سکته مغزی و آنوریسم مغزی هر دو شرایطی خطرناک و گاهی اوقات مرگبار هستند. آنها می توانند در هر سنی رخ دهند و هر دو می توانند موجب آسیب دائمی به مغز شوند. پس جای شگفتی نیست که مردم درباره تفاوت های بین سکته مغزی و آنوریسم دچار سردرگمی شوند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، سکته های مغزی و آنوریسم های مغزی اصطلاحاتی هستند که شاید زیاد آنها را شنیده باشیم اما افراد بسیاری آشنایی کاملی با معنای آنها ندارند. در هر دو مورد، رگ های خونی در سر درگیر هستند.

سکته مغزی چیست؟

سکته های مغزی زمانی رخ می دهند که جریان خون به بخش هایی از مغز قطع شده که می تواند موجب مرگ بافت مغز به واسطه عدم دریافت اکسیژن و مواد مغذی شود. سکته های مغزی یک مساله سلامت جدی هستند و از دلایل اصلی مرگ و میر و ناتوانی بلند مدت در جهان محسوب می شوند.

دو نوع سکته مغزی وجود دارند. سکته مغزی ایسکمیک زمانی رخ می دهد که یک رگ خونی در مغز مسدود شده و بافت مغزی مرتبط با آن به واسطه کمبود اکسیژن و مواد مغذی آسیب می بیند. نوع دیگر، سکته مغزی هموراژیک است و زمانی رخ می دهد که خونریزی در مغز وجود دارد. سکته های مغزی ایسکمیک به طور قابل توجهی شایع‌تر از سکته های مغزی هموراژیک هستند.

نشانه های سکته مغزی چه چیزهایی هستند؟

دلیل خوبی برای آگاهی از نشانه های سکته مغزی وجود دارد زیرا دریافت درمان طی سه ساعت پس از وقوع این شرایط می تواند احتمال ریکاوری را افزایش دهد. از جمله نشانه های سکته مغزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بی حسی یا فلج دست، پا یا صورت. این نشانه به طور معمول در یک سمت از بدن ظاهر می شود، از این رو نشانگر خوبی برای سکته مغزی محسوب می شود. افتادگی دهان در یک سمت یا فرو افتادن دست پس از بلند کردن آن را جدی بگیرید.

مشکلات بینایی. در صورت تجربه یک سکته مغزی ممکن است با تاری یا سیاه شدن دید یا دوبینی مواجه شوید.

مشکلات گفتاری. در صورت تجربه سکته مغزی ممکن است با دشواری در صحبت کردن یا حتی درک این که افراد دیگر چه می گویند، مواجه شوید.

سردرد. سردرد شدید و ناگهانی که ممکن است موجب حالت تهوع و استفراغ شود می تواند نشانه ای از سکته مغزی باشد.

از دست دادن هماهنگی. درصورت تجربه سکته مغزی ممکن است با دشواری در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا احساس سرگیجه مواجه شوید.

اگر با این قبیل علائم و نشانه ها مواجه هستید با مرکز فوریت های پزشکی (115) تماس بگیرید.

آنوریسم چیست؟

آنوریسم مغزی شامل یک بیرون زدگی در دیواره رگ خونی می شود. خونریزی از یک آنوریسم پاره شده نوعی سکته مغزی هموراژیک محسوب می شود. این می تواند سردرگمی مردم بین سکته مغزی و آنوریسم را توضیح دهد زیرا زمانی که آنوریسم پاره می شود، نوعی از سکته مغزی در نظر گرفته می شود.

نشانه های آنوریسم چه چیزهایی هستند؟

آنوریسم اغلب هیچ نشانه ای ندارد، مگر این که پارگی در دیواره رگ خونی وجود داشته باشد که به خونریزی منجر شود. در برخی موارد، آنوریسم ممکن است به اندازه ای بزرگ شود که اعصاب را تحت تاثیر قرار داده و موجب درد در نزدیکی چشم، دو بینی یا بزرگ شدن مردمک چشم شود.

اما در صورت پارگی آنوریسم، علائم شدید به سرعت شکل می گیرند. بیماران اغلب شکل گیری یک سردرد شدید که آن را بدترین سردرد زندگی خود می دانند را تجربه می کنند. سردردها همانند میگرن طی چند ساعت شکل نمی گیرند و ناگهان آغاز می شوند. از دیگر نشانه ها می توان به گردن درد، تشنج، یا تغییر در هوشیاری اشاره کرد.

در صورت مواجهه با این علائم با مرکز فوریت های پزشکی (115) تماس بگیرید. پارگی آنوریسم یک شرایط اضطراری پزشکی است و بیمار باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن کمک پزشکی دریافت کند.

عوامل خطرآفرین برای سکته مغزی و آنوریسم چه چیزهای هستند؟

برخی عوامل خطرآفرین برای سکته های مغزی قابل کنترل و برخی غیر قابل کنترل هستند. کاهش وزن، ترک سیگار، کاهش سطوح استرس، و پرهیز از الکل و نوشابه های رژیمی می توانند به کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی کمک کنند. برخی شرایط دیگر، مانند دیابت، بیماری قلبی، کلسترول بالا و فشار خون بالا می توانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند و همچنین عوامل ژنتیکی، مانند جنسیت (زنان احتمال بیشتری دارد سکته مغزی را تجربه کنند)، نژاد (آفریقایی‌آمریکایی تبارها، آسیایی‌آمریکایی تبارها، و اسپانیایی‌آمریکایی تبارها با خطر بیشتری مواجه هستند)، یا تجربه سکته مغزی در یکی از اعضای خانواده به ویژه در سن جوانی از دیگر عوامل تاثیرگذار هستند. با افزایش سن، خطر سکته مغزی نیز بیشتر می شود.

در مورد آنوریسم، بسیاری از عوامل خطرآفرین مشابه، مانند سن، فشار خون بالا، سیگار کشیدن و سابقه خانوادگی را می توان مد نظر قرار داد. اما آنوریسم با بدشکلی سرخرگ ها و سیاهرگ ها و آسیب های سر یا تومورهای مغزی نیز مرتبط است.

ژنتیک عاملی کلیدی در ابتلا به آنوریسم است. اعضای خانواده بیماران مبتلا به آنوریسم های درون جمجمه ای حتی در غیاب یک سندرم ارثی شناخته شده در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آنوریسم قرار دارند.

اگر دارای سابقه خانوادگی آنوریسم هستید باید زیر نظر قرار بگیرید. آنوریسم های درون جمجمه ای پاره نشده باید سالانه و برای دو تا سه سال زیر نظر قرار گرفته و در صورت پایدار بودن شرایط آنوریسم، پس از آن، هر دو تا پنج سال باید بررسی شوند.

چگونه می توان خطر سکته مغزی یا آنوریسم را کاهش داد؟

چند روش برای کمک به کاهش خطر ابتلا به این شرایط وجود دارند. دو گزینه بسیار مهم سبک زندگی شامل ترک سیگار و کنترل فشار خون بالا می شوند. از تغییرات سلامت مهم دیگر می توان به کنترل کلسترول و ورزش منظم اشاره کرد. کاهش سطوح بالای کلسترول و ورزش منظم به نظر می رسد خطر تشکیل آنوریسم را کاهش می دهند.

برای آنوریسم، چند تغییر سبک زندگی دیگر می توانند مفید باشند. در همین راستا، بیماران باید از سیگار کشیدن، مصرف الکل، داروهای محرک، داروهای غیر قانونی و فعالیت و فشار بیش از حد به خود پرهیز کنند.