمیت تقسیم شده است و در اصل، حاکمیت در قانون اساسی نهفته است.
مفهوم حاکمیت در حوزۀ حقوق بین‌الملل نیز به کار می‌رود و منظور از آن، آزادی سیاسی و حقوقی هر دولت از کنترل و مداخلۀ خارجی است.
به این معنا، دولت به عنوان شخصیت حقوقی واحد و یکپارچه، دارای حاکمیت است؛ فارغ از اینکه حاکمیت داخلی آن به موجب قانون اساسی و اصل تفکیک قوا، تقسیم شده باشد یا نه.
________________________
در "واژهخانۀ عصر ایران" ، کلمات و اصطلاحات سیاسی را به زبانی ساده و علمی توضیح می دهیم.
اگر می خواهید معنای واژه ای را توضیح دهیم، زیر همین مطلب برایمان بنویسید.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
گزارشی از شیوع "تب دنگی" در تهران نداریم کوچک‌ترین فیل جهان در معرض خطر انقراض است پیروزی راست های افراطی در انتخابات فرانسه طولانی‌ترین خط ساحلی جهان در کدام شهر و کشور است؟ شوهر بی‌رحم همسرش را آتش زد؛ رازی دردناک! به این دلایل مهم شب‌ها از پنکه استفاده نکنید آخرین وضعیت حجاج در بیمارستان‌ها ابطحی : اکثر طرفداران قالیباف به جلیلی رأی نمی دهند / مردم رنجیده هستند، از انتخابات مجلس و ریاست جمهوری درس بگیریم اظهارات جدید جلیلی درباره بازار ارز و سرعت اینترنت/ جاده همیشه باید باز باشد اما یک روزی هم شاید برف باشد و بگویند آهسته حرکت کنید تقی آزاد ارمکی : قالیباف کلک خورد / آراء خاکستری برای پزشکیان فعال خواهد شد / اصولگرایان میانه‌رو معترض و منتقد جلیلی هستند جشن باشکوه در گرجستان پس از حذف از یورو ۲۰۲۴ با دیوارکشی مرزها می‌توان مشکل مهاجران افغانستانی را حل کرد؟/ ما در ایران اصلا نمی‌دانیم سیاست های مهاجرتی چیست شغل معلمی زنانه‌تر شد / چرا مردها علاقه‌ای به معلم شدن ندارند؟ واریز پاداش پایان خدمت معلمان بازنشسته، به‌زودی دیوارنگاره انتخاباتی میدان ولیعصر / کدام رئیس جمهور؟ (عکس)